Инфинитив: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Қанат Хасан (талқылау | үлесі) Өңдеу түйіні жоқ |
орфографиялық қатені түзедім Тег: Mobile edit Mobile web edit |
||
| 1-жол: | 1-жол: | ||
'''Тұйық рай''' немесе '''Инфинитив''' ({{lang-la|infinitivus}} - аныкталмаған форма) — Флективті және агглютинативті тілдердегі |
'''Тұйық рай''' немесе '''Инфинитив''' ({{lang-la|infinitivus}} - аныкталмаған форма) — Флективті және агглютинативті тілдердегі етістіктің қимыл атауының формасы, тұйық рай етістігі. Инфинитив етістік баяндауыш түрінде және сөйлемнің предикатив мағынасы есім тектес мүшелерін білдіруде колданылады. Етістіктің басқа формаларынан ерекшелігі — инфинитивте шақ, рай, жақ, көпше, жекеше категориялардың морфологиялық көрсеткіштері болмайды. Осындай категориялық қызметі аз болғандықтан, инфинитив бірқатар тілдерде сөздік форма (сөздіктегі етістік лексемасы) ретінде жұмсалады. |
||
Тарихи |
Тарихи инфинитив Үнді-Еуропа тілдерінде етістіктің парадигмалық тұлғасына айналған қимыл мәніндегі есімді білдіреді. Алтай, Картвел, Семит тілдерінде инфинитив қимыл есімімен сәйкес келеді де, кейде етістік (шақ, етіс) категорияларын сақтай отырып, есімнің морфологиялық, синтаксистік белгілеріне ие болады. |
||
Кейбір тілдердін грамматикалык дәстүрі бойынша, Инфинитивпен кимыл есімі бірге каралады да, жалпы Инфинитив деп аталады. Кызметі жағынан Инфинитив латын, ескі славян тілдеріндегі [[супинге]], ағылшын тіліндегі [[герундийге]] жақын. Қазақ тіліндегі кимыл есімі етістіктін түбіріне "у" формасынын жалғануы аркылы жасалады. "У" түлғалы кимыл есімі предикаттык мағынасын сактай отырып, есімдерше түрленеді. К.Масдар. Тұйық етістік. |
Кейбір тілдердін грамматикалык дәстүрі бойынша, Инфинитивпен кимыл есімі бірге каралады да, жалпы Инфинитив деп аталады. Кызметі жағынан Инфинитив латын, ескі славян тілдеріндегі [[супинге]], ағылшын тіліндегі [[герундийге]] жақын. Қазақ тіліндегі кимыл есімі етістіктін түбіріне "у" формасынын жалғануы аркылы жасалады. "У" түлғалы кимыл есімі предикаттык мағынасын сактай отырып, есімдерше түрленеді. К.Масдар. Тұйық етістік. |
||
15:41, 2021 ж. маусымның 3 кезіндегі нұсқа
Тұйық рай немесе Инфинитив (лат. infinitivus - аныкталмаған форма) — Флективті және агглютинативті тілдердегі етістіктің қимыл атауының формасы, тұйық рай етістігі. Инфинитив етістік баяндауыш түрінде және сөйлемнің предикатив мағынасы есім тектес мүшелерін білдіруде колданылады. Етістіктің басқа формаларынан ерекшелігі — инфинитивте шақ, рай, жақ, көпше, жекеше категориялардың морфологиялық көрсеткіштері болмайды. Осындай категориялық қызметі аз болғандықтан, инфинитив бірқатар тілдерде сөздік форма (сөздіктегі етістік лексемасы) ретінде жұмсалады.
Тарихи инфинитив Үнді-Еуропа тілдерінде етістіктің парадигмалық тұлғасына айналған қимыл мәніндегі есімді білдіреді. Алтай, Картвел, Семит тілдерінде инфинитив қимыл есімімен сәйкес келеді де, кейде етістік (шақ, етіс) категорияларын сақтай отырып, есімнің морфологиялық, синтаксистік белгілеріне ие болады.
Кейбір тілдердін грамматикалык дәстүрі бойынша, Инфинитивпен кимыл есімі бірге каралады да, жалпы Инфинитив деп аталады. Кызметі жағынан Инфинитив латын, ескі славян тілдеріндегі супинге, ағылшын тіліндегі герундийге жақын. Қазақ тіліндегі кимыл есімі етістіктін түбіріне "у" формасынын жалғануы аркылы жасалады. "У" түлғалы кимыл есімі предикаттык мағынасын сактай отырып, есімдерше түрленеді. К.Масдар. Тұйық етістік. [1]
Дереккөздер
- ↑ Тіл білімі терминдерінің түсіндірме сөздігі — Алматы. «Сөздік-Словарь», 2005 жыл. ISBN 9965-409-88-9
 | Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
 | Бұл мақалада еш сурет жоқ.
Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |