Аяқ (термин)

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Аяқ (термин) - ағаштан ойылып жасалған, сұйық, сусын ас ішуге арналған, көлемі шағын, кеседен үлкен шұңғыл, дөңгелек ыдыс. Сыйымдылығы бір литрдей, оны пошымы мен өңделуіне қарай саптыаяқ, сырлы аяқ, қолдануына карай кесе-аяқ, қымыз аяқ деп атай береді. Оның түбі орнықты, жиегі тік, жұқа болады. Көбінесе қымыз, шұбат құйылып, сыйлы кісілерге ұсынады. Сыртын оюлап түрлі-түсті сырмен сырлайды. Балаларға лайықталған шағын түрін тостаған дейді. Шеберлер ағаш ыдыстарын көбінесе аршадан жасаған, ойткені, аршадан жасалған ыдысқа шыбын-шіркей әуес болмайды дейді. Бұрып ағаштан ойып аяқ жасаушыларды ел ішінде қырғыйды деп атаған. Бұл атау ыдысты ағаштан қырып жасайтынын білдіреді. Ерекше бір түрі қымыз ішуге арналған қымыз аяқ, оған қосымша қымыз ожау, қымыз тегене, керсен сияқты ыдыстар қымыз ыдысының кешенін құрайды.[1]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Қазақтың этнографиялық категориялар, ұғымдар мен атауларының дәстүрлі жүйесі. Энциклопедия. - Алматы: DPS, 2011. - ISBN 978-601-7026-17-2