Бедромиус көбелегі
| Бедромиус көбелегі | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||
| Ғылыми топтастыруы | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| Екі-есімді атауы | ||||||||||||||
| Parnassius boedromius Püngeler, 1901 |
Бедромиус көбелегі (лат. Parnassius boedromius) – сирек кездесетін түр. Тянь-Шань жергілікті түрі, желкенділер ішіндегі ең ұсақ түр, таралу аймағы жекелеген үзік бөліктерге бөлінген. Қазақстанда Іле Алатауы, Күнгей Алатау және Теріскей Алатауы (шығыс сілемдері) жоталарынан нақты белгілі. Оңтүстік және оңтүстік-батыс тік беткейлерінде тіршілік етеді. Әдетте 2700-3500 м биіктіктегі тарамдалған қарлы дақтарында кездеседі. Биік таулы түрлі шөптесінді өсімдіктері бар тау шөгінділерін ұнатады. Жылына бір рет ұрпақ береді. Көбелектер шілдеде ұшады. Жұлдызқұрты лаготистің ( Lagotis spp.) әр түрлі түрінде дамиды. Тіршілік ортасына қолайлы өте шағын лаготисті жерді (көбіне 30x30 метрден аспайтын) жар көшкіні немесе оның опырылып құлауы, сонымен қатар малдың шектен тыс жайылуы, оп-оңай жоқ қылып жібереді. Сөйтіп, бедромиустің тіршілік етуіне мүмкіндік болмайды. Түрді қорғау үшін - көбелектердің жыл сайын көп кездесетін жерін тауып, қорықшалар ұйымдастыру керек.
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Ғажайып омыртқасыздар. Қазақстан Қызыл кітап беттерінен. Құрастырушылар И.Д.Минтяев, Р.В. Ященко, В.Л. Казенас.