Нүкіс: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Навигацияға өту
Іздеуге өту
Content deleted Content added
ш Дәулет Бұқпанов (т) өңдемелерінен Batyrbek.kz соңғы нұсқасына қайтарды Тег: Rollback |
|||
| 1-жол: | 1-жол: | ||
{{Елді мекен |
|||
| ⚫ | |||
|статусы = Қала |
|||
|қазақша атауы = Нүкіс |
|||
|шынайы атауы = {{lang-kaa|Nókis / Нөкис}}<br />{{lang-uz|Nukus / Нукус}} |
|||
|сурет = {{Фотомонтаж |
|||
| photo1a = Nukus Art Museum.jpg |
|||
| photo2a = Nukus, Parliament building .JPG |
|||
| photo2b = Город нукус.jpg |
|||
| photo3a = 0 110688 5c5cde5 orig.jpg |
|||
| photo3c = Hotel Rahnamo 01.JPG |
|||
| photo4a = UZNukuspano.JPG |
|||
| photo4c = Город Нукус.jpg |
|||
| size = 280 |
|||
| spacing = 2 |
|||
| color = transparent |
|||
| border = 0 |
|||
}} |
|||
|сурет атауы = |
|||
|жағдайы = |
|||
|ел = Өзбекстан |
|||
|елтаңба = Герб города Нукус.png |
|||
|ту = |
|||
|елтаңба сипаттамасы = |
|||
|ту сипаттамасы = |
|||
|елтаңба ені = |
|||
|ту ені = |
|||
|lat_dir = N|lat_deg = 42|lat_min = 27|lat_sec = 53 |
|||
|lon_dir = E|lon_deg = 59|lon_min = 36|lon_sec = 08 |
|||
|CoordAddon = |
|||
|CoordScale = |
|||
|аймақ түрі = Аймақ |
|||
|аймағы = Қарақалпақстан Республикасы |
|||
|кестедегі аймақ = |
|||
|аудан түрі = |
|||
|ауданы = |
|||
|кестедегі аудан = |
|||
|қауым округі түрі = |
|||
|қауым округі = |
|||
|кестедегі қауым округі = |
|||
|қауым түрі = |
|||
|қауым = |
|||
|кестедегі қауым = |
|||
|ішкі бөлінісі = |
|||
|басшының түрi = Хәкімі |
|||
|басшысы = Ерғали Ілияс |
|||
|құрылған уақыты = XII ғасыры |
|||
|алғашқы дерек = |
|||
|бұрынғы атаулары = |
|||
|статус алуы = 1932 жылы |
|||
|жер аумағы = 221 |
|||
|биiктiктiң түрi = |
|||
|орталығының биiктігі = 80 |
|||
|климаты = |
|||
|ресми тілі = |
|||
|тұрғыны = 325 100 |
|||
|санақ жылы = 2021 |
|||
|тығыздығы = 1 500 |
|||
|шоғырлануы = |
|||
|ұлттық құрамы = |
|||
|конфессионалдық құрамы = |
|||
|этнохороним = |
|||
|уақыт белдеуі = |
|||
|DST = |
|||
|телефон коды = +99861 22 |
|||
|пошта индексі = 230100 |
|||
|пошта индекстері = |
|||
|автомобиль коды = |
|||
|идентификатор түрі = |
|||
|сандық идентификаторы = |
|||
|ортаққордағы санаты = Nukus |
|||
|сайты = http://nukus.uz |
|||
|сайт тілі = kaa, uz |
|||
| add1n = Марапаттары |
|||
| add1 = {{Достық ордені (Өзбекстан)|түрі=қала}} |
|||
| add2n = |
|||
| add2 = |
|||
}} |
|||
| ⚫ | |||
== Географиялық орналасуы == |
== Географиялық орналасуы == |
||
14:44, 2022 ж. ақпанның 5 кезіндегі нұсқа
| Қала | |||||||||
| Нүкіс | |||||||||
| қарақ. Nókis / Нөкис өзб. Nukus / Нукус | |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
| Әкімшілігі | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ел | |||||||||
| Аймақ | |||||||||
| Хәкімі |
Ерғали Ілияс | ||||||||
| Тарихы мен географиясы | |||||||||
