Мұхаммед әл-Бұхари: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added

Inline

18:13, 2011 ж. қыркүйектің 1 кезіндегі нұсқа

Мұхаммед бин Исмаил Әбу Абдаллах әл-Жуфи әл-Бұхари (810 — 870) — діни қайраткер, каламшы ғалым. Бұхарада иран тектес әулетте дүниеге келіп, Хартанка (Самарқан қ-ның маңайы) елді мекенінде қайтыс болды. 10 жасында хадистерді (Пайғамбар туралы аңыздар) оқып үйрене бастаған Бұхари ғажайып зерделілігімен көзге түседі.Хадистерді жасөспірім кезінде Меккеге қажылық сапарында жинап келіп, кейіннен халифаттың түкпір-түкпірін аралап (Мысыр, Ирак, Хорасан, т.б.), хадистерді жан-жақты зерттеді. Ол мыңнан астам шейхтардан хадистер тыңдаған. Бұхари Мұхаммед пайғамбар туралы айтылған ең анық (сахих) аңыздарды жинақтауды мақсат етті. Сол кездегі мұхаддистерге тән сыншылдықпен жұртшылыққа сол заманда кең тараған 600 мың хадисті, сонымен қатар хабаршылардан өзі жазып алған тағы да 200 мың хадисті зерттеуден өткізіп, олардың ішінен еш мінсіз, шыншыл деп тек 7400 хадисті іріктеп алады. Солардың “әл-Жами ас-Сахих” жинағын түзді, оны әдетте қысқаша “ас-Сахих” деп атайды. Б-дің “ас-Сахих” жинағы мұсылман әлемінде танымал “Алты (шыншыл) кітап” (“Әл-кутуб ас-ситта”) деп аталатын хадистер жинақтарының қатарына жатады. Қалған бесеуі — “Мүслим әл-Кушайри”, “Әбу Дауд ас-Сиджистани”, “Мұхаммад ат-Тирмизи”, “ән-Насан” және “Ибн Мәджи” жинақтарында Б. өз жағынан хадистерді алғаш рет сюжет (оқиғалар желісі) бойынша құрастырып, бұрын кездеспеген Пайғамбар мен сахабалардың өмірбаянына байланысты, сол сияқты тарихи, этнографиялық материалдарды ұсынды. “ас-Сахих” мұсылман елдерінде көп мәрте қайта басылды, сол сияқты ағылшын, француз, т.б. тілдерге де аударылған. Сүнниттер үшін “ас-Сахих” Құраннан кейінгі екінші кітап болып есептеледі. 20 ғ-дың 90-жылдарында Б-дің отаны Өзбекстанда ғұлама есімі қайта жаңғырып, оның хадистер жинағы өзбек тіліне аударылып, жарық көрді. Бұхари сондай-ақ, хадистерді жеткізушілердің ғұмырнамаларынан тұратын “ат-Тарих әл-кабир” еңбегінің және Құранға түсіндірменің (“Тәфсир әл-Құран”) де авторы.^[1]

^[2]

Пайдаланған әдебиет

↑ “Қазақ Энциклопедиясы”, II-том
↑ Ислам. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2010 ISBN 9965-26-322-1

Бұл — Ислам туралы мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз.

[1] “Қазақ Энциклопедиясы”, II-том

[2] Ислам. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2010 ISBN 9965-26-322-1

[1]

[2]

