Ұлттар Лигасы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Өңдеу түйіні жоқ Тег: Mobile edit Mobile web edit |
Өңдеу түйіні жоқ Тег: Mobile edit Mobile web edit |
||
1-жол: | 1-жол: | ||
{{Ұйым |
{{Ұйым |
||
|атауы |
|атауы = Ұлттар Лигасы |
||
|альтернативті = {{lang-en|League of Nations}}<br>{{lang-fr|Société des Nations}}<br>{{lang-it|Società delle Nazioni}}<br>{{lang-ja|國際連盟}} |
|альтернативті = {{lang-en|League of Nations}}<br>{{lang-fr|Société des Nations}}<br>{{lang-it|Società delle Nazioni}}<br>{{lang-ja|國際連盟}} |
||
|background_color = |
|background_color = |
||
|атау түсі |
|атау түсі = |
||
|логотип |
|логотип = Flag of the League of Nations (1939).svg{{!}}border |
||
|логотип ені = 300px |
|логотип ені = 300px |
||
|анықтама = Бейресми туы (1939—1941) |
|анықтама = Бейресми туы (1939—1941) |
||
|карта1 |
|карта1 = Emblem of the League of Nations (1939).svg |
||
|карта1 ені |
|карта1 ені = 120px |
||
|аңыз1 |
|аңыз1 = Лига эмблемасы |
||
|карта2 |
|карта2 = LN member states animation.gif |
||
|карта2 ені |
|карта2 ені = 300px |
||
|аңыз2 |
|аңыз2 = Ұлттар Лигасының бүкіл тарихында (1920-45) барлық мүшелерін көрсететін әлемнің динамикалық картасы. Көк түстегі колониялар, қызғылт сары түсті мандатталған аумақтар |
||
|мүшелік |
|мүшелік = |
||
|орталық типі |
|орталық типі = |
||
|орталық |
|орталық = |
||
|тип |
|тип = |
||
|тілдер |
|тілдер = |
||
|тіл |
|тіл = |
||
|басшы мансабы1 = |
|басшы мансабы1 = |
||
|басшы есімі1 = [[1920]]—[[1933]]:<br>{{ту|Ұлыбритания}} Джеймс Эрик Драммонд<br> |
|басшы есімі1 = [[1920]]—[[1933]]:<br>{{ту|Ұлыбритания}} Джеймс Эрик Драммонд<br> |
||
24-жол: | 24-жол: | ||
[[1940]]—[[1946]]:<br>{{ту|Ирландия}} Шон Лестер |
[[1940]]—[[1946]]:<br>{{ту|Ирландия}} Шон Лестер |
||
|басшы мансабы2 = |
|басшы мансабы2 = |
||
|басшы есімі2 |
|басшы есімі2 = |
||
<!-- … --> |
<!-- … --> |
||
|басшы мансабы10 = |
|басшы мансабы10 = |
||
|басшы есімі10 |
|басшы есімі10 = |
||
|негізін салушы1 |
|негізін салушы1 = |
||
|құрылу оқиғалары1 = [[Версаль бейбіт келісімі]] |
|құрылу оқиғалары1 = [[Версаль бейбіт келісімі]] |
||
|құрылу мерзімі1 |
|құрылу мерзімі1 = [[10 қаңтар]] [[1920 жыл]]ы |
||
|негізін салушы2 |
|негізін салушы2 = |
||
|құрылу оқиғалары2 = Алғашқы |
|құрылу оқиғалары2 = Алғашқы отырыс |
||
|құрылу мерзімі2 |
|құрылу мерзімі2 = [[16 қаңтар]] [[1920 жыл]]ы |
||
<!-- … --> |
<!-- … --> |
||
|негізін салушы6 |
|негізін салушы6 = |
||
|құрылу оқиғалары6 = |
|құрылу оқиғалары6 = |
||
|құрылу мерзімі6 |
|құрылу мерзімі6 = |
||
|ыдырау оқиғалары = |
|ыдырау оқиғалары = Тарату |
||
|ыдырау уақыты |
|ыдырау уақыты = [[20 сәуір]] |
||
[[1946 жыл]]ы |
[[1946 жыл]]ы |
||
|түсініктемелер1 |
|түсініктемелер1 = |
||
|түсініктемелер2 |
|түсініктемелер2 = |
||
<!-- … --> |
<!-- … --> |
||
|мекен-жай |
|мекен-жай = |
||
|сайт |
|сайт = |
||
|ортаққор |
|ортаққор = |
||
}} |
}} |
||
'''Ұлттар лигасы'''<ref>Саяси түсіндірме сөздік. – Алматы, 2007. ISBN 9965-32-491-3</ref> - [The League of Nations] - "халықтар арасында әріптестікті дамытып, олардың бейбітшілігі мен қауіпсіздігінің кепілі" болуды мақсат тұтатын халықаралық ұйым. [[1919]]-[[1920]] жылдары [[Париж]] бейбіт конференциясында құрылған ''''Ұлттар Лигасының Жарғысы'''' бастапқыда 44 мемлекетпен, оның ішінде соғыста Антанта жағында болған 31 мемлекетпен және соғыста бейтараптық ұстанған 13 мемлекетпен бекітілді. [[Америка Құрама Штаттары|АҚШ]] [[Ұлттар Лигасы]]ның Жарғысын бекітпей, оның құрамына кірмей қалды. |
