Мазмұнға өту

Аңызақ

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
A.
Аңызақ жел

Аңызақ — ауа ылғалының тапшылығынан қалыптасатын ыстық (20 - 25С), әрі құрғақ жел. Жылдамдығы 5 м-ден 15 - 20 м/с-ке дейін өзгеріп отырады, ылғалдылығы 30%-тен төмен болады.

Кездесетін аймақтары

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Аңызақ, көбінесе, Қазақстанның оңтүстік аудандарында, әсіресе, Қызылқұм, Мойынқұм, Бетпақдала, Каспий маңы ойпаты, Маңғыстау, Үстірт өңірлерінде жиі әрі ұзақ болып тұрады.

Аңызақ желді күндердің ұзақтығы табиғат зоналарында түрліше болады: дала зонасында жылына 5 — 10 күн, шөлейт зонасында 40, Қызылқұмда 100 күн. Ал орташа есеппен алғанда, жылына ыстық желдің ұзақтығы 60 — 80 күнге дейін жетіп жатады.

Аңызақ жел - ауыл шаруашылығына өте қолайсыз құбылыс. Оның әсерінен өсімдіктердің физиологиялық процестері (фотосинтез, көміртегі және ақуыз алмасу) бұзылады. Нәтижесінде өсімдіктердің өнімділігі төмендейді.

Алдын-алу шаралары

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Аңызаққа қарсы күрес шараларының ең тиімділері — қар тоқтату, орман алқаптарын отырғызу, жер суару және т.б. арнайы агротехникалық шаралар.

Қызықты ақпарат

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Субтропиктік және тропиктік елдерде аңызақты самум, сирокко немесе хамзин деп атайды.