Бөріжар зираты

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Көне зират
Археологиялық зерттеулер

Бөріжар көне зират. Түркістан облысы Арыс өзенінің сол жағалауында. Ол түрлі кезеңдерге жататын жүздеген обалардан тұрады.

1949, 1951 жылдары Оңтүстік Қазақстан археологиялық экспедициясы (жетекшісі А.Н. Бернштам), 1966 — 1970 жылдары Оңтүстік Қазақстан кешенді археологиялық экспедициясы (жетекшісі Б. Нұрмұханбетов) зерттеген. Мұндағы катакомбалық жерлеу әдісі Орта Азия мен Қазақстанның оңтүстік аудандарындағы отырықшылық мәдениеті ескерткіштерінде (Сырдың ортаңғы ағысындағы Жамантоғай, Ақтөбе, Шаушыққұмның 1, 2 ғасырларға жататын обалары) көп кездеседі. Обалардың (қорымдардың) үстіндегі үйінділерінің аумағы 3х3,5 м, кейде 5х18 м-ге дейін жетеді. Мұндай үйінділердің астындағы қабірлерде мүрделерді төбесі пахса домбаздарынан күмбездеп салынған науыстарға (тасқабір) жерлеу әдістері қолданылған. Науыстардың өлшемдері әр түрлі (2х3, 3х3, 2,5х3, 3,5х3 м), қабырғаларының қалыңдығы 0,4 — 0,5 м, толық сақталған бөлігінің биіктігі 1,5 м. Науыстың еденіне жұмыр тастар, кейбіреуіне құмыралардың сынықтары төселіп, 1-ден 8-ге дейін мәйіттер қойылған, кірер аузы пахса домбаздарымен бекітілген. Мәйіттердің жанынан әр түрлі құмыралар, пышақтар, қанжарлар, жебенің үш қанатты ұштары, белбеудің күмістен жасалған тоғалары мен жапсырмалары, сырғалар мен моншақтар табылды. Зираттың бұл тобы орта ғасырлар кезеңіне (6 — 8 ғасырлар) жатады.[1]

Сыртқы сілтемелер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Қазақ Энциклопедиясы