АҚШ президенті: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Өңдеу түйіні жоқ |
Өңдеу түйіні жоқ Тег: Mobile edit Mobile web edit |
||
13-жол: | 13-жол: | ||
|басшылық етеді = |
|басшылық етеді = |
||
|басқару түрі = |
|басқару түрі = |
||
|резиденция = [[ |
|резиденция = [[Ақ үй]] ([[Вашингтон]]) |
||
|ұсынылады = |
|ұсынылады = |
||
|тағайындаған = [[АҚШ таңдаушылар ұйымы|таңдаушылар ұйымымен]] |
|тағайындаған = [[АҚШ таңдаушылар ұйымы|таңдаушылар ұйымымен]] |
20:05, 2020 ж. шілденің 24 кезіндегі нұсқа
АҚШ президенті — АҚШ атқару билігінің, сондай-ақ мемлекеттің басшысы. АҚШ әскерінің және флотының бас қолбасшысы. Заң жобаларына (bills) вето салу құқығына ие. Лауазым 1781 жылы Конституциялық конвентте (жиналыс) қабылданған, АҚШ Конституциясымен[1] енгізілген. Бірінші президент болып 1789 жылы Джордж Вашингтон тағайындалды. Оның бұл лауазымды иеленгеніне дейін «президент» атауы «Құрлықтық конгресстің президенті» деген тіркеспен қолданылған.
Өкілеттіктің аяқталуы
Келесі:
- Өкілеттіктің мерзімнен бұрын аяқталуы — жиі кездесетін жағдай..
- Қайтыс болу: төрт президент — У. Гаррисон, Тейлор, Гардинг және Ф. Рузвельт лауазымдарында қайтыс болған, төртеуі — Линкольн, Гарфилд, Мак-Кинли және Кеннеди өлтірілген.
- Өз еркімен лауазымнан кету. Бұл әрекетті тек Ричард Никсон қолданған (Уотергейт).
- Президент мемлекеттік опасыздық жасап, жемқорлық үстінде ұсталып және тағы да басқа қылмыс жасап сотталған жағдайда қызметінен аластатылады. Әзірге әлі мұндай жағдай кездескен жоқ, бірақ 3 импичмент әрекеті болған: 1868 жылы Эндрю Джонсонның, 1974 жылы Ричард Никсонның және 1998 жылы Билл Клинтонның.
Президенттер әулеті
Үш президент өзі ізашарларының ұрпағы болған:
- Джон К. Адамс — Джон Адамстың ұлы.
- Бенджамин Гаррисон — Уильям Генри Гаррисонның немересі.
- Джордж Буш-кіші — Джордж Буш-үлкеннің ұлы.
Джордж Буш-үлкеннің әйелі және Джордж Буш-кішінің анасы Барбара Буш 14—АҚШ президенті Франклин Пирстің алыс туысы.
Сондай-ақ, Франклин Д. Рузвельт — Теодор Рузвельттің алыс туысы (бұдан бөлек ол оның немере қарындасы Элеонораға үйленген. Үлгі:АҚШ президенттері