Уильям Уоллес: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Жаңа бетте: {{Тұлға |Есімі = '''Уильям Уоллес''' |Шынайы есімі = шотл. ''Ui... |
|||
| 3-жол: | 3-жол: | ||
|Шынайы есімі = [[Шотланд тілі (кельттік)|шотл]]. ''Uilleam Uallas'' <br /> [[Ағылшын тілі|ағыл]]. ''William Wallace'' |
|Шынайы есімі = [[Шотланд тілі (кельттік)|шотл]]. ''Uilleam Uallas'' <br /> [[Ағылшын тілі|ағыл]]. ''William Wallace'' |
||
|Сурет = William wallace.jpg |
|Сурет = William wallace.jpg |
||
|Сурет ені = |
|Сурет ені = 20 |
||
|Сурет атауы = |
|Сурет атауы = |
||
|Туған кездегі есімі = |
|Туған кездегі есімі = |
||
18:09, 2018 ж. қыркүйектің 10 кезіндегі нұсқа
| Уильям Уоллес | |
| шотл. Uilleam Uallas ағыл. William Wallace | |
 | |
| Туған күні | |
|---|---|
| Туған жері | |
| Қайтыс болған күні | |
| Қайтыс болған жері |
Смитфилд, Фэррингтон-Визаут, Лондондық Сити, Үлкен Лондон, Англия |
| Азаматтығы | |
| Әкесі |
Малкольм Уоллес |
| Анасы |
Маргарет Кроуфорд (?) |
.svg){kind=small}
Сэр Уильям Уоллес (шотл. Uilleam Uallas, ағыл. William Wallace; 3 сәуір 1270, Пейсли — 23 тамыз 1305, Лондон) — шотландық рыцарь, Англиядан тәуелсіздік үшін соғысқа қатысқан қолбасшылардың бірі. 1297-1298 жылдары Шотландия Сақшысы (регент). Шотландияда патриот және ұлттық батыр ретінде құрметке ие болды.
1297 жылға қарай Шотландиядағы жағдай
1290 жылы Норвегиялық Қыз королева Маргарита қайтыс болғаннан кейін Шотландияда Мак Альпин әулетінің тікелей желісі тоқталды. Елдің тағына тоқталған әулетпен жақын туысқандығы бар бірнеше кандидатты, соның ішінде Джон Баллиол мен Роберт Брюстың (болашақ патшаның атасы) талаптары ұсынылды. Талқылау Джон Баллиолдың пайдасына шешкен Англия королі Эдуард I-нің назарына жеткізілді және 1292 жылы 30 қарашада Баллиол Шотландия патшасы болып тағайындалды. Қолдаудың ризалығын білдіруіне орай жаңа король Иоанн I Англияның Шотландияға ықпалын мойындады.
Дегенмен, ағылшындардың озбырлығы Иоанн I-ні Франция және Норвегиямен одақ құрып, оларға қарсы шығуға әкелді. 1296 жылы Эдуард I, Брюстердің партиясының қолдауымен, Шотландияға басып кірді. 27 сәуірде оның қолы шотландық әскерді Спотсмур түбіндегі шайқаста жеңіп, бүкіл елді оңай басып алды. Иоанн I-ні тұтқынға алынды, тақтан бас тартып, Тауэрге орналастырылды, сосын Францияға жер аударылды. Вассалдық сюзерен құқықтарына қатысудан бас тартқан Эдуард I өзін Шотландия королі деп жариялады, нәтижесінде ел тәуелсіздігін жоғалтты. Шотландия бекінісіне ағылшын гарнизондары енгізілді, жергілікті дінбасылар ағылшынға ауыстырылды. Алайда келесі 1297 жылы елде бірнеше жерлерде ағылшындық оккупацияға қарсы көтерілістер басталды. Солтүстікте Эндрю де Морей, батыста және орталықта Уильям Уоллес басқарды.
Уоллестің алғашқы жылдары
Уильям Уоллес болашақ шотланд патшаларының әулиетінен шыққан лорд Джеймс Стюарттың вассалы болған шағын шотланд рыцарі сэр Малькольм Уоллестің кенже ұлы. Басқа нұсқа бойынша Уильям Уоллес маңызды шотланд аристократы Аллан Уоллестің кенже ұлы болды.
Оның алғашқы жылдары туралы мәліметтер сақталмаған. Әдетте, ол Ренфруширдегі Элдерсли ауылында дүниеге келген деп есептейді, бірақ соңғы кездері ол Эйрширдегі Эллерслиден шыққан деген нұсқасы шықты. Сондай-ақ, ол Пейсли монастырінде латын тілін оқып, сосын Дандидегі грамматикалық мектебінде оқыған деп есептейді. Көтерілістің басында Уоллесдің әскери тәжірибесі болғаны және өткен жылдардағы жорықтарда садақшы ретінде қызмет еткен деп болжайды. Аңызға сәйкес, ол ағылшынды өлтіргені үшін жастық шағында-ақ заңнан тыс болды (нұсқалар сәйкес келмейді, бір нұсқа бойынша Ирвин өзенінде ағылшын сарбаздарын өлтірді, ал екінші нұсқа бойынша Уильям мен оның отбасын қорлаған ағылшын билеушісі Дандидің ұлын өлтірді). Бір кездері Уоллес жасырынды.