Оңтүстік-Батыс Азия: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Тарихын шолу
← Ескірек өңдемеЖаңарақ өңдеме →
Content deleted Content added
VisualWikitext
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол: 1-жол:
{{мағына|Азия (айрық)}}
⚫
Жер шарындағы ең ірі дүние бөлігі болып саналатын Азия дүниенің төрт бұрышымен шектесіп жатыр. Оның жерінің ауданы 44 млн км2, халықының саны 3,5 млрд-тан асады. Азияөқазіргі әлемдік діндердің пайда болған ошағы.
[[Сурет:Peredna Asia ru.PNG|thumb|300px|Оңтүстік-батыс Азия]]
⚫
Жер шарындағы ең ірі дүние бөлігі болып саналатын [[Азия]] дүниенің төрт бұрышымен шектесіп жатыр. Оның жерінің ауданы 44 млн км², халықының саны 3,5 млрд-тан асады. Азия – қазіргі әлемдік [[дін]]дердің пайда болған ошағы.


Табиғаты мен шаруашылығының сипатына қарай Азия бірнеше ірі аймақтарға бқлінеді: Оңтүстік – Батыс Азия, Оңтүстік Азия, Орталық және Шығыс Азия, солтүстік Азия, оңтүстік Шығыс Азия.
Табиғаты мен шаруашылығының сипатына қарай Азия бірнеше ірі аймақтарға бөлінеді: Оңтүстік-батыс Азия, [[Оңтүстік Азия]], [[Орталық Азия|Орталық]] және [[Шығыс Азия]], [[Солтүстік Азия]], [[оңтүстік-шығыс Азия]].


Оңтүстік-Батыс Азия, Еуропа, Азия, Африка дүние бөлектерінің тоғысқан жерінде орналасқан ерекше аймақ. Оңтүстік батыс Азия елдері Кіш Азия, Арабия түбектері мен Иран таулы қыратын алып жатыр құрамына Түркия , Кипр, Иран , Ирак, Ауғаныстан, Араб әмірлігі, Йемен, Оман, Катар, Бахарейн, Кувейт кіретін бұл аймақты «Таяу Шығыс» деп атайды.
Оңтүстік-Батыс Азия, [[Еуропа]], [[Азия]], [[Африка]] [[дүние бөліктері]]нің тоғысқан жерінде орналасқан ерекше аймақ. Оңтүстік батыс Азия елдері [[Кіші Азия]], [[Арабия түбегі|Арабия]] түбектері мен [[Иран таулы қыраты]]н алып жатыр құрамына [[Түркия]] , [[Кипр]], [[Иран]] , [[Ирак]], [[Ауғанстан]], [[БАӘ|Араб әмірлігі]], [[Йемен]], [[Оман]], [[Катар]], [[Бахрейн]], [[Кувейт]] кіретін бұл аймақты «[[Таяу Шығыс]]» деп атайды.


Таулардың ең биігі – Гиндикуш таулары. Таулы қыраттардың ең биігі – Армян таулы қыраты. Жер қыртысындағы күшті жарыллар әсерінен жанартау атқылауларына ұшыраған. Қазіргі кезде жанартаулық әрекет бәсеңдеген, бірнеше сөнген жанартаулар бар. Ең ірісі- Үлкен Арарат (5165м). Армян таулы қыратының солтүстігінде Кавказ таулары орналасқан. Түбектің Жерорта теңізі жағалауы арқылы терең тектоникалық жарылыс өтеді. Осы жарылыс бойында Жер шарының теңіз деңгейінен ең төмен жатқан бөлігі – Өлі теңіз (-403метр) орналасқан.
Таулардың ең биігі – [[Гиндикуш]] таулары. Таулы қыраттардың ең биігі – [[Армян таулы қыраты]]. Жер қыртысындағы күшті жарыллар әсерінен жанартау атқылауларына ұшыраған. Қазіргі кезде жанартаулық әрекет бәсеңдеген, бірнеше сөнген жанартаулар бар. Ең ірісі – [[Үлкен Арарат]] (5165м). Армян таулы қыратының солтүстігінде [[Кавказ таулары]] орналасқан. Түбектің [[Жерорта теңізі]] жағалауы арқылы терең тектоникалық жарылыс өтеді. Осы жарылыс бойында Жер шарының теңіз деңгейінен ең төмен жатқан бөлігі – [[Өлі теңіз]] (–403 метр) орналасқан.


