Қостанай: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Тарихын шолу
← Ескірек өңдемеЖаңарақ өңдеме →
Content deleted Content added
VisualWikitext
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
69-жол: 69-жол:


Қазір қаланың өнеркәсіп құрамындағы кәсіпорындарда салалық 10 АҚ, 9 ЖШС, 4 МҚК бар. 2000 жылғы деректер бойынша Қ-да барлығы 30 ірі кәсіпорын, т.б. бірлестік жұмыс істейді. Қалада Солтүстік Қазақстанның [[геология]] басқармасы мен оның орталық лабораториясы, [[Қостанай Мемлекеттік Университеті|А. Байтұрсынов атындағы мемлекеттік педогогика университет]], ауыл шаруашылық институты, мемлекеттік ауыл шаруашылық және егіншілік жобалау институттарының, су құрылысын жобалау институтының бөлімшелері, кооперативтік, автомобиль, құрылыс колледждері, 2 қалалық кәсіптік-тех., мед. мекемелері, облыс тарихи және геология музей, гидрометеорология бюро, 59 мектеп, 2 мәдениет үйі, облыстық драма театр, филармония, 13 кітапхана жұмыс істейді. Денсаулық сақтау және сауықтыру мекемелерінен 12 аурухана (облысы және қалалық клиник. аурухана, теміржолшылар мен балалар клиникалық ауруханалары, облыстық және қалалық емханалар, [[онкология]], туберкулез, [[психиатрия]]лық, [[венерология]] диспансерлер, сүйек [[туберкулез]]і санаторийі, қалалық трахомоздық аурухана), 6 акушерлік пункт, 131 дәріхана, облыстық радио-телестудиялар, стадион тұрғындарға қызмет көрсетеді.
Қазір қаланың өнеркәсіп құрамындағы кәсіпорындарда салалық 10 АҚ, 9 ЖШС, 4 МҚК бар. 2000 жылғы деректер бойынша Қ-да барлығы 30 ірі кәсіпорын, т.б. бірлестік жұмыс істейді. Қалада Солтүстік Қазақстанның [[геология]] басқармасы мен оның орталық лабораториясы, [[Қостанай Мемлекеттік Университеті|А. Байтұрсынов атындағы мемлекеттік педогогика университет]], ауыл шаруашылық институты, мемлекеттік ауыл шаруашылық және егіншілік жобалау институттарының, су құрылысын жобалау институтының бөлімшелері, кооперативтік, автомобиль, құрылыс колледждері, 2 қалалық кәсіптік-тех., мед. мекемелері, облыс тарихи және геология музей, гидрометеорология бюро, 59 мектеп, 2 мәдениет үйі, облыстық драма театр, филармония, 13 кітапхана жұмыс істейді. Денсаулық сақтау және сауықтыру мекемелерінен 12 аурухана (облысы және қалалық клиник. аурухана, теміржолшылар мен балалар клиникалық ауруханалары, облыстық және қалалық емханалар, [[онкология]], туберкулез, [[психиатрия]]лық, [[венерология]] диспансерлер, сүйек [[туберкулез]]і санаторийі, қалалық трахомоздық аурухана), 6 акушерлік пункт, 131 дәріхана, облыстық радио-телестудиялар, стадион тұрғындарға қызмет көрсетеді.

