Қолөнер: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Content deleted Content added
ш Перемещение 2 интервики на Викиданные, d:q2207288
«Қолөнер_буйымы.jpg» дегенді аластады, бұны Ортаққордың қатысушысы JuTa жойған, себебі: No permission since 6 February 2020.
1-жол: 1-жол:
[[Сурет:Қолөнер буйымы.jpg|thumb|Қазақ қолөнер бұйымдары]]'''Қолөнер'''<ref>Қазақ энциклопедиясы</ref>, қолданбалы өнер – дәстүрлі тұтыну және сәндік бұйымдарын жасайтын ұсақ [[өндіріс]]. Қолөнершілер негізінен табиғи шикізаттарды пайдаланып, қарапайым еңбек құралдарының көмегімен көркем композицияның шешімімен тұрмысқа қажетті мүліктер, музыкалық аспаптар, қару-жарақ, құрал-саймандар жасайды. Әрбір қолөнер туындысы өз заманының материалдық мәдениетінің үлгісі және халық талғамының, әлеуметтік қоғамдық жағдайының, діни сенімінің, салт-дәстүрінің нақтылы көрінісі.<br />
'''Қолөнер'''<ref>Қазақ энциклопедиясы</ref>, қолданбалы өнер – дәстүрлі тұтыну және сәндік бұйымдарын жасайтын ұсақ [[өндіріс]]. Қолөнершілер негізінен табиғи шикізаттарды пайдаланып, қарапайым еңбек құралдарының көмегімен көркем композицияның шешімімен тұрмысқа қажетті мүліктер, музыкалық аспаптар, қару-жарақ, құрал-саймандар жасайды. Әрбір қолөнер туындысы өз заманының материалдық мәдениетінің үлгісі және халық талғамының, әлеуметтік қоғамдық жағдайының, діни сенімінің, салт-дәстүрінің нақтылы көрінісі.<br />
[[Қазақстан]]да көшпелі [[шаруашылық]]тың қажетіне сай қолөнершілер [[мал]] шаруашылығына керекті [[желі]], [[шылбыр]], [[ноқта]], [[бұршақ]], [[жүген]], [[құрық]], [[бұғалық]], [[тұсау]],[[өре]], [[шідер]], [[кісен]], [[қада]], [[ер-тұрман]]дар жасаумен шұғылданды. Олар [[құм]]нан, тастан, саздан [[құмыра]], [[көзе]], [[ыдыс-аяқ]]; [[мүйіз]]ден, [[сүйек]]тен, [[мал]] мен [[аң]] терісінен, [[ағаш]]тан әшекейленген нақышты дүние-мүлік, [[домбыра]], [[қобыз]], [[сыбызғы]], [[шаңқобыз]] сияқты [[музыка]] аспаптарын; [[темір]]ден, [[мыс]]тан [[қылыш]], [[найза]], [[қанжар]], [[айбалта]], [[күрзі]] секілді құрал, қару жасады. Қазақ халқының қолөнерінде [[киіз үй]] жабдықтарын, ағаш төсек жасау, түйін түю, ши орау, [[кесте]] тігу, өрмек тоқу, киіз басу, сондай-ақ [[моншақ]], [[білезік]], [[сақина]], [[сырға]], [[алқа]], [[шолпы]] сияқты зергерлік бұйымдар жасау кең дамыды.<ref>Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8</ref><ref>Артамонов М.И., Сокровища саков, М., 1973;</ref><ref>Арғынбаев К., Қазақ халқының қолөнері, А., 1987.</ref> <br/>
[[Қазақстан]]да көшпелі [[шаруашылық]]тың қажетіне сай қолөнершілер [[мал]] шаруашылығына керекті [[желі]], [[шылбыр]], [[ноқта]], [[бұршақ]], [[жүген]], [[құрық]], [[бұғалық]], [[тұсау]],[[өре]], [[шідер]], [[кісен]], [[қада]], [[ер-тұрман]]дар жасаумен шұғылданды. Олар [[құм]]нан, тастан, саздан [[құмыра]], [[көзе]], [[ыдыс-аяқ]]; [[мүйіз]]ден, [[сүйек]]тен, [[мал]] мен [[аң]] терісінен, [[ағаш]]тан әшекейленген нақышты дүние-мүлік, [[домбыра]], [[қобыз]], [[сыбызғы]], [[шаңқобыз]] сияқты [[музыка]] аспаптарын; [[темір]]ден, [[мыс]]тан [[қылыш]], [[найза]], [[қанжар]], [[айбалта]], [[күрзі]] секілді құрал, қару жасады. Қазақ халқының қолөнерінде [[киіз үй]] жабдықтарын, ағаш төсек жасау, түйін түю, ши орау, [[кесте]] тігу, өрмек тоқу, киіз басу, сондай-ақ [[моншақ]], [[білезік]], [[сақина]], [[сырға]], [[алқа]], [[шолпы]] сияқты зергерлік бұйымдар жасау кең дамыды.<ref>Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8</ref><ref>Артамонов М.И., Сокровища саков, М., 1973;</ref><ref>Арғынбаев К., Қазақ халқының қолөнері, А., 1987.</ref> <br/>



03:12, 2020 ж. ақпанның 18 кезіндегі нұсқа

Қолөнер[1], қолданбалы өнер – дәстүрлі тұтыну және сәндік бұйымдарын жасайтын ұсақ өндіріс. Қолөнершілер негізінен табиғи шикізаттарды пайдаланып, қарапайым еңбек құралдарының көмегімен көркем композицияның шешімімен тұрмысқа қажетті мүліктер, музыкалық аспаптар, қару-жарақ, құрал-саймандар жасайды. Әрбір қолөнер туындысы өз заманының материалдық мәдениетінің үлгісі және халық талғамының, әлеуметтік қоғамдық жағдайының, діни сенімінің, салт-дәстүрінің нақтылы көрінісі.
Қазақстанда көшпелі шаруашылықтың қажетіне сай қолөнершілер мал шаруашылығына керекті желі, шылбыр, ноқта, бұршақ, жүген, құрық, бұғалық, тұсау,өре, шідер, кісен, қада, ер-тұрмандар жасаумен шұғылданды. Олар құмнан, тастан, саздан құмыра, көзе, ыдыс-аяқ; мүйізден, сүйектен, мал мен аң терісінен, ағаштан әшекейленген нақышты дүние-мүлік, домбыра, қобыз, сыбызғы, шаңқобыз сияқты музыка аспаптарын; темірден, мыстан қылыш, найза, қанжар, айбалта, күрзі секілді құрал, қару жасады. Қазақ халқының қолөнерінде киіз үй жабдықтарын, ағаш төсек жасау, түйін түю, ши орау, кесте тігу, өрмек тоқу, киіз басу, сондай-ақ моншақ, білезік, сақина, сырға, алқа, шолпы сияқты зергерлік бұйымдар жасау кең дамыды.[2][3][4]

Дереккөздер

  1. Қазақ энциклопедиясы
  2. Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8
  3. Артамонов М.И., Сокровища саков, М., 1973;
  4. Арғынбаев К., Қазақ халқының қолөнері, А., 1987.