45
өңдеме
==Ақсу-Жабағылы қорығы==
[[Сурет:Aksu Jabagly 2.JPG|thumb|Ақсу-Жабағылы қорығы]]
1926 жылы ұйымдастырылды. Бұл - Қазақстандағы ертеден келе жатқан қорық. Қорық
2000-2300 метр биіктікте субальпілі шалғыны жатыр. Бұл белдеуде төселіп өсетін түркістан аршасынан басқа ағаш өсімдіктері жоқ. Онда таутеке, [[ілбіс]], [[суыр]], [[шақылдақ]]тар, ал құстардан [[ұлар]], [[кезеген торғай]], [[шауқарға]], [[қозықұмай]]лар мекендейді. Қорыктың аумағында''' өсімдіктердің 1404 түрі''' бар, оның 47 түрі [[Қазақстанның қызыл кітабы|Қазақстанның Қызыл кітабына]] енген. '''Құстардың 239 түрі''', бауырымен '''жорғалаушылардың 9 түрі''' және '''сүтқоректілердің 51 түрі''', '''балықтың 2 түрі''' бар екені есепке алынды. Сүтқоректілерден қорғауға алынған аса бағалысы [[арқар]], сібірдің [[таутеке]]сі, [[бұғы]], [[елік]], жыртқыштардан [[ілбіс]], [[ала мысық]], [[борсық]]. Ең жоғарғы белдеу - '''биік таулы қарлы және мұзды шыңдар'''. Бұлардан аңғарларға құлап ағатын көбікті сарқырамалы тау өзендері басталады. Қорықтың [[Қаратау]] жотасы беткейлерінде палеонтологиялық филиалы бар. Бұл өңір ''120 млн жыл бұрын теңіз түбі болған''. Қазір оның орнында әр түрлі сирек кездесетін балықтар мен былқылдақ денелілердің, [[Юра кезеңі|юра дәуіріндегі]] өсімдіктердің таңбалары сақталған. Қорықтың бұл бөлігінің органикалық дүние эволюциясын зерттеу үшін ғылыми маңызы бар. Қазіргі таңда қорықтар мәселесі ауқымды. Нақтырақ айтсақ біз Қазақстан өркениетіне өз үлесімізді қосу үшін, ең алғаш ашылған қорықтарды дамытқанымыз жөн. Ақсу жабағылы қорығы ең алғаш ашылғандықтан ең алғашқы жұмысты осы жерлерден бастағанымыз абзал.
|
өңдеме