'''Ұлттар лигасы'''<ref>Саяси түсіндірме сөздік. – Алматы, 2007. ISBN 9965-32-491-3</ref> - [The League of Nations] - "халықтар арасында әріптестікті дамытып, олардың бейбітшілігі мен қауіпсіздігінің кепілі" болуды мақсат тұтатын халықаралық ұйым. [[1919]]-[[1920]] жылдары [[Париж]] бейбіт конференциясында құрылған ''''Ұлттар Лигасының Жарғысы'''' бастапқыда 44 мемлекетпен, оның ішінде соғыста Антанта жағында болған 31 мемлекетпен және соғыста бейтараптық ұстанған 13 мемлекетпен бекітілді. [[Америка Құрама Штаттары|АҚШ]] [[Ұлттар Лигасы]]ның Жарғысын бекітпей, оның құрамына кірмей қалды. |
01:11, 2022 ж. маусымның 6 кезіндегі нұсқа
Ұлттар Лигасы | |
ағылш. League of Nations фр. Société des Nations итал. Società delle Nazioni жапон. 國際連盟 | |
Бейресми туы (1939—1941) | |
Лига эмблемасы | |
Ұлттар Лигасының бүкіл тарихында (1920-45) барлық мүшелерін көрсететін әлемнің динамикалық картасы. Көк түстегі колониялар, қызғылт сары түсті мандатталған аумақтар | |
Басшылары | |
---|---|
1920—1933: | |
Құрылуы | |
Версаль бейбіт келісімі | |
Алғашқы отырыс | |
Ыдырау | |
Тарату | |
Ұлттар Лигасы Ортаққорда |
Ұлттар лигасы[1] - [The League of Nations] - "халықтар арасында әріптестікті дамытып, олардың бейбітшілігі мен қауіпсіздігінің кепілі" болуды мақсат тұтатын халықаралық ұйым. 1919-1920 жылдары Париж бейбіт конференциясында құрылған 'Ұлттар Лигасының Жарғысы' бастапқыда 44 мемлекетпен, оның ішінде соғыста Антанта жағында болған 31 мемлекетпен және соғыста бейтараптық ұстанған 13 мемлекетпен бекітілді. АҚШ Ұлттар Лигасының Жарғысын бекітпей, оның құрамына кірмей қалды.
Ұлттар Лигасының негізгі органдары Ұлттар Лигасының Ассамблея және Кеңесі болды. Ұлттар Лигасында дербес ұйымдар дәрежесінде халықаралық әділ соттың Тұрақты палатасы, Халықаралық еңбек ұйымы және тағы басқаны құрылды. Ұлттар Лигасының негізгі органдары Женевада (Швейцария) орналасты.
Мұндай ауқымдағы халықаралық ұйымның құрылуының негізгі алғышарттары Бүкіләлемдік пошта одағы (1874 жылы негізі қаланған), Қызыл Крест, Гаага конференциялары және Тұрақты арбитражды сот (Гаагалық трибунал) сияқты ұйымдар болды. Ұлттар Лигасы I дүниежүзілік соғыстың аяқ шенінде Ян Шмутц, лорд Роберт Сесил, Леон Буржуа сынды көрнекті саясаткерлер, қоғам қайраткерлерінің идеяларының іс жүзіне асуымен болды.
Егер бастапқыда Ұлттар Лигасының мүшелері I дүниежүзілік соғыста жеңіске жеткен елдер (АҚШтан өзге), сондай-ақ бейтарап елдердің көпшілігі болса, кейінірек басқа мемлекеттер де кірді: Болгария (1920), Австрия (1920), Венгрия (1922), Германия (1926), Мексика (1931), Түркия (1932). 1930-шы жылдары ортасында Германия, Италия және Жапония тарапынан қауіптің өсуіне байланысты Ұлттар Лигасының 30 мүшемемлекеті КСРО-ға ұйымға кіруге ұсыныс жасады. 1934 жылы 18 қыркүйекте КСРО Ұлттар Лигасына мүше болып, Кеңесте тұрақты орын алды (1939-1940 кеңестік-финляндиялық соғыстың басталуынан кейін Ұлыбритания мен Францияның бастамасымен Ұлттар Лигасы Кеңесі 1939 жылы 14 желтоқсанда КСРОны құрамынан шығару жөнінде шешім қабылдады).
Қызметінің бастапқы жылдарында Ұлттар Лигасы бірқатар халықаралық дауларды шешті. Ұлттар Лигасы босқындарға көмек көрсетіп, құлдар сатуды, опиум сатуды ауыздықтап, алғаш рет қоғамдық денсаулық сақтау жағдайына зерттеу жүргізді, мұқтаж елдерге қаржылай көмек көрсетті, еңбек және жұмыспен қамту саласында халықаралық әріптестікті дамытты.
Алайда уақыт өте келе ұйым қызметінің тиімділігі күн санап төмендей берді. 1940 жылы Ұлттар Лигасы іс жүзінде өз қызметін тоқтатты. Халықаралық еңбек ұйымы (ХЕҮ) Ұлттар Лигасынан дербес қызметін жалғастыра берді, кейіннен БҰҰ жүйесінің арнайы мекемелерінің бірі болды. Ресми түрде Ұлттар Лигасы 1946 жылы сәуірде арнайы шақырылған Ассамблеяның шешіміне сәйкес өз жұмысын тоқтатты.
Ұлттар Лигасы - БҰҰ құрылуына негіз болған, егемен мемлекеттердің халықаралық ұйымының алғашқы үлгісі. Ұлттар Лигасын құру тәжірибесі басқа ұйымдарды құруда қолданылды.
Тағы қараңыз
Дереккөздер
- ↑ Саяси түсіндірме сөздік. – Алматы, 2007. ISBN 9965-32-491-3
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |