Дьюла Немет

Дьюла Немет
маж. Németh Gyula
Туған күні	2 қараша 1890 (1890-11-02)
Туған жері	Карцаг, Аустрия-Мажарстан
Қайтыс болған күні	14 желтоқсан 1976 (1976-12-14) (86 жас)
Қайтыс болған жері	Будапешт, Мажарстан
Азаматтығы	Мажарстан
Альма-матер	Будапешт университеті (1913 жыл)
Марапаттары	Кошут сыйлығы
Дьюла Немет Ортаққорда

Дьюла Немет (1890, Карцаг, Мажарстан – 1976, Будапешт, Мажарстан) — мажар түркітанушысы, лингвист, шығыстанушы.

Будапешт институтін бітірген (1914).

Немет зерттеу еңбектерінде мажарлар мен ортағасырлық түркілердің тарихи, мәдени байланыстарын ашып көрсетті. Көне жазба деректердегі тарихи-этникалық, тілдік байланыстарды, Шығыс Еуропа аумағындағы руник. жазуларды Орхон, Талас руналарымен салыстыра зерттеді. Орта ғасырларда Еуропаға қоныс аударған сюнну (ғұн), көне түркі, құман-қыпшақтар, башқұрт, қыпшақ, т.б. түркі тілдес елдердің мажар халқымен байланысын зерттеп, “Еуропаға қоныс тепкен мажарлардың қалыптасуы” (1930), “Еділ патша мен оның ғұндары” атты еңбектер (1940, 1986) жазды. Сондай-ақ мажар тіліне орта кезеңде енген көптеген жер-су (Дебрецен, Өзөн, маклар, чепел, т.б.), ру-тайпа атауларының (Дьюрмат, Шалан, Булчу, т.б.) түркі сөздері екендігін дәлелдеді. Н-тің 300-ден астам ғыл. еңбегі “Якут тілі фонетикасының негіздері”, (1914); “Түрік тілінің грамматикасы”, (1916, ағылшын тілінде 1966); “Якут тіліндегі созылыңқы дауыстылар”, (1915); “Болгариядағы түрік диалектісі туралы” (1956), тағы басқа Сібір мен Қырым, Еділ бойы мен Кавказ халықтарының және түркілердің тілін, әдебиеті мен фольклорын, этнографиясын, тарихын зерттеуге негізделген.

Дереккөздер

Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Category:Gyula Németh (linguist)