Бұқтырма (өзен)
| Бұқтырма өзені | |
|---|---|
 Шыңғыстай ауылының маңындағы Бұқтырма өзенінің аңғары (Шығыс Қазақстан облысы, Катон-Қарағай ауданы) | |
| Сипаттамасы | |
| Ұзындығы | 336 км |
| Су алабының ауданы |
12 660 км² |
| Су алабы | Ертіс |
| Су ағысы | |
| Бастауы | Оңтүстік Алтай жотасындағы мұздықтар |
| • Координаттары | 49°09′19″ с. е. 87°15′52″ ш. б. / 49.15528° с. е. 87.26444° ш. б. (G) (O) (Я) |
| Сағасы | Бұқтырма |
| • Координаттары | 49°44′26″ с. е. 83°59′25″ ш. б. / 49.74056° с. е. 83.99028° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 49°44′26″ с. е. 83°59′25″ ш. б. / 49.74056° с. е. 83.99028° ш. б. (G) (O) (Я) |
| Орналасуы | |
| Ел |  Қазақстан
|
| Аймақ | Шығыс Қазақстан облысы, Қатонқарағай, Алтай аудандары |
Басқа мағыналар үшін Бұқтырма деген бетті қараңыз.Бұқтырма – Ертістің оң саласы.
Географиялық орны[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Шығыс Қазақстан облысы Қатонқарағай, Алтай аудандары жерімен ағып өтеді. Ұзындығы 336 км, су жиналатын алабы 12 660 км2. Сағасындағы жылдық орташа су ағыны 214 м3/с.
Бастауы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Оңтүстік Алтай жоталарындағы мұздықтардан бастау алып, Ертістегі Бұқтырма бөгеніне құяды.
Гидрологиясы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Өзен аңғарының беткейлері тік жар, терең шатқалды, аңғарының ені 5 — 6 км, тар жері 0,3 — 0,4 км. Қар, жаңбыр және жер асты суымен толығады. Көктемде, жазда тасиды. Мұзқұрсау қарашаның 2-жартысында қалыптасып, әдетте 80-200 күнге созылады. Мұздың қалыңдығы 50-80 см болады. Суы өте жұмсақ әрі тұщы (100-250 мг/л). Өзен арнасымен ағаш тасымалданады, салалары егін суаруға пайдаланылады. Ағысының күштілігіне байланысты Бұқтырма атанған.
Салалары[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Басты салалары: Ақбұлақ, Сарымсақты, Ақ Берел, Черновая, Язовая, Бобровка, Черневая, Хамир, Тұрғысын, Коробиха
Флора мен фаунасы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Тұнық суында қарауыз, таймен бар.[1]