Жасанды тілдер

Жасанды тілдер — қолдан халықаралық қарым-қатынас құралын жасау әрекетінің нәтижелері. Жасанды тілдер жасау 17 ғасырда латын тілінің халықаралық маңызы бәсеңдеуіне байланысты, әлем халықтарының қарым-қатынасын жеңілдету мақсатынан туды.

Жасанды тілдердің ғылымда белгілі бірнеше түрі бар:

• И.Шлейер жасаған воляпюк (1879),
• Луи де Бофрон жасаған "идо" (1907),
• Ж. де Вааль жасаған "оксиденталь" (1922),
• О.Эсперсен жасаған "новиаль" (1928),

Нью-Йоркте А.Гоуданың жетекшілік етуімен “Көмекші тілдердің халықаралық ассоциациясы” жасаған (1950) "интерлингва", т.б.

Жасанды тілдердің ішінде көп тарап, кең қолдау тапқаны — 1887 жылы поляк дәрігері Л.Заменгоф жасаған эсперанто тілі. Жасанды тілдердің 200-ден астам түрлерінің жобасы жасалған. Бұлар әр түрлі тәсілмен жасалған: табиғи тілден сөз ала отырып, көбінесе, ойдан шығарылған сөздер пайдаланылған (волапюк, т.б.), интернационалдық лексика пайдаланылып жасалған (эсперанто). Жасанды тілдерде бірнеше оқулықтар мен сөздіктер жарық көрді.

Сілтеме

Қазақ энциклопедиясы