== Географиясы ==
=== Климаты ===
<div style="max-width:75%">{{Қаланың ауа райы
|Жер_ілік = Қостанай
|Дерекнама = [https://meteolabs.kz/қаз/климаты/қостанай/ Қостанай ауа райы мен климаты]
|Қаң_а_макс = 3.2
|Ақп_а_макс = 3.8
|Нау_а_макс = 16.4
|Сәу_а_макс = 30.6
|Мам_а_макс = 38.6
|Мау_а_макс = 41.0
|Шіл_а_макс = 39.5
|Там_а_макс = 39.9
|Қыр_а_макс = 36.3
|Қаз_а_макс = 28.6
|Қар_а_макс = 14.0
|Жел_а_макс = 6.8
|Жыл__а_макс = 41.0
|Қаң_а_мин = -42.0
|Ақп_а_мин = -40.5
|Нау_а_мин = -31.5
|Сәу_а_мин = -19.9
|Мам_а_мин = -6.9
|Мау_а_мин = -0.3
|Шіл_а_мин = 5.8
|Там_а_мин = -0.7
|Қыр_а_мин = -6.7
|Қаз_а_мин = -13.5
|Қар_а_мин = -37.0
|Жел_а_мин = -38.6
|Жыл__а_мин = -42.0
|Қаң_ор_макс = -10.4
|Ақп_ор_макс = -9.2
|Нау_ор_макс = -2.0
|Сәу_ор_макс = 11.3
|Мам_ор_макс = 20.9
|Мау_ор_макс = 26.5
|Шіл_ор_макс = 27.1
|Там_ор_макс = 25.4
|Қыр_ор_макс = 19.0
|Қаз_ор_макс = 10.0
|Қар_ор_макс = -1.5
|Жел_ор_макс = -7.9
|Жыл__ор_макс = 9.1
|Қаң_ор_мин = -19.2
|Ақп_ор_мин = -19.0
|Нау_ор_мин = -12.4
|Сәу_ор_мин = 0.1
|Мам_ор_мин = 7.3
|Мау_ор_мин = 13.2
|Шіл_ор_мин = 15.0
|Там_ор_мин = 12.8
|Қыр_ор_мин = 6.9
|Қаз_ор_мин = 0.5
|Қар_ор_мин = -9.5
|Жел_ор_мин = -16.4
|Жыл__ор_мин = -1.7
|Қаң_ор = -14.8
|Ақп_ор = -14.1
|Нау_ор = -7.2
|Сәу_ор = 5.7
|Мам_ор = 14.1
|Мау_ор = 19.9
|Шіл_ор = 21.1
|Там_ор = 19.1
|Қыр_ор = 13.0
|Қаз_ор = 5.3
|Қар_ор = -5.5
|Жел_ор = -12.2
|Жыл__ор = 3.7
|Қаң_ор_ж-ш = 19.3
|Ақп_ор_ж-ш = 13.9
|Нау_ор_ж-ш = 14.5
|Сәу_ор_ж-ш = 24.1
|Мам_ор_ж-ш = 33.3
|Мау_ор_ж-ш = 39.3
|Шіл_ор_ж-ш = 55.0
|Там_ор_ж-ш = 38.2
|Қыр_ор_ж-ш = 26.9
|Қаз_ор_ж-ш = 30.3
|Қар_ор_ж-ш = 24.8
|Жел_ор_ж-ш = 23.7
|Жыл__ор_ж-ш = 343.3
|}}
</div>


==Сыртқы сілтемелер==
==Сыртқы сілтемелер==

01:19, 2020 ж. шілденің 3 кезіндегі нұсқа

Қала
Қостанай
Ту Елтаңбасы
Ту Елтаңбасы
Әкімшілігі
Ел

 Қазақстан

Статусы

облыс орталығы

Облысы

Қостанай облысы

Әкімі

Жақыпов Базыл Шамұханұлы

Тарихы мен географиясы
Координаттары

53°12′ с. е. 63°38′ ш. б. / 53.200° с. е. 63.633° ш. б. / 53.200; 63.633 (G) (O) (Я)Координаттар: 53°12′ с. е. 63°38′ ш. б. / 53.200° с. е. 63.633° ш. б. / 53.200; 63.633 (G) (O) (Я)

Құрылған уақыты

1879

Бұрынғы атаулары

Николаевск

Жер аумағы

240 км²

Биiктiгі

123 — 185 м

Климаты

қатаң-континенталды

Уақыт белдеуі

UTC+5:00

Тұрғындары
Тұрғыны

247 246[1] адам (2019)

Ұлттық құрамы

қазақтар 40,00 %
орыстар 43,00 %
украиндар 7,00 %
немістер 2,00 %
татарлар 2,00 %
белорустар 1,00 % [2]

Этнохороним

қостанайлық

Ресми тілі

қазақша,басқа ұлт орысша сөлеседі

Сандық идентификаторлары
Телефон коды

+7 7142

Пошта индекстері

110000

Автомобиль коды

P, 10 (2013 жылдан бастап)

kostanay.gov.kz
 (қаз.) (орыс.) (ағыл.)

Қостанай картада
Қостанай
Қостанай
Ортаққордағы санаты: Қостанай

Қостанай — Қостанай облысының әкімшілік, экономикалық, мәдени орталығы. Қазақстандағы аса ірі темір, әуе және автомобиль жолдары тораптарының бірі.

Батыс Сібір ойпатының дала белдемі алып жатқан оңтүстік-батыс шетін құрайтын Қостанай жазығының орталық бөлігінде орналасқан. Тобыл өзенінің, оған Әбілсай мен Қостанай деген салалары құятын биік жарқабақты террасалы жағада орналасқан.

Жерінің аумағы 8991 гектар. Тұрғыны 247 246[3] адам (2019). Қостанай осы атыраптағы байырғы елді мекендердің бірі. Оның іргесін 1897 ж. Ресей патшасының жарлығына байланысты қазақтың жергілікті руларынан тартып алынған «Қостанай» атты қоныста, Еділ бойы мен Орынбор губерниясынан көшіп келген орыс шаруалары қалаған.

Алғашқыда «Николаевка» деп аталды. 1893 ж. Қазақстанның құрамында болған бұрынғы Торғай облысында жаңадан ендірілген уездік аумақтық-әкімшілік бөлінісіне сәйкес оған «Қостанай» атауы берілді де, Қостанай уезінің орталығына айналды. 1912 – 13 ж. Оңтүстік Сібір темір жолы магистралінің Челябинск – Троицк – Қостанай тармағының салынуына байланысты Қостанай Ресейде өнеркәсіптік дамуы бойынша біршама ілгері тұрған Орталық Ресей аудандарымен тікелей сауда-саттық байланыстар жасауға мүмкіндік алды. Соның нәтижесінде Қостанай Солтүстік Қазақстандағы ірі сауда орталықтарының біріне айналды.

