Дейксис
Дейксис (көне грекше: δεῖξις - көрсету) — лексикалық және грамматикалық тәсілдер арқылы білдірілетін тілдік бірліктердің мағынасын не кызметін көрсету. Дейксис сөйлеу кезіндегі жағдайды айқындауға қызмет етеді. Дейксис әнгімеге қатысушыларды (сөйлеуші мен тындаушыны) көрсетеді де, оны есімдіктер арқылы білдіреді (1, 2 жақ: мен, сен, менің, сенің), сөйлеу объектісін көрсетеді (есімдіктің 3-жағы), сөз болып отырған объектінің қашықтық мөлшерін сілтеу есімдіктері арқылы (мынау, анау, міне) білдіреді. Дейксистің қызметін лексикалық тіл бірліктері мен грамматикалық категориялар атқара алады. Сөйтіп, Дейксистің көрсету қызметі әдетте есімдіктермен байланысты болып келеді.[1][2]
Тағы қараныз:[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- Референцияның дейксис теориясы
- Дауыссыз дыбыстар
- Дауыссыздар үндестігі
- Дауыстылар үндестігі
- Тіл арты дауыстылар
- Тіл алды дауыстылар
- Дәстүрлі тіл білімі
- Грамматика
- Дыбыстар
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Тіл білімі терминдерінің түсіндірме сөздігі — Алматы. «Сөздік-Словарь», 2005 жыл. ISBN 9965-409-88-9
- ↑ Қазақ тілі. Энциклопедия. Алматы: Қазақстан Республикасы Білім, мәдениет және денсаулық сақтау министрлігі, Қазақстан даму институты, 1998 жыл, 509 бет. ISBN 5-7667-2616-3
 | Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
 | Бұл мақалада еш сурет жоқ.
Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |