Дәрілік қырлышөп

Дәрілік қырлышөп
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Өсімдіктер Бөлімі: Гүлді өсімдіктер Табы: Дара жарнақтылар Сабы: Asparagales Тұқымдасы: Asparagaceae Кіші тұқымдасы: Nolinoideae Тегі: Polygonatum Түрі: P. odoratum
Екі-есімді атауы
P. odoratum (Mill.) Druce
Синонимдері
Convallaria odorata Mill Polygonatum sigillum Druce Polygonatum maximowiczii F.Schmidt Polygonatum hondoense Nakai ex Koidz. Convallaria polygonatum L. Convallaria angulosa Lam. Polygonatum officinale All. Polygonatum anceps Moench Polygonatum vulgare Desf. Convallaria parviflora Poir. in J.B.A.M.de Lamarck Polygonatum obtusifolium Weinm. Polygonatum ambiguum Link ex Schult. & Schult.f. in J.J.Roemer & J.A.Schultes Convallaria compressa Steud. Convallaria obtusifolia Günther ex Steud. Polygonatum angulosum Montandon in F.Friche-Joset Polygonatum simizui Kitag. Polygonatum langyaense D.C.Zhang & J.Z.Shao Polygonatum quelpaertense Ohwi Polygonatum planifilum Kitag. & Hir.Takah. Polygonatum thunbergii C.Morren & Decne. Polygonatum japonicum C.Morren & Decne.

Дәрілік қырлышөп (лат. Polygonatum odoratum) – қасқыржемдер тұқымдасының қырлышөп туысына жататын, көп жылдық, шөп тектес өсімдік.

Сипаты

• Биіктігі жарты метрге жуық.
• Көлбеу өседі, жуан тамырында жыл сайын қурап, түсіп қалатын сабақтарының орнындағы дөңгелек белгілері бар (бұл белгілер мөрге ұқсас болғандықтан халық арасында оны "Сүлеймен патшаның мөрі" деп атайды).
• Сабағы тік, қырлы.
• Үлкендеу келген жапырақтарының түп жағы сабақты сақина сияқтанып қоршап тұрады. Жапырақтары 2 қатардан өсімдіктің ұшына дейін кезектесе орналасқан.
• Гүлдері ақ, 1-2-ден жапырақтарының қуысында, гүл сабағының ұшында төмен қарай салбырап тұрады. Гүл жапырақшалары алтау, олар біріне-бірі жабысып, түтікше жасайды. Мамыр-маусым айларында гүлдейді.
• Тұқымы - қаракөк жеміс.
• Дәрілік қырлышөп орманның және бұталардың арасында өседі.

Емдік қасиеті

Дәрі жасау үшін өсімдіктің тамырын күзге қарай қазып алады. Өсімдік аз зерттелген, бірақ құрамында глюкозидті заттардың бар екені дәлелденген. Тамырынан бастап барлық бөлігінің құстыратын қасиеті бар.
Ғылыми медицинада дәрілік қырлышөп пайдаланылмайды. Халық медицинасында бұл өсімдіктің тамырынан жасалған дәрілерді бронхы мен өкпе қабынғанда, кейді ішек құрттарын түсіруге қолданады.

Тағы қараңыз

• Дәрілік өсімдіктер