Бобо (халық)

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Бобо
Бүкіл халықтың саны

920 000

Ең көп таралған аймақтар
 Буркина-Фасо

600 000

 Мали

220 000

 Кот-д’Ивуар

100 000

Тілдері

бобо тілі, марка-дафин тілі

Діні

дәстүрлі наным-сенімдер

БобоБуркина-Фасо (600 мың адам), сондай-ақ Мали (220 мың адам) және Кот-д’Ивуарда (100 мың адам) тұратын халық. Жалпы саны 920 мың адам.[1]

Тілі - бобо тілі. Көптеген боболар екінші тіл ретінде дьула немесе марка-дафин тілінде сөйлейді.

Дәстүрлі наным-сенімдерді ұстанады, католиктік христиандар бар[2], зара субэтникалық тобы сүнниттік мұсылмандар.[3]

Негізгі кәсібі қолмен атқарылатын егіншілік (тары, құмай, бұршақ, жүгері, күнжіт, ши ағашы, жержаңғақ, тәтті картоп, маниок). Ұсақ мал, тауық, теңіз құстары, шошқа өсіріледі.[4]

Өмір салты

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Отбасы үлкен, патрилинейлік негізінде матрилинейлік элементтері бар құрылым қалыптасқан (әпкесінің баласына мұраға қалған мал, қару-жарақ, киім-кешек). Неке патрилокальды, маңызды рөлді анасының ағасы атқарады. Көп әйел алу жиі кездеседі. Үлкен туыстас топтар тән - мүшелері ортақ тотемдік тыйымдармен біріктірілген рулар.

Құпия қоғамдар, инициациялар (маска билері бар жыл сайынғы мерекелер), мифтік жаратылыстарға уйя (аяғы ашылған ергежейлі), зини (алып рух - жын), зио дьамбире (су перісі) сену сақталған.

Үйлері тікбұрышты, екі қабатты, сыртқы немесе бүйірлік баспалдақтары бар, бірінші қабаттың едені көбінесе жер деңгейінен төмен. Құрметті отбасы мүшелері еденнің астына жерленген. Үлкен отбасылардың үйлері ретсіз орналасқан бірнеші ғимараттардан тұрады.

Некеге дейінгі жастар киім кимейді, тұрмысқа шыққан әйелдер жапырақтан жасалған жеңіл алжапқышты немесе соңғы онжылдықтарда матаның бір бөлігін киеді, жас жігіттер жамбасты жауып тұратын мата кесіндісін киеді. Соңғы онжылдықтарда еуропалық киім элементтерінің енуі байқалуда.

Әдеттегі тағам — көкөніс соусы, құрғақ балық және т.б. қосылған қою тары ботқасы.[4]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. Бобо https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/496942
  2. Бобо https://megabook.ru/article/%D0%91%D0%BE%D0%B1%D0%BE
  3. Энциклопедический справочник "Африка" БОБО https://1659.slovaronline.com/681-%D0%B1%D0%BE%D0%B1%D0%BE
  4. a b народы мира / Бобо http://www.etnolog.ru/people.php?id=BOBO