Құтандар: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Құтандар
	; Egretta thula
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі:	Жануарлар;
Жамағаты:	Хордалылар;
Табы:	Құстар;
Кіші табы:	Желпіқұйрықты құстар;
Ықшам табы:	Neognathae;
Ұлы сабы:	Neoaves;
Сабы:	Ескекаяқты құстар;
Тұқымдасы:	Ardeidae; Leach, 1820
Туыстары
	17
Синонимдері
	Cochlearidae

Тарихын шолу

← Ескірек өңдеме Жаңарақ өңдеме →

Content deleted Content added

VisualWikitext

Inline

15:53, 2015 ж. қазанның 19 кезіндегі нұсқа

Құтандар (лат. Ardeidae) – ескекаяқты құстар отрядының бір тұқымдасы.

Ежелгі түрлері — олигоцен дәуірінен, ал осы күнгілері — орта миоценнен белгілі. Дүние жүзінде (Антарктидадан басқа) барлық материкте таралған, 32 туысы, 66 түрі бар.
Қазақстанда 7 туысқа бірігетін 9 түрі кездеседі. Құтандардың тұмсығы ұзын, ұшы сүйірленіп келеді. Тұмсығының жиектерінде ұсақ “тісшелері” болады, сол арқылы су түбіндегі ұсақ омыртқасыздарды сүзіп алып қоректенеді. Құйымшақ бездері (қауырсындарын судан қорғайды), ұсақ мамықтары және кеуде-арқа тұсында өте майда мамықты қауырсындары болады.
Топтанып тіршілік етеді. Қазақстанда Каспий теңізінің солтүстік жағалауында, Еділ мен Жайық өзендерінің бойында, Маңғыстау өңірінің сулы-батпақты жерлерінде кіші аққұтан (Egretta garzetta) мен сары Құтан (А. ralloіdes) кеңінен таралған. Бұлардың қанаттарының ұзындығы 23 — 30 см, салм. 345 — 500 г-дай. Кіші аққұтанның түсі ақ, ал сары Құтанның басы мен мойны сары, бауыры ақ түсті, басында ұзын қауырсындардан тұратын айдаршасы болады.
Құтан — жыл құсы. Наурыздың аяғында ұшып келіп, ұяларына 4 — 6 жұмыртқа салып, оны мекиені мен қоразы кезектесіп 20 — 22 күндей басады.
Сары Құтанның бір ерекшелігі — ұясына адамдардың келгенін көрсе, ұясын тастап басқа жерге ұшып кетеді. Ұсақ балық шабақтарымен, ұлулармен, су жәндіктері және ұсақ кемірушілермен қоректенеді. Соңғы мәлімет бойынша кіші аққұтанның саны 500, ал сары Құтан 1 мыңға жуық (2003). Қазақстанның “Қызыл кітабына” енгізілген. Ал Құтанның Корея мен Қытайда ғана кездесетін, тіршілігі әлі толық зерттелмеген — сарытұмсық Құтан — Халықаралық табиғат қорғау одағының “Қызыл кітабына” енгізілген.^[1]^[2]

Дереккөздер

↑ «Красная книга Казахстана», Алматы, 2006;
↑ «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл, ISBN 5-89800-123-9, I том

Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз.
Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет.

[1] «Красная книга Казахстана», Алматы, 2006;

[2] «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл, ISBN 5-89800-123-9, I том

[1]

[2]

