Бір жынысты неке
Навигацияға өту
Іздеуге өту
.svg)
Бір жынысты неке — жынысы бірдей тұлғалардың арасындағы неке. Жынысы бірдей серіктестердің арасындағы неке салыстырмалы түрде жаңа құбылыс. XXI ғасырда етегін жая бастады. Алғашқы болып Нидерланд бір жынысты некені 2001 жылы заңдастырған. Әлем елдерінің басым көпшілігінде бұндай некелерге рұқсат берілмейді. Сонымен қатар, әлем діндерінің барлығы дерлік бір жынысты некені қатаң сынайды.
Түрлі әлем елдеріндегі бір жынысты некелердің заңды мәртебесі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Еуропадағы бір жынысты одақтар: Бір жынысты некелер Шетелдік бір жынысты некелер мақұлданады Азаматтық серіктестік Нақты неке Бір жынысты одақтар мақұлданбаған Бір жынысты некелер Конституциямен тыйым салынады
Бір жынысты некелер келесі мемлекеттерде ресми түрде қабылданып, тіркеледі.
| Ел | Заңның күшке енген күні |
Заңды қабылданған күні | |
|---|---|---|---|
| 1 |  Нидерланд |
01.04.2001 | 21.12.2000 (парламент) |
| 2 |  Бельгия |
01.06.2003 | 30.01.2003 (парламент) |
| 3 |  Испания |
03.07.2005 | 30.06.2005 (парламент) |
| 4 |  Канада |
20.07.2005 | 19.07.2005 (парламент) |
| 5 |  ОАР |
30.11.2006 | 14.11.2006 (парламент) |
| 6 |  Норвегия |
01.01.2009 | 11.06.2008 (парламент) |
| 7 |  Швеция |
01.05.2009 | 01.04.2009 (парламент) |
| 8 |  Португалия |
05.06.2010 | 08.01.2010 (парламент) |
| 9 |  Исландия |
27.06.2010 | 11.06.2010 (парламент) |
| 10 |  Аргентина |
22.07.2010 | 15.07.2010 (парламент) |
| 11 |  Дания |
15.06.2012 | 07.06.2012 (парламент) |
| 12 |  Бразилия[1][2] |
16.05.2013 | 14.05.2013 (сот шешімімен) |
| 13 |  Франция[3] |
28.05.2013 | 23.04.2013 (парламент) |
| 14 |  Уругвай |
05.08.2013 | 10.04.2013 (парламент) |
| 15 |  Жаңа Зеландия |
19.08.2013 | 17.04.2013 (парламент) |
| 16 |  Люксембург |
01.01.2015 | 18.06.2014 (парламент) |
| 17 |  АҚШ |
26.06.2015 | 26.06.2015 (сот шешімімен) |
| 18 |  Ирландия |
16.11.2015 | 22.05.2015 (плебисцит) |
| 19 |  Колумбия |
28.04.2016 | 28.04.2016 (сот шешімімен) |
| 20 |  Финляндия |
01.03.2017 | 12.12.2014 (парламент) |
| 21 |  Мальта |
01.09.2017 | 12.17.2017 (парламент) |
| 22 |  Германия |
01.10.2017 | 30.06.2017 (парламент) |
| 23 |  Аустралия |
09.12.2017 | 07.12.2017 (парламент) |
| 24 |  Аустрия |
01.01.2019 | 04.12.2017 (сот шешімімен) |
| 25 |  Қытай Республикасы |
24.05.2019 | 17.05.2017 (парламент) |
| 26 |  Эквадор |
08.07.2019 | 12.06.2019 (сот шешімімен) |
| 27 |  Ұлыбритания |
13.01.2020 | 17.07.2013, 04.02.2014, 09.07.2019 (парламент) |
| 28 |  Коста-Рика |
26.05.2020 | 08.08.2018 (сот шешімімен) |
| 29 |  Чили |
10.03.2022 | 07.12.2022 (парламент) |
| 30 |  Швейцария |
01.07.2022 | 26.09.2021 (плебисцит) |
| 31 |  Словения |
08.07.2022 | 16.06.2022 (сот шешімімен) |
Некелерді аймақтық дәрежеде тіркеу[өңдеу | қайнарын өңдеу]
АҚШ-тағы бір жынысты жұптардың мәртебесі:
Бір жынысты некелер 1 Некеге тең құқықтары бар одақтар 1, 2 Құқықтары шектеулі одақтар 1 Некелер тіркелмейді, бірақ мақұлданады 1 Тиісті заңдар жоқ Некелер заңды түрде тыйым салынған Некелер штат Конституциясымен тыйым салынған Түрлі одақтар Конституциямен тыйым салынған Ескертулер: 1 Заңдар немесе соттық шешімдер қабылданған, бірақ заңды күшке енбеген штаттармен қоса. 2 Калифорния штатының бір жынысты некелер туралы заңдар шиеленіскен болып табылады.
Бір жынысты некелер 1 Некеге тең құқықтары бар одақтар 1, 2 Құқықтары шектеулі одақтар 1 Некелер тіркелмейді, бірақ мақұлданады 1 Тиісті заңдар жоқ Некелер заңды түрде тыйым салынған Некелер штат Конституциясымен тыйым салынған Түрлі одақтар Конституциямен тыйым салынған Ескертулер: 1 Заңдар немесе соттық шешімдер қабылданған, бірақ заңды күшке енбеген штаттармен қоса. 2 Калифорния штатының бір жынысты некелер туралы заңдар шиеленіскен болып табылады.
АҚШ:
- Массачусетс (17.05.2004)
- Коннектикут (12.11.2008)
- Айова (27.04.2009)
- Вермонт (01.09.2009)
- Нью-Гэмпшир (01.01.2010)
- Колумбия округі (01.03.2010)
- Нью-Йорк (24.07.2011)
- Вашингтон (06.12.2012)
- Мэн (29.12.2012)
- Мэриленд (01.01.2013)
- Делавэр (01.07.2013)
- Род-Айленд (01.08.2013)
Мексика:
- Мехико (04.03.2010)
- Кинтана-Роо (мамыр 2010)
Бразилия:
- Алагоас (06.01.2012)
- Сержипи (15.07.2012)
- Эспириту-Санту (15.08.2012)
- Баия (10.10.2012)
- Бразилиа Федералды округі (01.12.2012)
- Пиауи (15.12.2012)
- Сан-Паулу (18.12.2012)
- Сеара (15.03.2013)
- Парана (26.03.2013)
- Мату-Гросу-ду-Сул (02.04.2013)
- Рио-де-Жанейро (19.04.2013)
- Рондония (26.04.2013)
- Санта-Катарина (29.04.2013)
- Параиба (29.04.2013)
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ DIÁRIO DA JUSTIÇA CONSELHO NACIONAL DE JUSTIÇA Edição nº 89/2013
- ↑ Regra que obriga cartórios a fazer casamento gay vale a partir do dia 16
- ↑ Франция бір жынысты некені заңдастырады(қолжетпейтін сілтеме) — Caspinfo.kz
- ↑ Индейское племя в АҚШ легализовало однополые браки Мұрағатталған 14 тамыздың 2014 жылы.. // Gayrussia.ru
- ↑ Орегон: племя кокилл разрешило однополые браки Мұрағатталған 4 наурыздың 2016 жылы.. // AmericaRU.com, 22 тамыз 2008 (Тексерілді 17 шілденің 2010)