Гмелин оносмасы

Гмелин оносмасы

Гмелин оносмасы - айлық оносма, аймауық тұқымдасына жататын өсімдік. Қазақстанның батыс бөлігіндегі таулы аудандары - Алтайдан батыс Тянь-Шаньға дейінгі жерлерден, тастақты беткейлердің дала зоналарының барлық территориясында мекендейді. Шашыраңқы түрде осы туыстың Қазақстанда кездесетін басқа 8 өкілдеріндей өзге өсімдіктердің арасында бірден көзге түседі. Бұл шөптесін көп жылдық,жұқа тамырлы, бірнеше сабағы бар, қатты тырбиған, қалың қылтандармен жабылған. Төмен жағындағы жапырағы ланцет тәрізді сабағы болымсыз, сабақ бойындағысы ұсақ, екі есе жіңішке, отырыңқы. Гүлшоғырының ұш жағында гүлдің құрылысы алдыңғы түрдікіндей (айрауықтар тұқымдасына тән). Гүлдің тәжі үлкен (ұзындығы 2,5 см) түтікті,алғашында ашық - сары кейіннен қараяды, ұсақ артқа қайырылған тісшелері бар. Оносма мамырдың аяғынан шілдеге дейін гүлдейді, шілде - тамызда жеміс береді. Жемістері - тегіс жылтыр жаңғақтар, бас жағы үшкір. Сәндік төбелерді безендіруге пайдаланылады. Жеке аудандар тұрғындары өсімдіктің тамырын қойдың жүнін бояуға қолданады.