Атыспен дәлдеу

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Атыспен дәлдеу (Пристрелка) нысананы жою үшін атыспен артиллериялық зеңбірек пен жарғыштардың (трубалардың) көздеу тетіктерінің ең тиімді орнығуларын анықтау. Атыспен дәлдеуді зеңбірек, взвод, батарея тікелей нысана бойынша немесе репер бойынша соңынан атысты нысанаға аудару үшін жүргізеді. Нысана бойынша Атыспен дәлдеу жою атыстары үшін орнықтыруды анықтаудың ең дәл тәсілі болып келеді. Ол кенеттен атыс ашу шешуші роль атқармағанда, сондай-ак атыс үшін басқа тәсілдермен аныкталган орнықтыруды тексеру кажет болған жағдайда колданынады. Жер үсті аритиллериясында Атыспен дәлдеу өлшенген ауытқулар бойынша, ал бұл мүмкін болмаган жағдайда жарылыс таңбаларын бакылау бойынша жүргізіледі. Олшенген ауытқулар бойынша Атыспен дәлдеу кезінде қашыктык (метрмен) және бағыт (бұрыш өлшегіш бөліктерімен) бойынша снарядтардың бірнеше (3-тен кем емес) жарылысы ортасының нысанадан ауытқуын өлшейді, өлшенген ауытқуларға байланысты атыс үшін орнықтыруларға түзетулер енгізеді және нысананы жоюға көшеді. Жарылыстың ауытқуларын қашыктык өлшегіш, секунд өлшегіш, дыбыстық барлау аспаптар, РЛС және т.б. құралдар көмегімен елшейді. Жарылыс таңбаларын бақылау бойынша Атыспен дәлдеу кезінде снарядтар жарылыстарының нысанага байланысты жағдайларын: бағыты бойынша — аспаптар көмегімен бүйірлік ауытқуларын өлшеумен; қашыктығы бойынша — жарылыс таңбаларын бағалаумен (асып түсу +, жетпей түсу -) анықтайды. Атыс кезінде жарылыс таңбасы анықталғаннан кейін, қарсы таңбаны алу есебінде көздеуішті өзгертеді, яғни нысананы ашаға алып, одан кейін жарылыстар белгілеріне сай көздеуішті өзгерте отырып, аша енін кысқартады.[1]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Әскери іс. Алматы:"Мектеп" ААҚ , 2001