Қалада жеңіл және тамақ өнеркәсіптері, бу және дизель отынымен жұмыс істейтін диірмендер, қасапханалар, тері заттары, т.б. пайда болды. 1917 – 19 ж. Қостанайда Кеңес өкіметі орнап, 1920 ж. сол кездегі Ақтөбе облысындағы өзімен аттас округтің, 1925 ж. губернияның, 1936 ж. жаңадан құрылған Қостанай облысының орталығына айналды.

Бүгінгі таңда мұнда жеңіл өнеркәсіпті құрайтын комвол-шұға комбинаты, «Большевичка» тігін, аяқ киім фабрикалары, тамақ өнеркәсібін құрайтын ет, сүт, ұн-жарма және нан комб-тары, құрылыс материалдар өнеркәсібінің темір-бетон комбинаттары мен қызыл және силикатты кірпіш заттары, құрылыс-монтаж құралымдар комбинат, машина жасау мен металл өңдеу өнеркәсібінің авиақозғалтқыш, автомобиль және ауыл шаруашылық техникасын жөндеу зауыттары, химия өнеркәсібінің химиялық талшық зауыты, электроэнергетика өнеркәсібіне қарасты жылу электр орталығы, автомобиль жөндеу зауыты, жиһаз жасау өнеркәсібі, тұрмыс қажетін өтейтін комб., т.б. жұмыс істейді.

Қазір қаланың өнеркәсіп құрамындағы кәсіпорындарда салалық 10 АҚ, 9 ЖШС, 4 МҚК бар. 2000 жылғы деректер бойынша Қ-да барлығы 30 ірі кәсіпорын, т.б. бірлестік жұмыс істейді. Қалада Солтүстік Қазақстанның геология басқармасы мен оның орталық лабораториясы, А. Байтұрсынов атындағы мемлекеттік педогогика университет, ауыл шаруашылық институты, мемлекеттік ауыл шаруашылық және егіншілік жобалау институттарының, су құрылысын жобалау институтының бөлімшелері, кооперативтік, автомобиль, құрылыс колледждері, 2 қалалық кәсіптік-тех., мед. мекемелері, облыс тарихи және геология музей, гидрометеорология бюро, 59 мектеп, 2 мәдениет үйі, облыстық драма театр, филармония, 13 кітапхана жұмыс істейді. Денсаулық сақтау және сауықтыру мекемелерінен 12 аурухана (облысы және қалалық клиник. аурухана, теміржолшылар мен балалар клиникалық ауруханалары, облыстық және қалалық емханалар, онкология, туберкулез, психиатриялық, венерология диспансерлер, сүйек туберкулезі санаторийі, қалалық трахомоздық аурухана), 6 акушерлік пункт, 131 дәріхана, облыстық радио-телестудиялар, стадион тұрғындарға қызмет көрсетеді.

Географиясы

Климаты

Қостанай ауа райы
Көрсеткіш Қаң Ақп Нау Сәу Мам Мау Шіл Там Қыр Қаз Қар Жел
Абсолюттық максимум, °C 3,2 3,8 16,4 30,6 38,6 41,0 39,5 39,9 36,3 28,6 14,0 6,8
Орташа максимум, °C −10,4 −9,2 −2 11,3 20,9 26,5 27,1 25,4 19,0 10,0 −1,5 −7,9
Орташа температура, °C −14,8 −14,1 −7,2 5,7 14,1 19,9 21,1 19,1 13,0 5,3 −5,5 −12,2
Орташа минимум, °C −19,2 −19 −12,4 0,1 7,3 13,2 15,0 12,8 6,9 0,5 −9,5 −16,4
Абсолюттық минимум, °C −42 −40,5 −31,5 −19,9 −6,9 −0,3 5,8 −0,7 −6,7 −13,5 −37 −38,6
Жауын-шашын нормасы, мм 19,3 13,9 14,5 24,1 33,3 39,3 55,0 38,2 26,9 30,3 24,8 23,7
Дерекнама: Қостанай ауа райы мен климаты

Сыртқы сілтемелер

Дереккөздер

  1. ↑ Қазақстан Республикасы халқының облыстар және астана, қалалар, аудандар, аудан орталықтары және кенттер бөлінісіндегі жынысы бойынша саны
  2. ↑ Қазақстан Республикасының ұлттық құрамы
  3. ↑ Қазақстан Республикасы халқының облыстар және астана, қалалар, аудандар, аудан орталықтары және кенттер бөлінісіндегі жынысы бойынша саны
Мақала бастамасы Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз.
Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет.
«https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Қостанай&oldid=2775608» бетінен алынған