Бас тоған ғимараты

Бас тоған имараты — су көзінен су қабылдап алып, оны сутартқышқа немесе сорғы станциясына беруге арналған бас тоғанның бас бөлігі. Бас тоған имаратын қейде бас имарат деп те атайды. Су шаруашылық жүйесіне су тұтыну графигіне сәйкес үздіксіз су алуды, сутартқыштың тасындылар, анжыр, мұз, салындылардың түсуінен қорғалуын қамтамасыз етуі тиіс. Б.т.и. бас тоған типіне байланысты (бөгетті, бөгетсіз), гидравликалық қағидасына қатысты (қапталдық, шептік, тереңдіктік), арнаға қатысты орналасуына қарай (арналық, жағалық, шөміштік), салыну мақсатына қарай (өзі ағатын бас тоған, машинамен су көтеру үшін — сорғы станциясымен бөлінгең типпен қосалқы), су қабылдаушы ойықтардың орналасу ерекшелігіне байланысты (беттік, терең орналасқан — мұнара, түптік торкөзді, т.б.), сорғыға қарсы қондырғылар типіне ерекшеленеді. Конструкциялық тұрғыда Б.т.и. бетоннан, темір-бетоннан және т.б. тұрғызылуы мүмкін.