Пирамида (геометрия): Нұсқалар арасындағы айырмашылық
ш r2.7.2) (Боттың аластағаны: fa:هرم түзеткені: it:Piramide#La piramide in geometria |
Arystanbek (талқылау | үлесі) ш келесі санат қосылды: «Санат:Геометриялық фигуралар» (HotCat құралының көмегімен) |
||
15-жол: | 15-жол: | ||
[[Санат:Сөздік]] |
[[Санат:Сөздік]] |
||
[[Санат:Механика]] |
[[Санат:Механика]] |
||
[[Санат:Геометриялық фигуралар]] |
|||
[[ar:هرم (هندسة)]] |
[[ar:هرم (هندسة)]] |
22:09, 2012 ж. мамырдың 24 кезіндегі нұсқа
Пирамида [1](көне грекше: πυραμίς — зәулім) — жақтарының бірі көпбұрыш (Пирамида табаны) (кейде үшбұрыш болуы да мүмкін), ал қалған жақтары (бүйір жақтары) төбесі (Пирамида төбесі) ортақ болып келетін үшбұрыштардан тұратын көпжақ.
Бүйір жақтарының санына қарай Пирамида үшбұрышты, төртбұрышты, т.б. болып бөлінеді. Төбесінен табан жазықтығына түсірілген перпендикуляр Пирамида биіктігі деп аталады. Пирамида көлемі формуласымен есептеледі (мұндағы В — табанының ауданы, і — биіктік). Табаны дұрыс көпбұрыш болатын және биіктігі оның табанының ортасы арқылы өтетін Пирамида дұрыс Пирамида деп аталады. Дұрыс Пирамиданың бүйір жақтары өзара тең теңбүйірлі үшбұрыштардан тұрады; осы үшбұрыштардың әр қайсысының биіктігі дұрыс Пирамиданың апофемасы деп аталады (Пирамида табанының апофемасы табан жазықтығына жүргізілген апофеманың проекциясы болады). Пирамиданы табанына параллель жазықтықпен қиған кезде екі бөлікке бөлінеді: бірі — берілген Пирамидаға ұқсас Пирамида, екіншісі — қиық Пирамида Қиық Пирамиданың көлемі [мұндағы S1, S2 — табандарының ауданы, ал h — биіктік (табандарының ара қашықтығы)] формуласымен анықталады.
Апофема (гр. apothema — қабырғаға түсіремін) —
- дұрыс көпбұрыштың центрінен оның кез келген қабырғасына түсірілген а перпендикулярдың кесіндісі (ұзындығы);
- дұрыс пирамида апофемасы оның бүйір жағы болатын үшбұрыштың а биіктігіне тең.
Пайдаланылған әдебиет
“Қазақ Энциклопедиясы”, VII-том
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
- ↑ Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Механика / Жалпы редакциясын баскарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар : «ЭКО»ҒӨФ. 2007.-29 1 б. ISBN 9965-08-234-0