Белоктік зат
Белоктік зат (белковое вещество) - Аминқышқылдарының көп тізбекті, яғни полипептидтік қосындылары. Мал организміндегі зат алмасуына құрылымдық қосындылар, яғни аминқышқылдарын жеткізудің негізгі көзі болып табылады. Б.з. құрылыстық бағалылығы аминқышқылдық кұрамына байланысты болады - құрамында зат алмасуында орны толықтырылмайтын, яғни ауыспайтын аминқышқылдары неғұрлым көп болса, соғұрлым б.з. биологаялық құңдылығы, яғни құнарлылығы жоғары болады. Бұл тұрғыдан, ауыспайтын аминқышқылдарына қаныққан жануар тектес азықтар б.з. құнарлылығы әрдайым өсімдік тектес жемшөп б.з жоғары тұрады. Өсімдік жемшөпті ашытқылау (дрожжевание) секілді биологиялық өңдеуден өткізгеңде өсімдік пен жануар аралығындағы ашытқылар денесінің б.з. байытылған б.з. құнарлылығы өседі. Мұндай биологиялық өндеуді күйісті мал жеген жемшөп месқарындағы микробиологиялық өңдеуде де өтеді - қарын химусының 1 миллилитрінде миллиардтап есептелінетін бактериялар мен миллиондап есептелінетін карапайымдылар денесінің биологиялық түрғыдан құнарлы б.з. ішекте қорытылып, ыдырайды да малды жеген жемшөбінде болмаған аминқышқылдарымен қамтамасыз етеді.
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
<Ә.Байжұманұлы, К.Бекболатұлы . Мал шаруашылығы сөздігі. Алматы-2011. ISBN 978-601-7254-21-6> Мал шаруашылығы:
 | Бұл мақаланың сәйкес санаты қойылмаған. |