@@ 22-жол: / 22-жол: @@
 | spouse             =
 | children           =
-| influences         = <small>[[Ahmad ibn Hanbal]]<br />[[Ali ibn al-Madini]]<br />[[Yahya ibn Ma'in]]<br> [[Ishaq Ibn Rahwayh]]<ref name="Balushipp150To165">{{Citation| last =Ibn Rāhwayh | first =Isḥāq  | publication-date =1990 | editor-last =Balūshī | editor-first =ʻAbd al-Ghafūr ʻAbd al-Ḥaqq Ḥusayn | title =Musnad Isḥāq ibn Rāhwayh | edition =1st | publisher =Tawzīʻ Maktabat al-Īmān | pages = 150–165}}</ref></small>
+| influences         = <small>[[Ahmad ibn Hanbal]]<br />[[Ali ibn al-Madini]]<br />[[Yahya ibn Ma'in]]<br /> [[Ishaq Ibn Rahwayh]]<ref name="Balushipp150To165">{{Citation| last =Ibn Rāhwayh | first =Isḥāq  | publication-date =1990 | editor-last =Balūshī | editor-first =ʻAbd al-Ghafūr ʻAbd al-Ḥaqq Ḥusayn | title =Musnad Isḥāq ibn Rāhwayh | edition =1st | publisher =Tawzīʻ Maktabat al-Īmān | pages = 150–165}}</ref></small>
 | influenced         = <small>[[Muslim ibn al-Hajjaj]]</small>
 | signature          =
@@ 29-жол: / 29-жол: @@
 }}
-'''Мұхаммед бин Исмаил Әбу Абдаллах әл-Жуфи әл-Бұхари''' (810 — 870) — [[дін|діни]] қайраткер, каламшы ғалым. [[Бұхара|Бұхарада]] [[иран|иран]] тектес әулетте дүниеге келіп, Хартанка ([[Самарқан|Самарқан]] қ-ның маңайы) елді мекенінде қайтыс болды. 10 жасында хадистерді ([[Пайғамбар|Пайғамбар]] туралы [[аңыз|аңыздар]]) оқып үйрене бастаған Бұхари ғажайып зерделілігімен көзге түседі.[[Хадис|Хадистерді]] жасөспірім кезінде Меккеге қажылық сапарында жинап келіп, кейіннен халифаттың түкпір-түкпірін аралап (Мысыр, Ирак, Хорасан, т.б.), хадистерді жан-жақты зерттеді. Ол мыңнан астам шейхтардан хадистер тыңдаған. Бұхари [[Мұхаммед пайғамбар|Мұхаммед пайғамбар]] туралы айтылған ең анық (сахих) аңыздарды жинақтауды мақсат етті. Сол кездегі мұхаддистерге тән сыншылдықпен жұртшылыққа сол заманда кең тараған 600 мың хадисті, сонымен қатар хабаршылардан өзі жазып алған тағы да 200 мың хадисті зерттеуден өткізіп, олардың ішінен еш мінсіз, шыншыл деп тек 7400 хадисті іріктеп алады. Солардың “әл-Жами ас-Сахих” жинағын түзді, оны әдетте қысқаша “ас-Сахих” деп атайды. Б-дің “ас-Сахих” жинағы мұсылман әлемінде танымал “Алты (шыншыл) кітап” (“Әл-кутуб ас-ситта”) деп аталатын хадистер жинақтарының қатарына жатады. Қалған бесеуі — “Мүслим әл-Кушайри”, “Әбу Дауд ас-Сиджистани”, “Мұхаммад ат-Тирмизи”, “ән-Насан” және “Ибн Мәджи” жинақтарында Б. өз жағынан хадистерді алғаш рет сюжет (оқиғалар желісі) бойынша құрастырып, бұрын кездеспеген Пайғамбар мен сахабалардың өмірбаянына байланысты, сол сияқты тарихи, этнографиялық материалдарды ұсынды. “ас-Сахих” [[мұсылман|мұсылман]] елдерінде көп мәрте қайта басылды, сол сияқты ағылшын, француз, т.б. тілдерге де аударылған. [[Суннит|Сүнниттер]] үшін “ас-Сахих” [[Құран|Құраннан]] кейінгі екінші кітап болып есептеледі. 20 ғ-дың 90-жылдарында Б-дің отаны [[Өзбекстан|Өзбекстанда]] ғұлама есімі қайта жаңғырып, оның хадистер жинағы өзбек тіліне аударылып, жарық көрді. Бұхари сондай-ақ, хадистерді жеткізушілердің ғұмырнамаларынан тұратын “ат-Тарих әл-кабир” еңбегінің және Құранға түсіндірменің (“Тәфсир әл-Құран”) де авторы.<ref>“Қазақ Энциклопедиясы”, II-том</ref>
