Бендебике кесенесі

Бендебике кесенесі
башқ. Бәндәбикә кәшәнәһе
Жалпы мәлімет
Статусы	Мемлекет қорғауында
Орналасуы	Ресей, Башқұртстан, Кугарчин ауданы
Құрылысы аяқталды	15-16 ғасыр
Биіктігі	? м
Техникалық сипаттамасы
Басқа да өлшемдері	8,7*7 (сыртқы ауданы)

Бендебике (Пендебике) кесенесі (башқ. Бәндәбикә кәшәнәһе) — башқұрт мәдениетінің 15-16 ғасырдағы тарихи-архитектуралық ескерткіші

Башқұрт аңызы бойынша, Бендебике өзінің даналығымен әйгілі әйел. Ол башқұрт тайпалары арасындағы шиеленісті тоқтатуды қолдады. Сол аңыз бойынша Бендебике башқұрттар мен қазақтар арасында ұзақ мерзімді татулықты орнатуға өз үлесін қосты.

Ескерткіш 1968-1969 жылдары Нияз Мәжитов басқарған археологиялық экспедициямен зерттелді

Қабір құрылымы жағынан негізі 8,7*7 м тіктөртбұрыштан тұрып, қабырға үстінде сегізбұрыш болып, ең үстінде ғимарат күмбезбен аяқталды.

Құрылыс екі түсті кірпіштен жасалған. Сұр фонда қызыл кірпіштер шыршаның ою-өрнегін жасады.

Қабірге кіреберіс оңтүстіктен портал түрінде тар есікпен 2,25*1,86 м келген. Еден саман кірпіштен жасалған. Қабір әктас тақталармен қапталған. Тас қораптың ішінен әйелдің қанқасы табылды.

Бендебике ханым және оның ұрпақтары IX ғасырда қазіргі Көгершін ауданындағы Мақсұт ауылында өмір сүрген. Ол өз халқын жетелейтін және оларды апаттардан қорғайтын өте парасатты адам, тек жақтаушы ретінде ғана емес, сонымен бірге өз халқының кеңесшісі ретінде де, оның есімі «Жиренше шешен» аңызында осы күнге дейін сақталған. Ол өз заманында «Әулие» атағына ие болды және тарих беттерінде ғасырлар бойы сақталып келді.

Сілтемелер

• Кешене (мавзолей) Бэндэнбикэ Видео YouTube сайтында
• Легенда о Бэндэбикэ
• Кэшэнэ Бэндэбикэ в энциклопедии Башкортостан(қолжетпейтін сілтеме)Үлгі:Недоступная ссылка
• Бәндәбикә менән Ерәнсә сәсән. Киске Өфө. 01.08.11 (башқ.)
• Татьяна Зонова.Возвращайся домой, Бэндэбике Мұрағатталған 14 шілденің 2020 жылы.

Әдебиет

• "Бэндебике и Еренсе-сэсэн" Пьесы Айдара Хусаинова.