Бэннокбёрн түбіндегі шайқас: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
ш «Шайқастар» деген санатты қосты (HotCat құралының көмегімен) |
|||
| 42-жол: | 42-жол: | ||
=== Жекпе-жек === |
=== Жекпе-жек === |
||
[[Сурет:Bruce brought his axe crashing down upon the head of Bohun.jpg|thumb|left|200px|Г. Э. Маршаллдың ''Scotland’s story : a history of Scotland for boys and girls'' (1906 г.) кітабындағы суреттер]] |
[[Сурет:Bruce brought his axe crashing down upon the head of Bohun.jpg|thumb|left|200px|Г. Э. Маршаллдың ''Scotland’s story : a history of Scotland for boys and girls'' (1906 г.) кітабындағы суреттер]] |
||
[[Санат:Шайқастар]] |
|||
01:29, 2018 ж. тамыздың 25 кезіндегі нұсқа
| Бэннокбёрн түбіндегі шайқас | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Тәуілсіздік үшін соғыс | |||||||||
 Бэннокбёрн түбіндегі шайқас алдындағы Роберт Брюс | |||||||||
| |||||||||
| Қарсыластар | |||||||||
 Шотландия
|
 Англия
| ||||||||
| Басқарушылар | |||||||||
| Роберт I Брюс Эдуард Брюс Джеймс "Мейрімді" Дуглас Роберт Кейт, Шотландияның ұлы маршалы Томас Рэндольф, 1-ші Морей графы |
Эдуард II Гилберт де Клэр, Глостер графы † Хэмфри VIII де Богун, 4-ші Херефорд графы Эймар де Валенс, Пемброк графы Уильям Хингхэм, Саффолк лорды † Роберт де Клиффорд, 1-ші де Клиффорд бароны † | ||||||||
| Қарсы күштер | |||||||||
| шам. 10000 адам | шам. 25000 адам | ||||||||
| Әскери шығын | |||||||||
| 4000 адам | 10000 адам | ||||||||
Бэннокбёрн түбіндегі шайқас (ағыл. Battle of Bannockburn) — 1314 жылы 23-24 маусымда Бэннокбёрн өзенінің маңында өткен XIII-XVI ғасырлардағы ағылшын-шотланд соғысындағы ең маңызды шайқастардың бірі. Ағылшын әскерінің Бэннокбёрн түбіндегі жеңілісі Шотландияның тәуелсіздігін қалпына келтіруін қамтамасыз етті.
Шайқас алдындағы әскери іс-әрекеттер
1309-1312 жылдары Шотландия королі Роберт I Брюстің елдің солтүстік және батыс бөліктерін ағылшындық оккупациядан босатутағы табысты әрекеттері төменгі Шотландияның ірі қалаларын қоршаудан босатуға ауысуға мүмкіндік берді. 1313 жылы шотланд жасақтарының қолбасшылары Джеймс Дуглас пен Томас Рэндолф Роксборо мен Эдинбургтегі ағылшын гарнизондарын қуып шығарды. 1314 жылдың көктемінде Роберт I-нің әскері батыс Шотландиядағы ең маңызды стратегиялық нүктені - Стерлинг қамалын қоршауға алды. Стерлингтің ағылшын губернаторы Филипп Мобрей, 1314 жылғы 24 маусымға дейін қоршау алынбаған жағдайда, шотландықтарға қамалды беруге келісті. Англия королі Эдуард II бірден Шотландияға жаңа шабуылдарына дайындала бастады. Алайда, Англияның магнаты болған жанжал тұрғысынан алғанда, ол лорд-ордайнерлердің маңызды әскери бөлімдерін жорыққа тарта алмады. Дегенмен, Эдуард II бастаған 25 мыңдық ағылшын әскері Шотландияға кедергісіз кіріп, Стерлингке бет бұрды.
Екі жақтың ұстанымдары. Әскердің құрамы
23 маусымда ағылшын әскері Стерлингтен оңтүстікке қарай бірнеше шақырым жерде орналасқан Бэннокбёрн өзеніне жетті. Шотланд әскері Роберт I-нің жетекшілігімен жолдың айналасындағы орманды төбелерде орналасқан. Шотланд әскерінің саны бойынша (түрлі бағалау бойынша - 5 мыңнан 10 мың адамға дейін) ағылшын әскерінен аз болды, бірақ тәжірибелі қолбасшылар басқарып, жақсы жерде орналасқан: Роберт I, Эдуард Брюс, Джеймс Дуглас пен Томас Рэндолф (19 ғасырдан бері көптеген заманауи тарихшылар ағылшын әскерінде сандық артықшылығына, әсіресе, жаяу әскердің болуы туралы дауласады).
Шотланд патшасының әскері, сондай-ақ оның ізашары Уильям Уоллестің әскеріне негізделіп найзалармен қаруланған жаяу әскерден тұратын және үш үлкен бөлімдерге бөлінген. Авангардты Томас Рэндольф, ал патшаның өзі 500 салт аттан тұратын жасақты басқарды. Әскер Шотландияның барлық аймақтарынан жиналды: оның құрамында рыцарлар, тұрғындар мен саудагерлер - қару-жарақ пен сауыт-сайман сатып ала алатын барлық адамдар болды. Шотланд әскерінде садақшылар (500-ге жуық адам) мен ауыр салт аттылар (олардың көпшілігі шайқас кезінде жаяу жүруге мәжбүр болған) болды.
Шайқас барысы
Жекпе-жек
