Бәбіш Молда

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Сурет:Бәбіш молда кешенінен табылған зергерлік бүйымдар. Б.з.б. 4-2 ғасырлар.jpg
Бәбіш молда кешенінен табылған зергерлік бүйымдар. Б.з.б. 4-2 ғасырлар

Бәбіш Молда — б.з.б. 4-2 ғасырдардай сақталған археологиялық ескерткіштер кешені. Сырдарияның көке арнасында (Жаңадария) орналасқан. 1950 ж. Хорезм археологиялық-этнографиялық экспедиция (жетекш. С.П.Толстов) зерттеген. Ескерткіштер тобына қала-бекіністер, жерлеу құрылыстары, бірнеше қоныстар және суландыру жүйелерінің қалдықтары жатады. Бәбіш Молда ескерткіштер кешеніңдегі бекікіс-қала қалашығы пахсалы қолдан үйілғен төбеле орналасқан, күйдірілмеген кірпіштен қаланған қамалмен (қалыңд. 5,3 м-ге жуық) қоршалған. Қаланың төртбұрышты қорғанының (100x100 м) өн бойында мұнаралары, ішінде төртбұрышты (44x44) сарай ғимараты болған. Батыс жағындағы күрделі құрамды пасхалы алаңдары (биікт. 3,5 м, аум. 30x30 м) төртбұрышты жерлеу ғимараты (21x21 м, биікт. 7 м) 4 бөліктен тұрады. Өзара қиылысқан екі дәлізбен бөлінген. Қабырғалары қүйдірілмеген үлкен (40x40x10 ем) кірпіштерден қаланған. Дәліз бен қабірхананың төбесі трапеция пішінді кірпіштерді қисайта қалау тәсілімен қүмбезделіп жабылған. Мүрделер қабірхананың еденіне жөне оссуарийларға (арнаулы қыш табыттарға) жерленғен. Бәбіш Молда кешенінің құрамындағы басқа да кішігірім ежелгі қоныстар тобы суландыру каналының бойына орналасқан.[1]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8

Толстов С.П., Воробье-ва М.Г., Раппопорт Ю.А., Работы Хорезмской археолого-этнографической экс.педиции в 1957 г., Полевые исследо-вания Хорезмской экспедиции в 1957 ж., М„ 1960; Толстов С.П., Подрев-нпм дельтам Окса и Яксарта, М., 1962.