Ақжал (Қарағанды облысы)
Кент | |
Ақжал | |
Әкімшілігі | |
---|---|
Ел | |
Облысы | |
Ауданы | |
Кенттік әкімдігі | |
Тарихы мен географиясы | |
Координаттары |
47°44′45″ с. е. 74°01′40″ ш. б. / 47.74583° с. е. 74.02778° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 47°44′45″ с. е. 74°01′40″ ш. б. / 47.74583° с. е. 74.02778° ш. б. (G) (O) (Я) |
Уақыт белдеуі | |
Тұрғындары | |
Тұрғыны |
▲3405 адам (2021) |
Сандық идентификаторлары | |
Автомобиль коды |
09 |
Ақжал шекарасы
|
Ақжал — Қарағанды облысы Шет ауданындағы кент.
Географиялық орны
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Аудан орталығы Ақсу-Аюлы ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 116 км-дей жерде, белесті өңірде орналасқан. Ең жақын теміржол станциясы - Ақадыр (120 км).
Қалыптасу тарихы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Іргесі алғаш полиметалл кенін өндіретін кен орны ретінде қаланған, 1964 жылы кентке айналған. Ақжалда қорғасын, мырыш өндіріліп, Өскемен қорғасын-мырыш комбинатына (Kazzinc) балқытуға жіберіледі. Кент аумағында өткен ғасырдың 30-жылдарында «Қызыл өркен», «Ұйымшыл», «Жақсылық» ұжымшарлары ұйымдастырылған. 60-жылдардың басында 3 ұжымшарды біріктіру негізінде «Қарабұлақ» кеңшары құрылды. 1997 жылдан бастап Қарабұлақ ауылдық округі таратылып Ақжал кенттік әкімдігі аумағына кіргізілді. Жерінің жалпы ауданы — 303,0 мың га. Кеңшардың негізінде 42 шаруа қожалығы құрылған.
Халқы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]1999 | 2009 | 2021 | 2021 2009-ға пайызбен | Ерлер 2009 | Ерлер 2021 | 2021 2009-ға пайызбен | Әйелдер 2009 | Әйелдер 2021 | 2021 2009-ға пайызбен |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
3374 | ▲3397 | ▲3405 | 100,2 | 1674 | ▲1676 | 100,1 | 1723 | ▲1729 | 100,3 |
Инфрақұрылымы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Кенттің әкімшілік-аумақтық бағынысындағы елді мекендерінде (Ақжал кенті, Қарабұлақ ауылы) 2 мектеп, учаскелік аурухана, ФАП, мәдениет үйі, кітапхана, комплексті спорт кешені, басқа да мәдени-тұрмыстық орындар бар. Кент тұрғындары басқа елді мекендермен автомобиль жолдары арқылы байланысады.
Экономикасы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Кент аумағында «Жаңа-Мырыш» ЖШС-і жұмыс атқарады. Негізгі бағыты — қорғасын, мырыш өндірісі. Пайдалы кен қазбалар орындары: Ақжал, Қызылеспе, Ақсораң. Кентте Ақжал кен байыту фабрикасы жұмыс істейді.
Атақты адамдары
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Қазақстандағы белгілі күресші Мейіржан Шынкеев туған.[3][4]
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том Мұрағатталған 8 желтоқсанның 2019 жылы.
- ↑ 2021 жылғы ұлттық халық санағының қорытындылары
- ↑ Қазақ энциклопедиясы
- ↑ Қарағанды. Қарағанды облысы: Энциклопедия. - Алматы: Атамұра, 2006. ІSBN 9965-34-515-5
|