Мазмұнға өту

Буид (халық)

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Буид
Бүкіл халықтың саны

8 000

Ең көп таралған аймақтар

 Филиппин

Тілдері

буид тілі, тағал тілі

Діні

христиандық

Буид (өз атауы – «тауда тұратын халық») — Миндоро аралының оңтүстігіндегі Филиппиндік таулы халықтардың бірі. Саны 8 мыңға жуық адамды құрайды.

Олар екі субэтникалық топқа – солтүстік және оңтүстік буидтерге бөлінеді, олардың әрқайсысына диалектілік ерекшеліктерімен ерекшеленетін екі топша кіреді. Олар буид тілінде сөйлейді, тағал тілі де жиі кездеседі.

Буидтердің көпшілігі дәстүрлі нанымдарды ұстанады, христиандар (протестанттар) да кездеседі.

Дәстүрлі кәсіптері негізін қолмен жұмыс атқарылатын ауыл шаруашылығы (күріш, тәтті картоп, ямс, таро, маниок, банан, соңғы кезде – жүгері, жеміс ағаштары, көкөніс дақылдары, асқабақ) құрайды. Мал шаруашылығы нашар дамыған, шошқа мен тауық өсіріледі (негізінен құрбандық шалу үшін). Олар жабайы шошқаларды, маймылдарды, жарқанаттарды аулап, сонымен қатар бал және басқа да орман өнімдерін жинайды, құрғақ мезгілде балық аулайды. Қолөнері: керамика, бамбук тоқу, ағаш өңдеу, оңтүстік буидтер тоқымашылықпен және көне буын жазуымен танымал. Еңбек жүйесінде нақты бекітілген жыныстық бөлініс жоқ.[1]

Өмір салты

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Ең ірі бірлестік — каибаан, жергілікті топ-500-1000 адам. Буидте ресми неке қию рәсімі жоқ, отбасы бірлігінің белгісі — тұрғын үйді бірлесіп иелену. Адам өмір бойы 3-5 неке құрады. Елді мекендері шағын – 5-8 үй, шашыраңқы орналасқан. Тұрғын үй қадалы, төртбұрышты.

Дәстүрлі киімдері – белдемше тәрізді мата орамдары, қазіргі заманғы киімдер де танымал бола бастады. Негізгі тағамдары – күріш, тәтті картоп, ямс, маниок, таро, банан, ет орта есеппен аптасына бір рет тұтынылады. Күніне екі рет тамақтанады (таңертең және кешке).

Халық ауыз әдебиеті сақталған: ертегілер, аңыздар, ғұрыптық билер мен әндер, сәндік-қолданбалы өнерлер.

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]