Баспа ici және редакциялау кафедрасы (ҚазҰУ)

Баспа ici және редакциялау кафедрасы (ҚазҰУ) – БАҚ-тың алғашқысы да, қуаттысы да кітап. Кітап идеология мен саясатқа шындайтын ғылыми-техникалық, әлеуметтік даму ұйытқысы.

Ұлы Абайдың "артық білім кітапта" дегеніндей, ғылым-білім кітаппен теңдік белгісінде. "Ғылымсыз оқыған намаз, тұтқан ораза, қылған қаж ғибадат орнына бармайды", деген. Абай "Қырық төртінші қара сөзінде" "кітап сөзімен ізденген талап тазалығы ғана көздеген мақсатқа жеткізеді" дейді. Мұнда қаншалықты ғибрат жатса, кітапқа деген құштарлық құлшынысты аңғартатын соншалықты ғақлиялы ой жатыр.

Мағжанша айтар болсақ, адам ойының жемісі, рухани сарай есігінің кілті кітапқа құлшынысы жоқ адам жарты адам. Әлеуметтік құбылыс ныспысындағы кітап адамның ой-парасатың өрістетуші мәңгілік мектеп. Виктор Гюго бұл жөнінде "барша революция ұрығы кітаптан шыққан" десе, Пушкин "кітап баспахана снаряды" дейді. Ал неміс ойшылы Кристаф Лихтенбергтің "Дүниені бәрінен коп өзгерткен алтын емес, қорғасын және оқ боп құйылғаны емес, баспахана литералары боп құйылғаны" деуінде де аса үлкен мән бар екендігі ақиқат. Осы орайда қазақ кітабының да тарихи тамыры қатпарлы да тәмсілді кезеңдерді құрсанып, тереңде тұңғиықтанған. Айта кетерлігі, Қазақстандағы кітап ісінің тарихын, теориясы мен әдістемесін, тәжірибесі мен мәселелерін зерттеп, зерделейтін ғылыми ошақ осы күнге дейін болмаған. Рас, кітаптану ғылымы кейбір салаларының ішінара қарастырылып келгенін жоққа шығара алмаймыз. Мәселен, кітапханатану және библиография мәселелері бойынша бірді-екілі еңбек кездесіп қалады. Ал баспа ісі туралы бұған дейін қазақ тілінде ешқандай еңбектің жазылмауы, бұл саланың назардан тыс қалғанының айғағы. Бұл мамандық кезінде тек Мәскеуде ғана дайындалып келген болатын. Ақыры, баспа ісі мамандығына деген сұранысты заман талабының өзі қойды.

1998 жылы баспа ісі және редакциялау аталған мамандық "0616 шифрымен" елімізде тұңғыш рет дүниеге келді. Сол жылы мемлекеттік тапсырыспен 19 талапкер "баспа ісі және редакциялау" мамандығы бойынша алғаш рет оқуға қабылданды. Оларға білім беріп, мамандыққа баулу тарихын 1976 жылы бастап "журналистік шеберлік және әдеби редакциялау" кафедрасының профессор-оқытушылары жүзеге асыра бастады. Осы ретте бұл кафедраның іргетасын қазақ журналистикасы ғылымының негізін салушылардың бірі де бірегейі Т.Амандосов қалағанын және ұзақ уақыт жетекшілік жасағанын айтпай кетуге болмайды.

Жана мамандықтың енгізілуіне байланысты 1998 жылы кафедраның аты "Баспа ісі және редакциялау" деп өзгертілді. 1976 жылы өмірінің соңғы сәтіне дейін замандастары "Амандосов кафедрасы" атап кеткен журналист шығармашылығын зерттейді. Бүгінде Т.Амандосовтың қазақ публицистикасы турасындағы ғылыми зерттеу еңбектері – өзінше бір мектеп. 1991-95 жылдары кафедра меңгерушілігін Ю.Крикүном атқарды. Белгілі ғалым Қазақстанда журналистика ғылымын қалыптастыруға зор үлес қосты.