| Координаттары |
42°27′53″ с. е. 59°36′08″ ш. б. / 42.46472° с. е. 59.60222° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 42°27′53″ с. е. 59°36′08″ ш. б. / 42.46472° с. е. 59.60222° ш. б. (G) (O) (Я) | ||||||||
| Құрылған уақыты |
XII ғасыры | ||||||||
| Қала статусы |
1932 жылы | ||||||||
| Жер аумағы |
221 км² | ||||||||
| Орталығының биiктігі |
80 м | ||||||||
| Тұрғындары | |||||||||
| Тұрғыны |
325 100 адам (2021) | ||||||||
| Тығыздығы |
1 500 адам/км² | ||||||||
| Сандық идентификаторлары | |||||||||
| Телефон коды |
+99861 22 | ||||||||
| Пошта индексі |
230100 | ||||||||
| Басқалары | |||||||||
| Марапаттары |
| ||||||||
Нүкіс шекарасы
| |||||||||
 Ортаққордағы санаты: Нүкіс | |||||||||
Нүкіс (қарақ. Nókis / Нөкис; өзб. Nukus / Нукус) – Қарақалпақстан Республикасының астанасы. Халқы 191 мың (1996).
Географиялық орналасуы
Нүкіс қаласы Қарақалпақстанның орталығынада, Ташкент қаласына 800 км солтүстік-батыста орналасқан. Әмудария өзенінің оң жағасында, теңіз деңгейінен 76 м биіктікте орналасқан. Оңтүстік мен шығысында Қызылқұм шөлімен, солтүстікнде Әмудария өзенімен шектеседі. Қаланы Қызкеткен каналы кесіп өтеді.
Тарихы
- 1932 жылдан қала мәртебесі берілген. Нүкіс Хожейлі темір жолы бекетінен 38 км жерде.
- 19 ғ-дың 60-жылдарында қазіргі Нүкістің орнында Нүкіс ауылы болды.
- 1873 жылы Қарақалпақтар Ресей құрамына кіргеннен кейін Нүкісте Әмудариядағы су жүйесін бақылайтын гидрол. обсерватория құрылды.
- 1877 жылы Нүкісте бірінші орыс-түзем мектебі ашылды.
- 1930 жылы 12 қарашада Қарақалпақстан өлкелік партия комитетінің өткен бюро кеңесінде Нүкіс ауылын республика орталығына айналдыру туралы шешім қабылданды. Бұған дейін Төрткүл қаласы астана саналатын.
- 1932 жылы жаңа астананың құрылысы басталды.
- 1939 жылы республика мекемелер Нүкіске көшірілді. Нүкісте 1934 жылы педогогикалық институты ашылды.
- 1959 жылы Өзбекстан ғылым академиясының қарақалпақ бөлімшесі ашылды
- 1976 жылы Қарақалпақ мемлекеттік университеті ашылды. Нүкісте Ташкент ауылшаруышылық университетінің, педиатрия мен политехникалық институтардың бөлімшелері, бірнеше колледж жұмыс істейді. Онда хим. комб., құрылыс материалдары (кірпіш, гранит-мәрмәр з-ты) мен тамақ өнеркәсібі кәсіпорындары, киіз комбинаты, жиһаз ф-касы, 2 театр, өнер, тарихи-өлкетану музейлері бар.[1]
Тұрғындар саны
| Жыл | 1939 | 1959 | 1974 | 1991 | 1999 | 2010 | 2018 |
| Тұрғындар, мың адам |
10 | 39 | 88 | 180 [2] | 199 | 271,4 | 312,1[3] |
Ауа-райы
- Шілдедегі орташа температурасы 27,1°С, қаңтарда –7°С.
Дереккөздер
- ↑ Узбекистон Республикаси. Энциклопедия, Таш., 1997
- ↑ «Современный толковый словарь»: изд. «Большая Советская Энциклопедия», 1997
- ↑ Число постоянных жителей в Республике Каракалпакстан на 1 января 2018 года
 | Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |