Аққыстау
| Ауыл | |
| Аққыстау | |
 | |
| Әкімшілігі | |
|---|---|
| Ел | |
| Статусы |
аудан орталығы |
| Облысы | |
| Ауданы | |
| Ауылдық округі | |
| Тарихы мен географиясы | |
| Координаттары |
47°13′25″ с. е. 51°00′23″ ш. б. / 47.22361° с. е. 51.00639° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 47°13′25″ с. е. 51°00′23″ ш. б. / 47.22361° с. е. 51.00639° ш. б. (G) (O) (Я) |
| Құрылған уақыты |
1973 |
| Уақыт белдеуі | |
| Тұрғындары | |
| Тұрғыны |
7717 адам (2009) |
| Сандық идентификаторлары | |
| Телефон коды |
+7 71231 |
| Пошта индексі |
060300 |
| Автомобиль коды |
06 |
Аққыстау — Атырау облысы Исатай ауданындағы ауыл, аудан және Аққыстау ауылдық округі орталығы, темір жол стансасы.
Географиялық орны[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Облыс орталығы — Атырау қаласынан солтүстік-батысқа қарай 60 км-дей жерде, Нарын құмынан оңтүстік-шығысқа қарай Жалтыр көлінің оңтүстік жағасына таяу, Каспий маңы ойпатының оңтүстігіндегі, шөлді белдемде орналасқан.
Халқы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
1999 жылы тұрғындар саны 6481 адам (3213 ер адам және 3268 әйел адам) болса, 2009 жылы 7717 адамды (3816 ер адам және 3901 әйел адам) құрады.[1]
Тарихы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Іргесі 1973 жылы Атырау – Астрахан темір жолын салуға байланысты қаланды. 1996 жылға дейін Чапаев атындағы қаракөл қой кеңшарының орталығы болып келді.
Бұрын Қаратүбек деп аталатын елді мекенді Боқсақ өзегі бойын жағалай жеке шаруамен айналысқан 2-3 үй ғана қоныс еткен. Қазіргі Ақтөбе-Астрахан автомобиль жолының табаны арқылы бұрынғы аудан орталығы Ганюшкиноға көлік қатынасы болған. 1950 жылдарды бастауында бұл жерде бастауыш мектеп бір жыл ғана жұмыс істеп, Тұщықұдық ауылына көшірілген.
Теміржол құрылысына УС-99 құрылыс-монтаж тресінің СМП мекемелері кіріскеннен кейін, тың жерден 2 қабатты үйлер, теміржолға қатынасты ғимараттар, мектеп үйі, байланыс үйі, селолық клуб, т.б. құрылыстар бой көтерген. Тәуелсіздік жылдарында Исатай ауданының орталығына айналған ауыл құрылымдары дамыған, тұрғындары газбен, сумен қамтылған, заман талабына сай кәсіп керлік нысандары қалыптасқан сәулетті ауылға айналды.
Шаруашылығы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
"Жайықмұнай" мұнай-газ өндіру басқармасы, баспахана, машина жөндеу және тұрмыс қажетін өтеу шеберханалары, шағын электр станциясы жұмыс істейді. Кәсіпкерлік салада 104 нысан тіркелініп, онда еңбек жасайтындар саны 1000 адамға жетті. 6 мейрамхана, 3 жанар-жағармай стансасы, 2 сауда орталығы, дәріханалар мен дүкендер, техникалық қызмет көрсету стансалары да халық сұранысына сай қызмет жасауда.
Елді мекендегі көшелер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Есқали Есенғалиев атындағы, Нұралы Әжіғалиев атындағы, Ғатих Маштахов атындағы, Әзмұхан Ерекенов атындағы, Зұлхарнай Ғұмаров атындағы, Дәулет Әбілхайров атындағы, Тұрғали Мусағалиев атындағы, Жасалаш көшесі, Абай көшесі, Қажығали Мамеков атындағы, Ерғали Есжанұлы атындағы, Өтепқали Дінбаянұлы атындағы, Достық көшесі, Атырау көшесі, Шамшырақ көшесі, Мұнайшы көшесі, Егемен Қазақстан көшесі, Ынтымақ көшесі, Жауқазын көшесі, Сары арқа көшесі, Жамбыл Жабаев атындағы, Амангелді Иманов атындағы, Махамбет Өтемісов атындағы, Исатай Тайманов атындағы, Үбі батыр атындағы, Ғаллам Хисаметуллин атындағы, Нарын көшесі, Хамит Ерғалиев атындағы, Боран Нысанбаев атындағы, Каспий көшесі, Жәңгірхан көшесі, Қаратүбек көшесі, Бірлік көшесі, Елорда көшесі, Жалтыр көшесі, Қазына көшесі, Болашақ көшесі, Насихат Сүгірұлы атындағы, Сәкен Сейфуллин атындағы көше.
