Х (кирил): Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Content deleted Content added
Жаңа бетте: thumb|left|110px| {{Қазақ әліпбиі (кирил)}} Сурет:Keyboard KAZ.png|thumb|right|300px|...
 
Өңдеу түйіні жоқ
2-жол: 2-жол:
{{Қазақ әліпбиі (кирил)}}
{{Қазақ әліпбиі (кирил)}}
[[Сурет:Keyboard KAZ.png|thumb|right|300px| ]]
[[Сурет:Keyboard KAZ.png|thumb|right|300px| ]]
'''Х, х''' - кириллицаға негізделген әліпби әрпі.
'''Х''', '''х''' кириллицаға негізделген әліпби әрпі.


Тіл арты, ызың, қатаң дауыссыз дыбысты белгілейтін әріп. Қазақ тілінде байырғы сөздердің құрамында кездеспейді. Араб, парсы, орыс тілдерінен енген сөздер мен халықаралық терминдерге тән. Мысалы, хат, хрусталь т.б. Қазақ тіліне сіңісіп кеткен "хат", "тарих" тәрізді сөздерде "х" жазылғанымен "қ" деп дыбысталады<ref> Қазақ Совет энциклопедиясы/Бас редакторы М.Қ.Қаратаев - Алматы, 1972, 5 том</ref> <ref>Кеңесбаев І., Мұсабаев Ғ., Қазіргі қазақ тілі. Лексика. Фонетика, А., 1962</ref>.
Тіл арты, ызың, қатаң дауыссыз дыбысты белгілейтін әріп. Қазақ тілінде байырғы сөздердің құрамында кездеспейді. Араб, парсы, орыс тілдерінен енген сөздер мен халықаралық терминдерге тән. Мысалы, хат, хрусталь т.б. Қазақ тіліне сіңісіп кеткен "хат", "тарих" тәрізді сөздерде "х" жазылғанымен "қ" деп дыбысталады<ref> Қазақ Совет энциклопедиясы/Бас редакторы М.Қ.Қаратаев - Алматы, 1972, 5 том</ref> <ref>Кеңесбаев І., Мұсабаев Ғ., Қазіргі қазақ тілі. Лексика. Фонетика, А., 1962</ref>.

15:14, 2015 ж. қарашаның 22 кезіндегі нұсқа

  Қазақ кирил әліпбиі  
-{Аа}- -{Әә}- -{Бб}- -{Вв}- -{Гг}- -{Ғғ}- -{Дд}-
-{Ее}- -{Ёё}- -{Жж}- -{Зз}- -{Ии}- -{Йй}- -{Кк}-
-{Ққ}- -{Лл}- -{Мм}- -{Нн}- -{Ңң}- -{Оо}- -{Өө}-
-{Пп}- -{Рр}- -{Сс}- -{Тт}- -{Уу}- -{Ұұ}- -{Үү}-
-{Фф}- -{Хх}- -{Һһ}- -{Цц}- -{Чч}- -{Шш}- -{Щщ}-
-{Ъъ}- -{Ыы}- -{Іі}- -{Ьь}- -{Ээ}- -{Юю}- -{Яя}-

Х, х — кириллицаға негізделген әліпби әрпі.

Тіл арты, ызың, қатаң дауыссыз дыбысты белгілейтін әріп. Қазақ тілінде байырғы сөздердің құрамында кездеспейді. Араб, парсы, орыс тілдерінен енген сөздер мен халықаралық терминдерге тән. Мысалы, хат, хрусталь т.б. Қазақ тіліне сіңісіп кеткен "хат", "тарих" тәрізді сөздерде "х" жазылғанымен "қ" деп дыбысталады[1] [2].

Кодтар кестесі

Код Регистр Ондық
код
16-лық
код
8-дік
код
Екілік код
Юникод Бас 1061 0425 002045 00000100 00100101
Кіші 1093 0445 002105 00000100 01000101
ISO 8859-5 Бас 197 C5 305 11000101
Кіші 229 E5 345 11100101
KOI 8 Бас 232 E8 350 11101000
Кіші 200 C8 308 11001000
Windows 1251 Бас 213 D5 325 11010101
Кіші 245 F5 365 11110101

HTML жүйесінде бас әріп «Х»-ны &#1061; немесе &#x425;, ал кіші «х» әріпін - &#1093; немесе &#x445; деп белгілейді.

Дереккөздер

  1. Қазақ Совет энциклопедиясы/Бас редакторы М.Қ.Қаратаев - Алматы, 1972, 5 том
  2. Кеңесбаев І., Мұсабаев Ғ., Қазіргі қазақ тілі. Лексика. Фонетика, А., 1962
Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Cyrillic alphabet