Джон Уэйн
Джон Уэйн | |
ағылш. John Wayne | |
Жалпы мағлұмат | |
---|---|
Туған кездегі есімі |
ағылш. Marion Robert Morrison |
Туған күні | |
Туған жері | |
Қайтыс болған күні | |
Қайтыс болған жері | |
Азаматтығы | |
Мамандығы | |
Белсенді жылдары | |
IMDb |
Джон Уэйн (ағылш. John Wayne, толық аты - Марион Роберт Моррисон (ағылш. Marion Robert Morrison), 1907 ж. 26 мамыр — 1979 ж. 11 маусым) — «вестерн королі» атанған америкалық актёр. «Оскар» жəне «Алтын глобус» (1970) сыйлығының лауреаты. Дыбысты фильм кезеңіндегі Голливудтағы ең талап етілген актёрлардың бірі болған Уэйн жылына бес фильмға түседі.
Өмірбаяны
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Айова штатынан шыққан Уэйн өзінің жолдасы Джон Фордтың мылқау фильмдерінде мансабын бастады. Нəтижесінде, Форд Американың үздік режиссерлерінің бірі атанғанда оның бірде-бір фильмі Уэйнсіз түсірілмейтін болды. XX ғасырдың 30-жылдарындағы көрермен үшін Уэйн ержүректілік пен батылдылықтың айқын символы болды. «Үлкен даңғыл» (1930) атты ковбойлық сагадан бастап актёрдің жұлдызы төбелестер мен қашулардан тұратын фильмдерде жанған болатын.
1939 жылы кеңестік көрермендердің көзайымына айналған «Дилижанс» фильмінде Уэйн өзінің үздік рөлін сомдады.
Екінші Дүниежүзілік соғыс кезінде ол көптеген əскери фильмдерге түсті. Соғыс аяқталғаннан Уэйн ұлдарымен бірге вестерндерді түсіретін арнайы студия ашты. Сол кезеңдегі фильмдердің арасында өзі продюсер болған «Форт Аламо» (1960) фильмі ерекше орын алады. Студиясынан түскен қаржыға Таборсильо аралын сатып алды.
Жас кезінде Уэйн Демократиялық партияның жақтасы болды. Өз мансабының басым бөлігінде ол республикандықтардың консервативті бөлігіне жатты, ультрапатриот атанып, коммунизмге қарсы шықты, сайлау кезінде Никсонға қолдау көрсетті.
Қайтыс болардан тоғыз жыл бұрын Уэйн «Нағыз ержүректілік» фильміндегі рөлі үшін «Оскар» сыйлығын иеленді. Оның соңғы жобасы — «Дәл тиді!» фильмі — АҚШ-тың көгілдір экрандарына 1976 жылы шықты. Джон Уэйн 1979 жылдың 11 маусымында Лос Анжелестегі Рональд Рейган атындағы медициналық орталықта асқазан рагынан қайтыс болды. Оның қабіріндегі тақтада "Playboy" журналына берген атышулы интервьюіндегі сөздер жазылған.
Таңдаулы фильмографиясы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- 1930 — Үлкен даңғыл / The Big Trail — Брэк Коулмен
- 1933 — Телеграф / Telegraf — John Trent
- 1933 — Баланың жүзі / Baby Face — Джимми Маккой кіші
- 1939 — Дилижанс / Stagecoach — Ринго Кид
- 1940 — Жеті күнəһар / Seven Sinners — лейтенант Дэн Брент
- 1940 — Қара команда / Dark Command — Боб Ситон
- 1940 — Үйге қайтар алыс жол / The Long Voyage Home — Оле Ольсен
- 1942 — Оңбағандар / The Spoilers — Рой Гленнистер
- 1948 — Қызыл өзен / Red River — Томас Дансон
- 1948 — Форт Апачи / Fort Apache — Кирби Йорк
- 1948 — Үш өгей əке / 3 Godfathers — Роберт Мармадьюк Хайтауэр, қылмыскер
- 1949 — Иводзима құмы / Sands Of Iwo Jima — Сержант Джон Страйкер
- 1949 — Сары лента / She Wore a Yellow Ribbon — капитан Натан Каттинг Бриттлс
- 1950 — Рио-Гранде / Rio Grande — лейтенант-полковник Кирби Йорк
- 1952 — Тыныш адам / The Quiet Man — Шон Торнтон
- 1953 — Хондо / Hondo — Хондо Лейн
- 1956 — Іздеушілер / The Searchers — Итан Эдвардс
- 1956 — Жаулап алушы / The Conqueror — Шыңғысхан
- 1957 — Бүркіт қанаттары / The Wings Of Eagles — Фрэнк «Спиг» Уид
- 1957 — Ұшқыш / Jet Pilot — Джим Шеннон
- 1958 — Жабайы мен гейша / The Barbarian and the Geisha — Таунсенд Харрис
- 1959 — Рио Браво / Rio Bravo — Джон Т. Ченс
- 1959 — Кавалеристтер / The Horse Soldiers — Джон Марлоу
- 1960 — Форт Аламо / The Alamo — Дэвид Крокетт
- 1962 — Батыс қалай жаулап алынды / How The West Was Won — Уильям Шерман
- 1962 — Ең ұзақ күн / The Longest Day — Бенджамин Вандервурт
- 1962 — Либерти Вэлансты атқан адам / The Man Who Shot Liberty Valance — Том Донифон
- 1963 — Донован рифі/ Donovan's Reef — Майкл Донован
- 1966 — Эльдорадо / Eldorado
- 1967 — Əскери фургон / The War Wagon — Тау Джексон
- 1968 — Жасыл береттер / The Green Berets — Майк Кирби
- 1969 — Нағыз ержүректілік/ True Grit — Рустер Когберн
- 1970 — Рио Лобо / Rio Lobo — Корд МакНелли
- 1972 — Ковбойлар/ The Cowboys — Уил Андерсен
- 1975 — Брэнниган / Brannigan — лейтенант Брэнниган
- 1976 — Дәл тиді!/ The Shootist — Джон Бернард «Джей-Би» Букс
Марапаттары
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Оскар — «Үздік ер адам рөлі» («Нағыз ержүректілік»)
- Алтын глобус — «Драмадағы үздік ер адам рөлі» («Нағыз ержүректілік»)
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Сыртқы сілтемелер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Ресми сайты
- Джон Уэйн (ағыл.) Internet Movie Database сайтында
- Pages with image sizes containing extra px
- 26 мамырда туғандар
- 1907 жылы туғандар
- Алфавит бойынша тұлғалар
- Айовада туғандар
- 11 маусымда қайтыс болғандар
- 1979 жылы қайтыс болғандар
- Алфавит бойынша актерлер
- XX ғасыр актерлері
- АҚШ актерлері
- Лос Анжелесте қайтыс болғандар
- Алтын глобус сыйлығының иегерлері
- Үздік актер үшін Оскар сыйлығының иегерлері