Буллом

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
булом, болом, булун, амампа, шербро, будем
Буллом
Бүкіл халықтың саны

170 000

Ең көп таралған аймақтар
 Сьерра-Леоне

155 000

 Гвинея

15 000

Тілдері

буллом тілі

Діні

дәстүрлі нанымдар

Буллом (булом, болом, булун, амампа, шербро, будем) — Сьерра-Леонедегі, Фритауннан Либерия шекарасына дейінгі мұхит жағалауындағы және Шербро аралындағы халық. Сьерра-Леонеде 155 мың адам, 15 мың адам Гвинеяда тұрады.[1] Темне, кисси, бага, налу, ландума, лимба халықтарына туыс.

Тілі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Олар атлантикалық тілдердің буллом тобындағы тілдерде сөйлейді: буллом тілі (диалектілері - ммани, кафу), шербро, бом, крим. Темне және менде тілдері кең таралған.[2]

Діні[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Сенушілердің діни байланысы: дәстүрлі нанымдар, католиктер мен протестанттар бар.[3]

Кәсібі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Негізгі кәсіптері – балық аулау (ерлер арасында – теңізде, әйелдер арасында – өзенде, кептірілген балықты дайындау және сату), қолмен атқарылатын егіншілік (маниок, күріш, майлы пальма), теңіз суынан тұзды буландыр, қайықтар жасау, тоқу, тоқымашылық, керамика өнері дамыған.[4]

Өмір салты[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Дәстүрлі әлеуметтік ұйымның негізін көпбалалы қауымдар, матрилинейлік рулар, құпия одақтар (еркектер Поро, әйелдер Бунду, Тунту, Тома), жас ерекшелік институттары құрайды. Неке вирилокальды, полигиния, сорорат, левират қолданылады. Олар ата-бабаларды және су рухтарын қастерлейді, ең жоғарғы аспан рухы - демиург Хобаток туралы ұғым бар. Фольклордың барлық негізгі жанрлары кең тараған.

Елді мекендері жинақы, қарапайым. Шатыры пальма жапырақтарымен жабылған, бөрене жақтауы бар дөңгелек немесе төртбұрышты үйшіктерде тұрады.

Дәстүрлі киімдер еуропалық киімдерге ауыстырылуда.

Негізгі тағам - балық және өсімдік тектестер (жарма, бұқтырылған тағамдар, пальма майы қосылған пісірілген және қайнатылған тамыр көкөністері, ащы дәмдеуіштер).[5]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Народы и культуры Буллом https://travel-journal.ru/ethno/28/496/
  2. Главная / Буква "Б" / http://knowledge.su/b/bullom
  3. Современная энциклопедия Буллом https://my-dict.ru/dic/sovremennaya-enciklopediya/198297-bullom/
  4. Большая российская энциклопедия 2004–2017 https://old.bigenc.ru/ethnology/text/1888180
  5. народы мира / Буллом http://www.etnolog.ru/people.php?id=BULL