Дәрмен

Дәрмен - жазушы М.О.Әуезовтің кейіпкері.

Дәрмен - типтік жиынтық бейне. Автордың шығармашылық нысанасы мен көркемдік шешіміне қызмет ететін, бір кітаптан екінші кітапқа ауысып отыратын Абайдың образын ашып, оның жан дүние толғанысын тереңдете жеткізу үшін ойдан жасалған көркем тұлға. Дәрмен деген адам өмірде болмаған. Бірақ жазушы оның көркем өмірбаянына - Қиясбай мен Шәкәрімнің тағдырын негіз етіп алған. “Абай жолы“ романының 1 және 2-кітабында Дәрмен Қодардың немересі, бір көзінің доғалы бар Қиясбай ретінде таныстырылған.Қиясбай өмірде болған, Абайдың қамқорлығын көрген, сыбызғышы, палуан, шайқы мінезді, жарлы адам екен. Жазушы романды жазар алдында жасаған жоба-жоспарында, эпопея аяқталғаннан кейінгі оның жазылу тарихына байланысты мақаласында Қиясбайдың бейнесін Дәрмен образына пайдаланғандығы туралы ескертпелер жасап отырған. Ал «Абай жолының» 3 және 4-кітабында Дәрменнің басынан кешірген оқиғалары мен рухани тағдыры Шәкәрімнің өмірінен алынған. Абайдың тікелей шәкірті Шәкәрімнің атын атап, жағымды кейіпкер ретінде сомдауға кеңес саясаты мүмкіндік бермегендіктен еріксіз ойдан шығарылған көркем бейне ретінде суреттелген. Демек “Абай жолы“ эпопеясындағы Дәрмен - тарихи шындыққа негізделген типтік образдардың қатарына жатады.