Буби (халық)
| бубе, буби | |
| Буби | |
 | |
| Бүкіл халықтың саны | |
|---|---|
|
49 000 | |
| Ең көп таралған аймақтар | |
| Тілдері | |
| Діні | |
Буби (өз атауы - бубе, буби) — Экваторлық Гвинеядағы банту тобының халқы. Биоко аралының байырғы халқы. Саны 49 мың адам. (2005). Олар солтүстік (ней, сакато) және оңтүстік (абба, локето, биом, тете т.б.) болып бөлінеді.[1]
Тілі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Буби тілі банту отбасының солтүстік-батыс тілдер тобына жатады және туыстық дуала тіліне өте жақын.[2]
Діні[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Діні – христиандық (католиктер).[3]
Тарихы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Биоко аралын бубилар 13 ғасырда басқа банту халықтары құрлықтан қуылғаннан кейін қоныстанды. 1968 жылы ел Испаниядан толық тәуелсіздік алған кезде Франсиско Маиас Нгема президент болды. Бубидің Испанияға және басқа елдерге үлкен эмиграциясынан кейін олардың Экваторлық Гвинеядағы саны 300 мыңға жуық адамды құрады. Нгема режимі кезінде адамдардың 2/3-ден астамы өлім жазасына кесілді, түрмеде өлді немесе эмиграцияға кетті (80 мың адам қалды)[4]
Кәсібі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Негізгі дәстүрлі кәсіптері - тауарлық дақылдар (кофе, какао және т.б.) қолмен атқарылатын егіншілік (ямс, банан, тары, күріш), майлы пальма жинау, аңшылық, балық аулау. Қолөнердің ең дамығаны ағаш ою.[5]
Өмір салты[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Әлеуметтік ұйымның негізін ауыл қауымдары, көп балалы отбасылар, матрилинейлік рулар және жасырын қоғамдар құрайды. Негізгі фольклорлық жанрларға ән, ертегі, мақал-мәтелдер жатады.
Елді мекендері жинақы. Олар қабырғалары ағаш діңінен, төбесі құрғақ папоротниктермен жабылған төртбұрышты үйшіктерде тұрады.
Дәстүрлі киімдері еуропалық киімдермен ауыстырылған.
Тағамдарының негізі - өсімдік тектес (жарма, бұқтырылған тағамдар, пісірілген және қайнатылған тамыр дақылдары, ащы дәмдеуіштер).[5]
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Большая российская энциклопедия 2004–2017 https://old.bigenc.ru/ethnology/text/1886433
- ↑ Значение слова буби https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D0%B1%D1%83%D0%B1%D0%B8
- ↑ Большая советская энциклопедия Буби https://gufo.me/dict/bse/%D0%91%D1%83%D0%B1%D0%B8
- ↑ Буби https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/1757857
- ↑ a b народы мира / Буби http://www.etnolog.ru/people.php?id=BUBI
