Батыс Қазақстан облысының қазба байлықтары

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Батыс Қазақстан облысының қазба байлықтары

Қазба байлықтары[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Облыс аумағында Цыганов, Ульянов, Гремячинск, Батыс Теплов, Теплов, Қарашығанақ сынды бірқатар газ конденсаттары мен мұнай кендері анықталған. Олардың ішіндегі ең ірілері: Батыс Теплов жөне Қарашығанақ болып табылады. Сонымен бірге Чернозатон, Тұқсай, Новосеменов жанғыш тақтатастар кендері табылды. Тас тұзы, калий жөне бор қабатындағы тұздар, гипс, өк жыныстары, бор жөне басқа қазба байлықтар ашылды. Құрылысқа жарамды минералды шикізаттардан облыста кірпіш жөне цемент өндірісі шикізаты, керамзит, әк, құрышыстық құм , құмқиыршық қоспалары, құрылыс тастары, оларды алмастыратын басқа түзілімдер бар. Керамзитті шикізаттың Погодаев жөне Тұқсай кендері барланған. Ақтау («Белая Горка») кенінің құмы силикатты кірпіш дайындау үшін пайдаланылады. Әк өндіруге жарамды бор облыстың солтүстік жөне оңтүстік бөліктеріндегі аудандарда таралған: пайдалы қазбалардың өндірістік балансына Ақтау («Белая Горка») және Бөрлі кендері енгізілген; Бұлардың жиынтық қоры 16081 мыңм3. Жылдық қуаты 1300 мың т. цемент зауытын шикізатпен толық қамтамасыз ететін қоры 1106482 мың м3 Ақсуат кені барланды. Гидравликалық қосымша ретінде қоры 21619 мың м3 болатын кремний сазы бар Шипов кенінің пайдаланылуы мүмкін. Қыш тоқтау дәуіріндегі Каспий теңізінің жағалаулық шегімен сәйкес келеді. Бұл алапта ойдым-ойдым сортаңдар кездеседі. Эльтон және Қараөзен, Сарыөзен су айырықтарын, Көшім мен Жайықтың сол жағалауындағы кейбір жерлерді ашық қызылқоңыр, қызыл- қоңыр, сортаң, шабындықты қызылқоңыр топырақтар кешені жауып жатыр, Бұл ардың арасында қызылқоңыр топырақ басым келеді. Бұл өңірдегі сор-сортаң алқаптар 15- 20%, кейде 40% шамасында. [1]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Батыс Қазақстан облысы. Энциклопедия. — Алматы: «Арыс» баспасы, 2002 ISBN 9965-607-02-8