@@ 7-жол: / 7-жол: @@
 | phylum = [[Хордалылар]]
 | classis = [[Құстар]]
-| subclassis = [[Neornithes]]
+| subclassis = [[Желпіқұйрықты құстар]]
 | infraclassis = [[Neognathae]]
 | superordo = [[Neoaves]]
@@ 19-жол: / 19-жол: @@
 }}
 '''Құтандар''' ({{lang-la|Ardeidae}}) – [[ескекаяқты құстар]] отрядының бір тұқымдасы.
-*Ежелгі түрлері — [[олигоцен]] дәуірінен, ал осы күнгілері — орта [[миоцен]]нен белгілі. Дүние жүзінде ([[Антарктида]]дан басқа) барлық материкте таралған, 32 туысы, 66 түрі бар.
+* Ежелгі түрлері — [[олигоцен]] дәуірінен, ал осы күнгілері — орта [[миоцен]]нен белгілі. Дүние жүзінде ([[Антарктида]]дан басқа) барлық материкте таралған, 32 туысы, 66 түрі бар.
-*Қазақстанда 7 туысқа бірігетін 9 түрі кездеседі. Құтандардың тұмсығы ұзын, ұшы сүйірленіп келеді. Тұмсығының жиектерінде ұсақ “тісшелері” болады, сол арқылы су түбіндегі ұсақ [[омыртқасыздар]]ды сүзіп алып қоректенеді. Құйымшақ бездері (қауырсындарын судан қорғайды), ұсақ мамықтары және кеуде-арқа тұсында өте майда мамықты қауырсындары болады.
+* Қазақстанда 7 туысқа бірігетін 9 түрі кездеседі. Құтандардың тұмсығы ұзын, ұшы сүйірленіп келеді. Тұмсығының жиектерінде ұсақ “тісшелері” болады, сол арқылы су түбіндегі ұсақ [[омыртқасыздар]]ды сүзіп алып қоректенеді. Құйымшақ бездері (қауырсындарын судан қорғайды), ұсақ мамықтары және кеуде-арқа тұсында өте майда мамықты қауырсындары болады.
-*Топтанып тіршілік етеді. Қазақстанда [[Каспий теңізі]]нің солтүстік жағалауында, [[Еділ]] мен [[Жайық]] өзендерінің бойында, [[Маңғыстау өңірі]]нің сулы-батпақты жерлерінде [[кіші аққұтан]] (''Egretta garzetta'') мен [[сары Құтан]] (А. ralloіdes) кеңінен таралған. Бұлардың қанаттарының ұзындығы 23 — 30 см, салм. 345 — 500 г-дай. Кіші аққұтанның түсі ақ, ал сары Құтанның басы мен мойны сары, бауыры ақ түсті, басында ұзын қауырсындардан тұратын айдаршасы болады.
+* Топтанып тіршілік етеді. Қазақстанда [[Каспий теңізі]]нің солтүстік жағалауында, [[Еділ]] мен [[Жайық]] өзендерінің бойында, [[Маңғыстау өңірі]]нің сулы-батпақты жерлерінде [[кіші аққұтан]] (''Egretta garzetta'') мен [[сары Құтан]] (А. ralloіdes) кеңінен таралған. Бұлардың қанаттарының ұзындығы 23 — 30 см, салм. 345 — 500 г-дай. Кіші аққұтанның түсі ақ, ал сары Құтанның басы мен мойны сары, бауыры ақ түсті, басында ұзын қауырсындардан тұратын айдаршасы болады.
-*Құтан — жыл құсы. [[Наурыз]]дың аяғында ұшып келіп, ұяларына 4 — 6 жұмыртқа салып, оны [[мекиені]] мен [[қоразы]] кезектесіп 20 — 22 күндей басады.
+* Құтан — жыл құсы. [[Наурыз]]дың аяғында ұшып келіп, ұяларына 4 — 6 жұмыртқа салып, оны [[мекиені]] мен [[қоразы]] кезектесіп 20 — 22 күндей басады.
-*Сары Құтанның бір ерекшелігі — ұясына адамдардың келгенін көрсе, ұясын тастап басқа жерге ұшып кетеді. Ұсақ балық [[шабақ]]тарымен, [[ұлу]]лармен, су жәндіктері және ұсақ кемірушілермен қоректенеді. Соңғы мәлімет бойынша кіші аққұтанның саны 500, ал сары Құтан 1 мыңға жуық ([[2003]]). Қазақстанның “[[Қызыл кітабына]]” енгізілген. Ал Құтанның [[Корея]] мен [[Қытай]]да ғана кездесетін, тіршілігі әлі толық зерттелмеген — сарытұмсық Құтан — Халықаралық табиғат қорғау одағының “[[Қызыл кітабына]]” енгізілген.<ref>«Красная книга Казахстана», Алматы, 2006;</ref><ref name="source1">«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл, ISBN 5-89800-123-9, I том</ref>
+* Сары Құтанның бір ерекшелігі — ұясына адамдардың келгенін көрсе, ұясын тастап басқа жерге ұшып кетеді. Ұсақ балық [[шабақ]]тарымен, [[ұлу]]лармен, су жәндіктері және ұсақ кемірушілермен қоректенеді. Соңғы мәлімет бойынша кіші аққұтанның саны 500, ал сары Құтан 1 мыңға жуық ([[2003]]). Қазақстанның “[[Қызыл кітабына]]” енгізілген. Ал Құтанның [[Корея]] мен [[Қытай]]да ғана кездесетін, тіршілігі әлі толық зерттелмеген — сарытұмсық Құтан — Халықаралық табиғат қорғау одағының “[[Қызыл кітабына]]” енгізілген.<ref>«Красная книга Казахстана», Алматы, 2006;</ref><ref>«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл, ISBN 5-89800-123-9, I том</ref>
 == Дереккөздер ==

Құтандар: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

15:53, 2015 ж. қазанның 19 кезіндегі нұсқа

Дереккөздер

Навигация мәзірі

Іздеу