Таулар Парсы шығанағына қарай саты түрінде аласарып, қатты майысқан Месопотамия ойпатына ұласады. Бұл ойпаттың атауы «Екі өзен аралығы» деген мағнаны білдіреді, ойпат арқылы Тигр ж/е Ефрат өзендері ағып өтеді. Оңт. –Батыс Азия тас көмірмен түсті металдарға бай. Жерорта теңіз жағалауында субтропиктік жерортатеңіздік. Кавказға ылғалды және құрғақ субтропиктік, ал кіші Азия түбегінің ішкі аудандарымен Иран таулы қыратына құрғақ субтропиктік климат тән. Оңт. Батыс Азия – қазіргі әлемдік ислам, хрисиан, иудайзм діндерінің бесігі
Таулар [[Парсы шығанағы]]на қарай саты түрінде аласарып, қатты майысқан [[Месопотамия ойпаты]]на ұласады. Бұл ойпаттың атауы «Екі өзен аралығы» деген мағнаны білдіреді, ойпат арқылы [[Тигр]] және [[Евфрат]] өзендері ағып өтеді. Оңтүстік–Батыс Азия тас көмірмен түсті металдарға бай. Жерорта теңіз жағалауында субтропиктік жерортатеңіздік. [[Кавказ]]ға ылғалды және құрғақ субтропиктік, ал [[кіші Азия]] түбегінің ішкі аудандарымен Иран таулы қыратына құрғақ субтропиктік климат тән. Оңтүстік Батыс Азия – қазіргі әлемдік [[ислам]], [[христиан діні|христиан]], [[иудаизм]] діндерінің бесігі.

{{Uncategorized}}
==Қазіргі саяси бөлініс==
* {{AFG}}
* {{AZE}}
* {{ARM}}
* {{BHR}}
* {{GEO}}
* {{EGY}} ([[Синай түбегі]] ғана)
* {{ISR}}
* {{JOR}}
* {{IRQ}}
* {{IRN}}
* {{YEM}}
* {{QAT}}
* {{flagicon|Cyprus}} [[Кипр]]
* {{KWT}}
* {{LBN}}
* {{UAE}}
* {{OMN}}
* {{SAU}}
* {{SYR}}
* {{TUR}}

== Тағы қараңыз ==
*[[Таяу Шығыс]]

== Дереккөздер ==
<references/>

== Сыртқы сілтемелер ==

{{asia-geo-stub}}

[[Санат:Азия аймақтары]]
[[Санат:Азия географиясы]]

[[ace:Asia Barat Daya]]
[[ar:غرب آسيا]]
[[arc:ܐܣܝܐ ܡܥܪܒܝܬܐ]]
[[az:Ön Asiya]]
[[bg:Югозападна Азия]]
[[br:Azia ar Mervent]]
[[bs:Jugozapadna Azija]]
[[ca:Àsia Occidental]]
[[cs:Jihozápadní Asie]]
[[cy:De-orllewin Asia]]
[[de:Vorderasien]]
[[en:Western Asia]]
[[eo:Sud-Okcidenta Azio]]
[[es:Asia Occidental]]
[[et:Lääne-Aasia]]
[[fa:غرب آسیا]]
[[fi:Etu-Aasia]]
[[fr:Asie de l'Ouest]]
[[he:דרום-מערב אסיה]]
[[hr:Jugozapadna Azija]]
[[hu:Délnyugat-Ázsia]]
[[hy:Առաջավոր Ասիա]]
[[id:Asia Barat Daya]]
[[is:Suðvestur-Asía]]
[[it:Asia occidentale]]
[[ja:西南アジア]]
[[jv:Asia Kidul-kulon]]
[[ka:დასავლეთი აზია]]
[[kn:ಪಶ್ಚಿಮ ಏಷ್ಯಾ]]
[[ko:서남아시아]]
[[lv:Dienvidrietumāzija]]
[[mk:Југозападна Азија]]
[[mn:Баруун Ази]]
[[ms:Asia Barat]]
[[nl:Zuidwest-Azië]]
[[oc:Asia Occidentala]]
[[pl:Azja Zachodnia]]
[[pt:Sudoeste Asiático]]
[[ro:Asia de Sud-Vest]]
[[ru:Передняя Азия]]
[[sco:Wastren Asie]]
[[sh:Jugozapadna Azija]]
[[simple:Southwest Asia]]
[[sk:Juhozápadná Ázia]]
[[sq:Azia Jugperëndimore]]
[[sr:Југозападна Азија]]
[[sv:Sydvästasien]]
[[sw:Asia ya Magharibi]]
[[ta:தென்மேற்கு ஆசியா]]
[[th:เอเชียตะวันตกเฉียงใต้]]
[[tl:Timog-kanlurang Asya]]
[[tr:Güneybatı Asya]]
[[tt:Алгы Азия]]
[[uk:Передня Азія]]
[[vi:Tây Nam Á]]
[[war:Katundan nga Asya]]
[[yo:Western Asia]]
[[zh:西亚]]
[[zh-min-nan:Sai-lâm-a]]

