Ақтау шамшырағы

Ақтау шамшырағы – Каспий теңізіндегі Бор мүйісінде орнатылған мұнаралық құрылыс. Ақтау шамшырағы 1967 ж. іске қосылды. Қаланың қазіргі тұрғындары бұл теңіз «светофорын» не үшін орнатылғанын білмейді. 40 жылдан астам уақыттың ішінде Ақтау шамшырағы неше түрлі аңыз-әңгімелерді басынан өткерді. Оның бүкіл дүние жүзіне атағын паш еткен ерекшелігі – шамшырақтың қаладағы 10 қабатты үйдің төбесіне орнатылғандығы. Шамшырақтың биіктігі 10 м, оның жарық «көзі» – шамының қуаты 1000 Вт. Әрбір шамшырақ өзіне тән белгі беретін құрал-жабдықтармен қамтамасыз етілген. Сондықтан Ақтау шамшырағы Қазақстандағы жалғыз жарқырауық шамшырақ болып саналады. Оның жұмысының барлығы автоматтандырылған: электрқозғалтқыш қосылысымен, жарық сәуле шағылыстырғыш линза мен шамды қозғалысқа келтіреді. Шам жарық сигналдарын күшейтіп, белгілі бір уақыт сайын теңізге қызыл және ақ сәулелер түсіреді. Оптикалық құрал-жабдықтардың көмегімен қуаттылығы жоғарылаған жарық көздері, теңізшілердің түнде немесе қалың тұман кезінде қауіптен сақтануына көмектеседі. Ақтау шамшырағы жарық сәулелерінің ұзындығы 21 теңіз милясына тең. Ақтау шамшырағын күн сайын қосу мен ажырату өте қатаң тәртіппен орындалады. Маман-картографтар шамшырақтың жұмыс кестесін бір жыл бұрын дайындайды. Бұл дайындалған кестеден тек ауа райы бұзылғанда ғана (мысалы: қалың тұман түссе) ауытқу болады. Бұрын оптикалық құрал-жабдықтармен жабдықталған шамшырақпен қатар радиошамшырақ жұмыс істеген. Бірақ оның антенналарының электрмагниттік қуаты өте жоғары болғандықтан, ол экол. нормативтерге сәйкес келмегендіктен осыдан 20 жыл бұрын оның жұмысы тоқтатылды.