Ақжал (Қарағанды облысы)

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Кент
Ақжал
Әкімшілігі
Ел

 Қазақстан

Статусы

Кенттік әкімдігі орталығы

Облысы

Қарағанды

Ауданы

Шет

Кенттік әкімдігі

Ақжал

Тарихы мен географиясы
Координаттары

47°44′45″ с. е. 74°01′40″ ш. б. / 47.74583° с. е. 74.02778° ш. б. / 47.74583; 74.02778 (G) (O) (Я)Координаттар: 47°44′45″ с. е. 74°01′40″ ш. б. / 47.74583° с. е. 74.02778° ш. б. / 47.74583; 74.02778 (G) (O) (Я)

Уақыт белдеуі

UTC+6:00

Тұрғындары
Тұрғыны

3397 адам (2009)

Сандық идентификаторлары
Автомобиль коды

09

Ақжал картада
Ақжал
Ақжал
Ақжал картада
Ақжал
Ақжал
Disambig gray.svg Басқа мағыналар үшін Ақжал деген бетті қараңыз.

АқжалҚарағанды облысы Шет ауданындағы кент, Ақжал кенттік әкімдігі орталығы.

Географиялық орны[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Аудан орталығы Ақсу-Аюлы ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 116 км-дей жерде, белесті өңірде орналасқан. Ең жақын теміржол станциясы - Ағадыр (120 км).

Қалыптасу тарихы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Іргесі алғаш полиметалл кенін өндіретін кен орны ретінде қаланған, 1964 жылы кентке айналған. Ақжалда қорғасын, мырыш өндіріліп, Өскемен қорғасын-мырыш комбинатына (Kazzinc) балқытуға жіберіледі. Кент аумағында өткен ғасырдың 30-жылдарында «Қызыл өркен», «Ұйымшыл», «Жақсылық» ұжымшарлары ұйымдастырылған. 60-жылдардың басында 3 ұжымшарды біріктіру негізінде «Қарабұлақ» кеңшары құрылды. 1997 жылдан бастап Қарабұлақ ауылдық округі таратылып Ақжал кенттік әкімдігі аумағына кіргізілді. Жерінің жалпы ауданы — 303,0 мың га. Кеңшардың негізінде 42 шаруа қожалығы құрылған.

Халқы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Жергілікті тұрғындар саны 1999 жылы 3374 адам (1648 ер адам және 1726 әйел адам) болса, 2009 жылы 3397 адамды (1674 ер адам және 1723 әйел адам) құрады.[1]

Инфрақұрылымы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Кенттің әкімшілік-аумақтық бағынысындағы елді мекендерінде (Ақжал кенті, Қарабұлақ ауылы) 2 мектеп, учаскелік аурухана, ФАП, мәдениет үйі, кітапхана, комплексті спорт кешені, басқа да мәдени-тұрмыстық орындар бар. Кент тұрғындары басқа елді мекендермен автомобиль жолдары арқылы байланысады.

Экономикасы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Кент аумағында «Жаңа-Мырыш» ЖШС-і жұмыс атқарады. Негізгі бағыты — қорғасын, мырыш өндірісі. Пайдалы кен қазбалар орындары: Ақжал, Қызылеспе, Ақсораң. Кентте Ақжал кен байыту фабрикасы жұмыс істейді.

Атақты адамдары[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Қазақстандағы белгілі күресші Мейіржан Шынкеев туған.[2][3]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том
  2. Қазақ энциклопедиясы
  3. Қарағанды. Қарағанды облысы: Энциклопедия. - Алматы: Атамұра, 2006. ІSBN 9965-34-515-5