Сәттіғұл Жанғабылұлы

Сәттіғұл Жанғабылұлы (1876, Маңғыстау ауданы Бозащы ауылы – 1966, Тұщықұдық ауылы) – ақын, Қазақстанның халық ақыны (1961). 1898 жылғы жұттан кейін Сәттіғұлдың үй-іші Хорезм аймағына барып, егіншілікпен айналысады. Көп ұзамай Маңғыстауға оралады. 15 – 16 жасынан айтысқа түсіп, ақын атанған. Абыл мен Нұрым, Қалнияз бен Қашаған ақындардың дәстүрін жалғастырды. 1898 және 1910 жылы жұт сұрапылы мен 1916 жылғы патша жарлығы кезіндегі бұқара халін толғайды. Патшалық езгіге қарсы халық күресін бейнелейтін «Досан батыр» дастанын шығарып, ел арасына таратады. Сәттіғұл жырлары баспасөз бетінде 1920 жылдан жарияланып келеді. Жазушылар одағы мұшелігіне (1937) қабылданған Сәттіғұл Алматы қаласында өткен көркемөнерпаздар байқауына (1937), Мәскеу қаласындағы Бүкілодақтық ауыл шаруашылық көрмесінің ашылу салтанатына (1939), Қазақстан жазушылары мен халық ақындарының 2-съезіне (1939), республикалық ақындар слетіне (1941), республика, облысы айтыстарға (1943), Абайға арналған мәжіліске (1954) қатысады.

Шығармашылығы

Сәттіғұлдың өлеңдері «Ленин» (Қ-о., 1928), «Ақын жырлары» (А., 1958), «Пернедегі термелер» (А., 1965), «Айтыс» (3 том, А., 1966), «Ленин деп халық жырлайды» (А., 1969), т.б. жыр жинақтарына енген. Оның «Тоқсан толғау» (1966), «Ой толғауы» (1986), «Аманат» (1996) атты өлеңдер жинағы жарық көрді. Ақынның Сүгір жыраумен, Құмармен, Сұраубаймен айтыстары, Тобаниязға арнаған толғау-жырлары бар. Сәттіғұл «Менің Отаным», «Бүгінгі Қазақстаным», «Жетібай жыры», т.б. толғауларында өмірдің өзі тудырған өзекті мәселелерді халық көңіліне жол табар жанды сөзбен тебірене толғаған, әдеби мұралардан Абыл, Ақтан, Елбай, т.б. ақындар жырын бүгінгі ұрпаққа табыс еткен ақын. Қазақ КСР Жоғарғы. Кеңесінің Құрмет грамотасымен (1966) марапатталған.