+'''Мұхаммед бин Исмаил Әбу Абдаллах әл-Жуфи әл-Бұхари''' (810 — 870) — [[дін]]и қайраткер, каламшы ғалым. [[Бұхара]]да [[иран]] тектес әулетте дүниеге келіп, Хартанка ([[Самарқан]] қ-ның маңайы) елді мекенінде қайтыс болды. 10 жасында хадистерді ([[Пайғамбар]] туралы [[аңыз]]дар) оқып үйрене бастаған Бұхари ғажайып зерделілігімен көзге түседі.[[Хадис]]терді жасөспірім кезінде Меккеге қажылық сапарында жинап келіп, кейіннен халифаттың түкпір-түкпірін аралап (Мысыр, Ирак, Хорасан, т.б.), хадистерді жан-жақты зерттеді. Ол мыңнан астам шейхтардан хадистер тыңдаған. Бұхари [[Мұхаммед пайғамбар]] туралы айтылған ең анық (сахих) аңыздарды жинақтауды мақсат етті. Сол кездегі мұхаддистерге тән сыншылдықпен жұртшылыққа сол заманда кең тараған 600 мың хадисті, сонымен қатар хабаршылардан өзі жазып алған тағы да 200 мың хадисті зерттеуден өткізіп, олардың ішінен еш мінсіз, шыншыл деп тек 7400 хадисті іріктеп алады. Солардың “әл-Жами ас-Сахих” жинағын түзді, оны әдетте қысқаша “ас-Сахих” деп атайды. Б-дің “ас-Сахих” жинағы мұсылман әлемінде танымал “Алты (шыншыл) кітап” (“Әл-кутуб ас-ситта”) деп аталатын хадистер жинақтарының қатарына жатады. Қалған бесеуі — “Мүслим әл-Кушайри”, “Әбу Дауд ас-Сиджистани”, “Мұхаммад ат-Тирмизи”, “ән-Насан” және “Ибн Мәджи” жинақтарында Б. өз жағынан хадистерді алғаш рет сюжет (оқиғалар желісі) бойынша құрастырып, бұрын кездеспеген Пайғамбар мен сахабалардың өмірбаянына байланысты, сол сияқты тарихи, этнографиялық материалдарды ұсынды. “ас-Сахих” [[мұсылман]] елдерінде көп мәрте қайта басылды, сол сияқты ағылшын, француз, т.б. тілдерге де аударылған. [[Суннит|Сүнниттер]] үшін “ас-Сахих” [[Құран]]нан кейінгі екінші кітап болып есептеледі. 20 ғ-дың 90-жылдарында Б-дің отаны [[Өзбекстан]]да ғұлама есімі қайта жаңғырып, оның хадистер жинағы өзбек тіліне аударылып, жарық көрді. Бұхари сондай-ақ, хадистерді жеткізушілердің ғұмырнамаларынан тұратын “ат-Тарих әл-кабир” еңбегінің және Құранға түсіндірменің (“Тәфсир әл-Құран”) де авторы.<ref>“Қазақ Энциклопедиясы”, II-том</ref>
-[[Image:AlBukhari Mausoleum.jpg|thumb|right|Мұхаммед әл-Бұхаридың [[Самарқанд]] жақтағы кесенесі, [[Өзбекстан]]]]
+[[Сурет:AlBukhari Mausoleum.jpg|thumb|right|Мұхаммед әл-Бұхаридың [[Самарқанд]] жақтағы кесенесі, [[Өзбекстан]]]]
 <ref>Ислам. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2010 ISBN 9965-26-322-1</ref>
-==Пайдаланған әдебиет==
+== Пайдаланған әдебиет ==
 <references/>
-[[Санат:М]]
-[[Санат:Тарих]]
-[[Санат:Мәдениет]]
 {{Islam-stub}}
 {{wikify}}
+[[Санат:М]]
+[[Санат:Тарих]]
-[[Category:810 жылы туғандар]]
+[[Санат:Мәдениет]]
-[[Category:870 жылы қайтыс болғандар]]
+[[Санат:810 жылы туғандар]]
-[[Category:Исламтанушы]]
+[[Санат:870 жылы қайтыс болғандар]]
+[[Санат:Исламтанушы]]
-[[Category:Орталық Азия ғалымдары]]
+[[Санат:Орталық Азия ғалымдары]]
 [[ar:محمد بن إسماعيل البخاري]]
@@ 72-жол: / 69-жол: @@
 [[ru:Имам аль-Бухари]]
 [[so:Bukhaari]]
+[[ta:புகாரி]]
 [[te:ముహమ్మద్ అల్ బుఖారీ]]
 [[tr:Muhammed el-Buhârî]]

Мұхаммед әл-Бұхари: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

18:13, 2011 ж. қыркүйектің 1 кезіндегі нұсқа

Пайдаланған әдебиет

Навигация мәзірі

Іздеу