Асылы Әлиқызы Осман
Асылы Осман | |
Асылы Әлиқызы Осман | |
Туған күні | |
---|---|
Туған жері |
Грузия, Ахалқалақ ауданы, Хавет ауылы |
Азаматтығы | |
Марапаттары мен сыйлықтары |
Асылы Әлиқызы Осман (13 шілде 1941 жыл, Грузия, Ахалқалақ ауданы, Хавет ауылында туған) – қазақстандық ғалым, қоғам қайраткері, Филология ғылымының докторы, профессор. Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері. «Парасат ордені» нің және "Тіл жанашыры" құрмет белгісінің иегері.
Толығырақ[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Асылы Әлиқызы Осман 1941 жылы 13 тамызда Грузияның Ахалкалак ауданында Хавет ауылында дүниеге келген. 1944 жылы қараша айында отбасы Қазақстанға жер аударылады.
Білімі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- 1957 жылы Оңтүстік Қазақстан обласының Түлкібас ауданындағы Жаңаталап жетіжылдық орта мектебін бітірген.
- 1957 - 1961 жылдары Түрікстан педучилищесінде оқып, оны бастауыш мектеп мұғалімі мамандығы бойынша аяқтады.
- 1963- 1967 жылдары 1963 жылдан 1967 жылға дейін Алматыдағы Қазақ мемлекеттік қыздар педагогикалық институтының филология факультетінде оқып, оны қазақ тілі мен әдебиеті мамандығы бойынша үздік бітірді.
- 1973 жылы Қазақ ҰҒА тіл білімі ин-тының аспирантурасын (1973) бітірген.
Еңбек жолы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- 1973 жылдан бастап Қазақстан Республикасының Ұлттық ғылым академиясының корреспондент-мүшесі.
- 1973 - 1993 жылдары Тіл білімі институтында ғылыми қызметкер;
- 1993 - 1996 жылдары ҚР Министрлер Кабинеті жанындағы тіл комитетітінің Ұлт тілдерін дамыту басқармасының бастығы;
- 1996 жылдан ҚР ұлт саясаты жөніндегі мемлекеттік комитеті мемлекеттік тілді дамыту, терминология және ономастика жұмысы жөніндегі Бас басқармасының бастығы.
Қоғамдық қызметі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Ол қазақ тілі жөнінде жазылған көптеген ғылыми кітаптар мен сөздіктердің авторы. Осы тақырыпта баспасөз беттерінде 200-ден аса ғылыми және аударма мақалалары жарық көрген. Асылы Әлиқызы Осман қазақ тілін дамыту, оны шын мәнінде мемлекеттік тіл деңгейіне жеткізу ісіне белсене ат салысып жүрген белгілі қоғам қайраткері.
- Мемлекеттік тілге құрмет бірлестігінің төрайымы,
- Мемлекеттік тіл қоғамдық қозғалысының төраға орынбасары
- Қазақстан халқы ассамблеясының мүшесі.
- Мемлекет басшысы Н. Назарбаевтың бастамасымен құрылған «Мемлекеттік тілді дамыту қорының» Қамқоршылық кеңесінің мүшесі.
Марапаттары[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ҚР Мәдениет министрлігінің "Мәдениет қайраткері" құрметті белгісі;
- "Тіл жанашыры" құрметті белгісі;
- Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері құрметті атағымен марапатталған.
- «Парасат ордені»нің иегері;
- "Астанаға - 10 жыл" медалі;
- "ҚР конститутциясына - 10 жыл" медалі;
- "ҚР тәуелсіздігіне - 20 жыл" медалі;
- "Белсенді қызыметі үшін" медальі;
- "Қазақстан халқы ассамблиясына - 20 жыл" медальі;
- Бірнеше "Құрмет" грамоталарымен "Алғыс хат"тар мен марапатталған.
- Түркістан облысының Түлкібас ауданының Құрметті азаматы (атағы);
- Алматы облысының Құрметті азаматы (атағы);
Шығармалары:[өңдеу | қайнарын өңдеу]
1991 жылы «Синонимдес етістіктердің семантика-стилистикалық қызметі», 1994 жылы «Қазақша-түрікше-орысша тілашар» еңбектері жарық көрген. Сонымен қатар, он томдық «Қазақ тілінің түсіндірме сөздігін» (1974-1986 жылдар) құрастырушылардың бірі әрі ғылыми жинақтар жазуға қатысқан. 300-ден астам ғылыми және ғылыми-көпшілік мақалалары, басқа тілдерден аудармалары жарияланған.
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
- Алфавит бойынша тұлғалар
- 13 шілдеде туғандар
- 1941 жылы туғандар
- Парасат орденінің иегерлері
- Астанаға 10 жыл медалінің иегерлері
- Қазақстан Конституциясына 10 жыл медалінің иегерлері
- Қазақстан Республикасының тәуелсіздігіне 20 жыл медалінің иегерлері
- Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткерлері
- Филология ғылымдарының докторлары
- Қазақстан қоғам қайраткерлері
- Қазақстан мемлекет қайраткерлері