Бармақ, буын уәзіні

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Бармақ, буын уәзіні - әр жолындағы буын сандарының біркелкі келу заңдылығына негізделген түркі тілдес халықтар поэзиясының өлең өлшемі.


Бұл жүйедегі өлең құрылысы тек түркі тілдес халықтар поэзиясында ғана емес, сондай-ақ, француз поэзиясында, кейбір славян тілдес халықтар поэзиясында ертеден қолданылып келе жатқандықтан оны әдебиет теориясында силлабикалық (гр. силлабо - буын) өлең деп атау қалыптаскан. Түркі тілдес халық поэзиясында ертедегі ауыз әдебиетінен бастап бүгінге дейін осы өлең жүйесі қолданылады. XI ғасырда жазылған Махмұт Қашқаридің "Диуани лұғат ат-түрк" кітабындағы өлеңдер де бармақ өлшемімен жазылған. Кейбір халыҚтардың (өзбек,Әзірбайжан, т.б.) жазба поэзиясында араб-парсы үлгілеріне еліктеу негізінде аруз өлшемі қолданылып келді. Арузда буынның саны емес, сапалық өзгешелігі, яғни, ұзынды-қысқалы буындардың белгілі ретпен кезектесіп келуі алдымен ескеріледі.[1]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. “Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. - Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010.ISBN 9965-26-096-6