Валерий Филиппович Борзов

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Валерий Филиппович Борзов

Валерий Филиппович Борзов — кеңестік спринтер, екі дүркін Олимпиада чемпионы және үш дүркін Олимпиада жүлдегері, спорт қайраткері , Украинаның мемлекет және қоғам қайраткері.

Украина ҰОК президенті (1990-1998), Украина жеңіл атлетика Федерациясының президенті (1996-2012), ХОК мүшесі (1994 жылдан). КСРО еңбек сіңірген спорт шебері (1970), педагогика ғылымының кандидаты (1977).

100 және 200 метрге жүгіруде Олимпиадада алтын алған алғашқы және жалғыз кеңестік спринтер.

Өмірбаяны[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Шығу тегі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Спортшы Нова Каховка жастар мектебіне 12 жасында келді, жаттықтырушылар (соның ішінде Борис Войтас ) бірден жаңа бастаған спортшының болашақ жұлдызын санады және Валерийдің Киевке көшуіне үлес қосты, алғашқы жетістіктер спортшыға салыстырмалы түрде келді. жас жас.

1972 жылы Мюнхенде өткен жазғы Олимпиада ойындарының жабылуында КСРО құрамасының стандартты тасымалдаушысы[1].

1972 жылдан КОКП мүшесі. 1977 жылдан бастап ол көркем гимнастикадан төрт дүркін Олимпиада чемпионы Людмила Турищеваға үйленді. 1978 жылы туған Татьяна атты қызы бар.

Ол өзінің жаттықтырушысы, белгілі педагог-ғалым В.В.Петровскийдің жетекшілігімен үлкен ғылыми-зерттеу жұмысын жүргізіп, оның нәтижелерін сәтті қорғалған кандидаттық диссертациясында тұжырымдады (1977).

Спорттық мансабын аяқтағаннан кейін Украина комсомолының Орталық комитетінде жұмыс істей бастады: 1979 жылдан - Комсомол Орталық Комитетінің қорғаныс-бұқаралық және спорттық жұмыс бөлімі меңгерушісінің орынбасары, 1980 жылғы 16 ақпаннан - Украина комсомолы Орталық Комитетінің хатшысы.

Саяси жұмыстан кейін спортқа оралып, Украина Мемлекеттік спорт комитеті төрағасының орынбасары болды. 1987 жылдың аяғында Еуропалық жеңіл атлетика қауымдастығының конгресінде Валерий Борзов осы ұйымның басқарма мүшесі болып сайланды.

1990 жылдан бастап ол Украинаның спорт министрі және Ұлттық Олимпиада комитетінің президенті болды. 1997 жылы ол спорт министрі, 1998 жылы Ұлттық Олимпиада комитетінің басшысы қызметінен кетті.

1994 жылдан Халықаралық Олимпиада комитетінің мүшесі.

1996-2012 жылдары - Украина жеңіл атлетика федерациялары президенті .

1998 жылдан 2002 жылға дейін - Украина халық депутаты, 3-ші шақырылымдағы Украина Жоғарғы Радасының жастар саясаты, дене шынықтыру, спорт және туризм жөніндегі комитетінің төрағасы. 2002 жылы 4- ші шақырылымдағы Раданың депутаты болып қайта сайланды.

2003 жылдан бастап Украина социал-демократиялық партиясының (Біріккен) мүшесі.

Спорттық мансап[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Борзов Мюнхендегі Олимпиадада, 1972 ж.

1968 жылы 19 жасында Валерий Борзов жасөспірімдер арасында үш дүркін Еуропа чемпионы атанды . Келесі жылы ол 100 метрді тура 10 секундта жүгіріп өтіп, КСРО чемпионатында жеңіске жетті. Сол 1969 жылы 100 метрге жүгіруде Еуропа чемпионатында жеңіске жетіп, 4×100 метрлік эстафетада күміс жүлдегер атанды. 1970 жылдың жазында Валерий Борзов жеңіл атлетикадан КСРО-АҚШ матчына қатысып, сол кездегі АҚШ-тың ең мықты спортшыларын алғаш рет жеңді. Мюнхен Олимпиадасында 100 метрге жүгіруде жеңіске жету күтпеген жағдай болды. Ал 200 метрлік қашықтықта спортшы мәре сызығында үш америкалықты басып озып, алтын дубль жасай алды. Бұл 1960 жылы Римде Армин Хари жеңіске жеткеннен кейін ақ атлеттің Олимпиада ойындарындағы екінші спринт жеңісі болды. Дәл солар АҚШ пен Ямайкада қара нәсілді спортшылардың толық үстемдігін үзді.

