Гидротехникалық жапқыш

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Гидротехникалық жапқыш — гидротехникалық құрылыстың су ағатын арнасын толық не жартылай жабуға арналған жылжымалы құрылғы.

Ол әр түрлі гидротехникалық құрылыстарда су деңгейі мен өтімін реттейді, кеме, ағаш, сең және басқа да судағы жүзбе заттарды өткізіп отырады. Гидротехникалық жапқыш таяныш бөліктен және жылжымалы жапқыштан тұрады. Жапқыштардың ашылуы мен жабылуы орнықты не қозғалмалы механизмдердің көмегімен (шығырлар, крандар, көтергіштер және т.б.) су арынының әсерімен, ал суы аз арналарда қолмен атқарылады. Гидротехникалық құрылыстағы орналасуына (беттік және тереңдік), атқаратын жұмысының түріне (жөндеу, құрылыстық және т.б.), құрастырылған материалына (металл, ағаш, темір-бетон, пластмасса және т.б.) сәйкес гидротехникалық жапқыштарды әр түрге бөледі. Олардың ішінде көп тарағаны — беттік жапқыштар (жазық жапқыш, сегментті жапқыш, секторлы жапқыш, білікті жапқыш). Бұлардың құрылысы қарапайым әрі сенімді, техникалық-экономикалық көрсеткіштері жоғары. Су қысымы жоғары, тереңде орналасқан гидротехникалық құрылыстарда тереңдік жапқыштар (ысырмалы жапқыш, сегментті жапқыш, цилиндрлі жапқыш, дроссельді жапқыш, шар жапқыш, сүйір жапқыш, конус жапқыш) қолданылады.[1]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі. Су шарушылығы. – Алматы, «Мектеп» баспасы, 2002 жыл.