Дейксис: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Content deleted Content added
Жаңа бетте: '''Дейксис''' ({{lang-ru|deixis}} - көрсету) — лексикалық және грамматикалық тәсілд...
 
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол: 1-жол:
'''Дейксис''' ({{lang-ru|deixis}} - көрсету) — [[лексика|лексикалық]] және [[грамматика|грамматикалық]] тәсілдер арқылы білдірілетін тілдік бірліктердің мағынасын не кызметін көрсету. Дейксис сөйлеу кезіндегі жағдайды айқындауға қызмет етеді. '''Дейксис''' әнгімеге қатысушыларды (сөйлеуші мен тындаушыны) көрсетеді де, оны [[есімдік|есімдіктер]] арқылы білдіреді (1, 2 [[жақ]]: '''мен, сен, менің, сенің'''), сөйлеу объектісін көрсетеді ([[есімдік|есімдіктің]] 3-[[жағы]]), сөз болып отырған объектінің қашықтық мөлшерін сілтеу есімдіктері арқылы (мынау, анау, міне) білдіреді. Дейксистің қызметін [[лексика|лексикалық]] тіл бірліктері мен [[грамматикалық категория|грамматикалық категориялар]] атқара алады. Сөйтіп, '''Дейксистің''' көрсету қызметі әдетте [[есімдік|есімдіктермен]] байланысты болып келеді.<ref> Тіл білімі терминдерінін түсіндірме сөздігі — Алматы.
'''Дейксис''' ({{lang-el|deixis}} - көрсету) — [[лексика|лексикалық]] және [[грамматика|грамматикалық]] тәсілдер арқылы білдірілетін тілдік бірліктердің мағынасын не кызметін көрсету. Дейксис сөйлеу кезіндегі жағдайды айқындауға қызмет етеді. '''Дейксис''' әнгімеге қатысушыларды (сөйлеуші мен тындаушыны) көрсетеді де, оны [[есімдік|есімдіктер]] арқылы білдіреді (1, 2 [[жақ]]: '''мен, сен, менің, сенің'''), сөйлеу объектісін көрсетеді ([[есімдік|есімдіктің]] 3-[[жағы]]), сөз болып отырған объектінің қашықтық мөлшерін сілтеу есімдіктері арқылы (мынау, анау, міне) білдіреді. Дейксистің қызметін [[лексика|лексикалық]] тіл бірліктері мен [[грамматикалық категория|грамматикалық категориялар]] атқара алады. Сөйтіп, '''Дейксистің''' көрсету қызметі әдетте [[есімдік|есімдіктермен]] байланысты болып келеді.<ref> Тіл білімі терминдерінін түсіндірме сөздігі — Алматы.


"Сөздік-Словарь", 2005. ISBN 9965-409-88-9</ref>
"Сөздік-Словарь", 2005. ISBN 9965-409-88-9</ref>

15:39, 2011 ж. шілденің 18 кезіндегі нұсқа

Дейксис (гр. deixis - көрсету) — лексикалық және грамматикалық тәсілдер арқылы білдірілетін тілдік бірліктердің мағынасын не кызметін көрсету. Дейксис сөйлеу кезіндегі жағдайды айқындауға қызмет етеді. Дейксис әнгімеге қатысушыларды (сөйлеуші мен тындаушыны) көрсетеді де, оны есімдіктер арқылы білдіреді (1, 2 жақ: мен, сен, менің, сенің), сөйлеу объектісін көрсетеді (есімдіктің 3-жағы), сөз болып отырған объектінің қашықтық мөлшерін сілтеу есімдіктері арқылы (мынау, анау, міне) білдіреді. Дейксистің қызметін лексикалық тіл бірліктері мен грамматикалық категориялар атқара алады. Сөйтіп, Дейксистің көрсету қызметі әдетте есімдіктермен байланысты болып келеді.[1]



Тағы қараныз:

Пайдаланған әдебиет

  1. Тіл білімі терминдерінін түсіндірме сөздігі — Алматы. "Сөздік-Словарь", 2005. ISBN 9965-409-88-9