Мюнхен Олимпиадасында 100 метрге алдын ала жүгіруде Валерий Борзов 10,07 с нәтиже көрсетті. IAAF 1975 жылдан бастап жүзден бір бөлігіне дейінгі дәлдікпен автоматты хронометраж жүйесі арқылы жазбаларды ресми тіркеуге көшуімен бұл нәтиже еуропалық рекордқа айналды (1979 жылы 14 қыркүйекте итальяндық Пьетро Меннеа бұзған), КСРО рекорды (бұзылған жоқ) және КСРО ыдырағаннан кейін Украина рекорды (1979 жылы 14 тамызда жаңармаған).

1975-1977 жылдар аралығындағы Олимпиадада жеңіске жеткеннен кейін Валерий жабық ғимаратта 60 метрге қысқа қашықтықта үш рет қатарынан Еуропа чемпионы атағын жеңіп алды. 1976 жылы Монреальда өткен Олимпиада ойындарында ол қайтадан медаль жеңіп алды, бірақ бұл жолы қола: спортшы 100 метрлік жүгіру және 4 × 100 метрлік эстафета нәтижелері бойынша жеңіс тұғырына екі рет көтерілді.

Валерий Борзов үшін соңғы жарыс КСРО халықтарының VII Спартакиадасы (1979) болды, содан кейін ол мансабын аяқтады.

Олимпиадалық жарыстың көшбасшысы Валерий Борзовпен КСРО құрамасының формасымен түскен суреті ғарышта алыс сапарға шыққан Вояжердің алтын рекордына жазылған[2].

Олимпиадалық жарыстың көшбасшысы Валерий Борзовпен КСРО құрамасының формасымен түскен суреті ғарышта алыс сапарға шыққан Вояжердің алтын рекордына жазылған[3].

Марапаттары[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  • IV дәрежелі Князь Ярослав Дана ордені (2020)[4]
  • Князь Ярослав Дана ордені, 5-дәрежелі (2004)[5]
  • 1-дәрежелі Құрмет белгісі (2002)[6]
  • II дәрежелі Құрмет ордені (1999)[7]
  • Украина Президентінің ерекше белгісі (1996)[8]
  • Данила Галицкий ордені (2008)[9]
  • Ленин ордені (1972)
  • Халықтар достығы ордені (1976)
  • «Құрмет белгісі» ордені
  • КСРО еңбек сіңірген спорт шебері (1970)[10]
  • Беларусь Ұлттық Олимпиада комитетінің медалі (2005)[11]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. ↑ В этот день: Родились Мұрағатталған 28 қыркүйектің 2007 жылы.
  2. ↑ Images on the Golden Record на сайте НАСА
  3. ↑ Images on the Golden Record на сайте НАСА
  4. ↑ Указ Президента України № 254/2020 від 27 червня 2020 року «Про відзначення державними нагородами України з нагоди Дня Конституції України» (укр.)
  5. ↑ Президент наградил Борзова орденом. Басты дереккөзінен мұрағатталған 27 қыркүйек 2007.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 30 шілде 2007.
  6. ↑ Указ Президента України № 1078/2002 від 29 листопада 2002 року «Про відзначення державними нагородами України чемпіонів та призерів Олімпійських ігор, тренерів та організаторів спортивного руху». (укр.)
  7. ↑ Указ Президента України № 1355/99 від 20 листопада 1999 року «Про нагородження відзнакою Президента України — орденом „За заслуги“» (укр.)
  8. ↑ Указ Президент України № 664/96 від 7 серпня 1996 гроку «Про нагородження Почесною відзнакою Президента України»
  9. ↑ Указ Президент України № 804/2008 від 4 вересня 2008 гроку «Про відзначення державними нагородами України спортсменів, тренерів та фахівців національної збірної команди України на XXIX літніх Олімпійських іграх»
  10. ↑ Борзов Валерий Филиппович. KM.RU Мұрағатталған 13 қарашаның 2005 жылы.
  11. ↑ Украинец Валерий Борзов награждён медалью НОК Беларуси
«https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Валерий_Филиппович_Борзов&oldid=3275440» бетінен алынған