Әлеуметтік және мәдени нысандары[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Ауылда 3 орта мектеп, 4 балабақша, саз және спорт мектептері, кітапхана, спорт кешені, 2 мәдениет үйі, қонақ үйі, емхана, аудандық аурухана т.б. әлеуметтік нысандар бар (2018 ж.).[2]
Мектептер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- Абай атындағы орта мектеп — 1984 жылы іргесі қаланған. 2001 жылы типтік жобадағы үш қатарлы ғимратқа орналасқан. Мектепте 17 аудитория, 2 лингафон кабинеті, 9 интерактивті тақта бар, 68 оқытушы білім беруде, барлығы жоғары білімді.[3]
- Аққыстау орта мектебі — 1968-1969 Аққыстау стансасы құрылғанда, тұңғыш рет №564 теміржол бастауыш мектебі ретінде ашылды. 1976 жылы жеті жылдық, 1977 жылы орта мектеп болды. 1986 жылы үш қабатты 624 орындық типтік үлгідегі мектеп үйі салынды.[4]
- Өркен орта мектебі — 2010 жылы ірге тасы қаланған 2 қабатты 220 орындық типтік үлгідегі орта мектеп. Мектепте 64 мұғалім еңбек етуде.[5]
Мектепке дейінгі балалар мекемелері[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- «Балдырған» бөбекжай-балабақшасы — 1994 жылы «Жайық мұнай-газ өндіру» басқармасының демеушілігімен типтік үлгіде салынған.
- «Бәйтерек» бөбекжай-балабақшасы — Мектеп ғимратын ыңғайластыру арқылы 2010 жылы балабақша ретінде пайдалануға берілген.
- «Қарлығаш» бөбекжай-балабақшасы — 1986 жылы пайдалануға берілген. Балабақша 2 қабатты типтік ғимратта орналасқан.
- «Нұршуақ» бөбекжай-балабақшасы — 2016 жылы «Каспий Құбыр Консорциумы» демеушілік қаражаты есебінен салынған.[6]
- Өркен бөбекжай-балабақшасы — 1974 жылы типтік емес жобада салынған, 2012 жылы «Өркен» мектебінің жанынан ашылып жұмыс жасауда.
Саз мектебі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Ш. Шәріпов атындағы балалар саз мектебі — 1992 жылы Аққыстау балалар музыка мектебіне жергілікті композитор Ш.Шәріповтың аты берілді. Мектепте домбыра, қобыз, баян, халық әні-терме, фортепиано аспаптары бойынша 261 оқушыға 30 мұғалім дәріс беруде.
Денсаулық сақтау[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- Исатай аудандық орталық ауруханасы — Исатай аудандық орталық ауруханасы 50 төсектік аурухана және күніне 250 адам қабылдайтын емхана[7]
Спорт[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- Исатай балалар-жасөспірімдер спорт мектебі — 1981 жылы жұмысын бастады. Дзюдо, қазақша күрес, самбо, бокс, кейінірек баскетбол, футбол, джиу-джитсу, тоғызқұмалақ бөлімдері ашылды.
- «Барыс» балалар-жасөспірімдер денешынықтыру даярлық клубы — 2017 жылы 27 ақпанда құрылды. Үйірмелер саны-9, қатысушылар саны -274.[8]
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том
- ↑ Исатай ауданы, Алматы "Сардар", 2018 ISBN 978-601-80678-6-0
- ↑ https://school.isatai.atyrau.gov.kz/kz/school-registr/view?id=000000001 "Абай атындағы ОМ" ММ
- ↑ https://akkystau.isatai-bb.kz/kz/mektep-turaly/tarikhy.html Мектептің қысқаша тарихы
- ↑ https://schools.kundelik.kz/school.aspx?school=1000001220516 Өркен орта мектебі
- ↑ https://atr.kz/zhanalyqtar/n-rshua-k-ilderge-n-r-ydyi/
- ↑ https://isataicrb.kz/kz/emhana-rylymy/ Емхана құрылымы
- ↑ https://satypalu.gov.kz/kz/registry/show_supplier/218564 «Атырау облысы Білім беру басқармасының Исатай ауданы білім бөлімінің «Барыс» балалар-жасөспірімдер дене шынықтыру даярлық клубы» КММ
| ||||||