Базылхан Бұхатұлы

Алтай тілі

Базылхан Бұхатұлы (9 мамыр 1932 жылы туған, Моңғолия, Баян-Өлгей аймағы, Ақкөл ауылы) – ғалым, филология ғылымдарының докторы (1993), профессор (1995)

Өмірбаяны

• Моңғолия мемлекеттік университетін бітірген (1960).

• 1960 жылдан Моңғолия ғылым академиясының ғылыми қызметкері.

• 1993 жылдан Қазақстан ғылым академиясының ғылыми қызметкері.

Ғылыми жұмыстары

Базылхан Бұхатұлының “Моңғол қазақтарының тілі және оның кейбір алтай тілдеріне қатысы” докторлық диссертациясы — алтай шоғырындағы тілдердің (түркі, моңғол, тұңғыс-манжұр, жапон, корей) генеалогиялық тегін анықтаудағы жаңа қадам әрі алтайтану ғылымына қосылған елеулі еңбек ретінде бағаланды. Ол түркі-моңғол, қазақ-моңғол тілдерінің қатынасын диахрондық, синхрондық лингвистика негізінде зерттеп, шығу тегінің бірлігін дәлелдеді. Моңғолиядағы қазақтардың тарихына, тіліне, ауыз әдебиетіне, әдет-ғұрпына қатысты деректер жинап, Баян-Өлгей аймағыында Моңғол Ғылым Академиясының қазақ бөлімшесін ашуға ат салысты.

Шығармашылығы

• Монгольские заимствования в Баян-Улгийском говоре казахского языка, А.-А., 1967;
• Краткая сравнительная историческая грамматика монгольского и казахского языков, У.-Б., 1973;
• Көне түркі ескерткіштері тілінің сөз құрылымы, У.-Б., 1984;
• Қазіргі қазақ және моңғол тілінің грамматикасынан қысқаша салыстырмалы белгілеулер, У.