География саласының терминдері

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Қазақстан Республикасы Өкіметінің жанындағы Мемлекеттік терминологиялық комиссияның мәжілісінде бекітілген терминдер. 2000 жылғы 25 қаңтардағы, 2005 жылғы 20 сәуiрдегi және 2005 жылғы 14 шiлдедегi мәжiлiсiнде бекiтiлген сөздер мен сөз тiркестерi.

Терминдер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Қазақша Русский
автомобиль жолдарының желiсi сеть автомобильных дорог
ағын сток
ағын қабаты слой стока
ағыс толқыны волна стока
аймақтылық зональность
аймақтық емес құбылыс явление азональное
аймақтық құбылыс явление зональное
ақборан пурга
аллювийлiк аңғар долина аллювиальная
арынды ызасу поток напорный грунтовый
аса ылғалды аймақ зона избыточного увлажнения
аудандастыру районирование
аудандастыру (ауыл шаруашылық дақылдарын) районирование (с/х. культур)
аудандастыру (мал тұқымдарын) районирование (пород скота)
аумалы өзен река кочующая
ауыл село
ахуалдық карта карта ситуационная
аэрофототүсiрiмдердi айқындау дешифрирование аэрофотоснимков
баламасыз ресурстар ресурсы незаменимые
бастау шығымы дебит источника
бейаймақтық азональность
белдеу ярус
бетiмен жiберу самотек
беткейдiң сырғуы оползнение откоса
бүйiрлiк аңғар распадок
бұлақ ручей
бұрқасын вьюга
гейзер гейзер
географиялық аймақша подзона географическая
гляциология гляциология
деривациялық су электр станциясы гидроэлектростанция деривационная
дирекциялық бұрыш угол дирекционный
екiжарылу бифуркация
еркiн экономикалық аймақ свободная экономическая зона
ескi арна старица
жiберiлiм рассылка
жайылма алабы массив пойменный
жал вал
жалағаш лесополоса
жалаңшың голец
жалқарағай боры ленточные
жаяу борасын поземка
жағашағыл дюны
жел жаға берег наветренный
желi сеть
желқума құбылысы явление сгонно-нагонное
жемiрiлу абразия
жемiрiлу эрозиясы эрозия абразивная
жер ресурстары ресурсы земельные
жер телiмi участок земельный
жердi қалпына келтiру рекультивация
жиекмұз забереги
жиексу закраина
жинақтау, жинақталу аккумуляция
жол белгiлерi дорожные знаки
жолақ полоса
жота қыры гребень
жұлдыздық ақиқат уақыт время истинное звездное
жұлдыздық квазиақиқат уақыт время квазиистинное звездное
иiн прогиб
кеуектi жер асты суы воды подземные карстовые
кеуектену закарственность
көктайғақ гололед
көшкiн лавина
көшi-қон миграция
көшкiннiң ысырынды конусы конус выноса лавины
қайнар ключ, источник восходящий
қайраң отмель
қалалық аймақтық городское зонирование
қалқыма ұйық зыбун
қар суы воды внешние
қарақұйын смерч
қарғын снежница
қауiптi аймақ опасная зона
қауiптi ылғалдылық влажность критическая
қашыртқы дренаж
қашыртқы су воды дренажные
қоныс селитьба
қоныстану жүйесi система расселения
қопа топырағы глей
қорықша заказник
қорғаныш бөгет дамба защитная
қуаң аймақ зона аридная
қуаң климат климат аридный
қырқа гряда
қысымсыз су воды безнапорные
құбылмалық изменчивость
құрлық континент
ландшафттану ландшафтоведение
лықсу мен қайту приливы и отливы
маржан кораллы
маржан аралы остров коралловый
маржан жарлауыты риф коралловый
мая стог
межелi орын пункт назначения
мұз опырылымы обвал ледяной
мұзайдын каток
мұзбасу оледнение
мұзбел ледяной перевал
мұзды сел сель гляциальный
мұздық ледник
мұздық тасқыны наводнение ледниковое
мұхиттану океанология
найзағайлы дауыл шквал грозовой
ну орман чаща
опырылым обвал
орман алабы массив горный
орманды жаңғырту возобновление леса
оқшаулау индекс индекс локализации
өзен саласы проток реки
өзен тарамы рукав реки
өзендердiң екiжарылуы бифуркация рек
өңiртану регионалистика
процессор (ресурстарды өңдеу және өндiру) процессор (переработка и воспроизводство ресурсов)
сiремұз лед фирновый
сiремұз өрiсi поле фирновое
сiреқар фирн
сiңбе су воды аллювиальные
сiңу, сiңiру инфлитрация
саз глина
сай лог
сала протока
сарқылған ресурстар ресурсы истощенные
сарқырама водопад
сауқат, сәлемдеме посылка
селдiр ауа воздух разреженный
селдiң ысырынды конусы конус выноса селя
селеу ковыль
семиаридтiк климат климат семиаридный
су ағыту водосброс
су тасқыны наводнение
су қоймасы водохранилище
суайдын водоем
судың көгеруi цветение воды
сумен қамтамасыз ету водоснабжение
сыртаймақтық экожүйе экосистемы экстразональные
тiк құлама перепад
табиғат апаты стихийное бедствие
табиғатты қорғау охрана природы
табиғи ресурстар ресурсы природные
табиғи ресурстардың сарқылуы истощение природных ресурсов
тарнау акведук
тасқұлама камнепад
тау алабы массив горный
тезағын быстроток
тезағыс быстрина
текшекемер терраса
теңiз дауылы шторм
топографиялық жоспар план топографический
топырақ үрленуi дефляция
тымық штиль
түрпiтас абразивы
тұйықсу заводь
тұма родник
тұнба осадок
тұрғын үй алабы массив жилой
ұйық ил
ұйықтану заиление
ұрма толқын прибой
ұшпа шаң взвешанная пыль
үгiлгендiк выветренность
үгiлу выветривание
үгiлу агенттерi агенты выветривания
үгiлу қыртысы кора выветривания
үгiлу қыртысының кескiнi (қимасы) профиль (разрез) коры выветривания
үгiлу өнiмдерi продукты выветривания
физикалық үгiлу выветривание физическое
шiрiк тұнба сапропель
шартты белгiлемелер условные обазначения
шат теснина
шатқал каньон
шашыранды россыпи
шиырлы өзен река блуждающая
шоққарағай сосновый бор
шоққарағай бор
шөгiндi отложение
шөл аймақ зона пустынная
шөлейт аймақ зона полупустынная
шұңғыма плес
шұңғыма көл озера плесовые
шұрат оазис
ызасу воды грунтовые
ызасу ағыны поток грунтовый
ызасудың бетi зеркало грунтовых вод
ысыру снос
ық жаға берег подветренный
iлеспе тосқын наносы влекомые
iшiнара үгiлу выветривание избирательное
ювениль суы воды ювениальные

Сыртқы сілтемелер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Жағрапия саласының терминдері Мұрағатталған 25 шілденің 2011 жылы.