22:18, 2012 ж. сәуірдің 10 кезіндегі нұсқа

 Басқа мағыналар үшін Азия (айрық) деген бетті қараңыз.
Оңтүстік-батыс Азия

Жер шарындағы ең ірі дүние бөлігі болып саналатын Азия дүниенің төрт бұрышымен шектесіп жатыр. Оның жерінің ауданы 44 млн км², халықының саны 3,5 млрд-тан асады. Азия – қазіргі әлемдік діндердің пайда болған ошағы.

Табиғаты мен шаруашылығының сипатына қарай Азия бірнеше ірі аймақтарға бөлінеді: Оңтүстік-батыс Азия, Оңтүстік Азия, Орталық және Шығыс Азия, Солтүстік Азия, оңтүстік-шығыс Азия.

Оңтүстік-Батыс Азия, Еуропа, Азия, Африка дүние бөліктерінің тоғысқан жерінде орналасқан ерекше аймақ. Оңтүстік батыс Азия елдері Кіші Азия, Арабия түбектері мен Иран таулы қыратын алып жатыр құрамына Түркия , Кипр, Иран , Ирак, Ауғанстан, Араб әмірлігі, Йемен, Оман, Катар, Бахрейн, Кувейт кіретін бұл аймақты «Таяу Шығыс» деп атайды.

Таулардың ең биігі – Гиндикуш таулары. Таулы қыраттардың ең биігі – Армян таулы қыраты. Жер қыртысындағы күшті жарыллар әсерінен жанартау атқылауларына ұшыраған. Қазіргі кезде жанартаулық әрекет бәсеңдеген, бірнеше сөнген жанартаулар бар. Ең ірісі – Үлкен Арарат (5165м). Армян таулы қыратының солтүстігінде Кавказ таулары орналасқан. Түбектің Жерорта теңізі жағалауы арқылы терең тектоникалық жарылыс өтеді. Осы жарылыс бойында Жер шарының теңіз деңгейінен ең төмен жатқан бөлігі – Өлі теңіз (–403 метр) орналасқан.

Таулар Парсы шығанағына қарай саты түрінде аласарып, қатты майысқан Месопотамия ойпатына ұласады. Бұл ойпаттың атауы «Екі өзен аралығы» деген мағнаны білдіреді, ойпат арқылы Тигр және Евфрат өзендері ағып өтеді. Оңтүстік–Батыс Азия тас көмірмен түсті металдарға бай. Жерорта теңіз жағалауында субтропиктік жерортатеңіздік. Кавказға ылғалды және құрғақ субтропиктік, ал кіші Азия түбегінің ішкі аудандарымен Иран таулы қыратына құрғақ субтропиктік климат тән. Оңтүстік Батыс Азия – қазіргі әлемдік ислам, христиан, иудаизм діндерінің бесігі.

Қазіргі саяси бөлініс

Тағы қараңыз

Дереккөздер


Сыртқы сілтемелер

Азия географиясы Бұл — Азия географиясы бойынша мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз.
«https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Оңтүстік-Батыс_Азия&oldid=895607» бетінен алынған