Дөңгелек

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Дөңгелек
Көне Дөңгелек

Дөңгелек, доңғалақ -

  1. Делегей, не болмаса сым шабақты тоғын түрлі айналуға не айналымды ары қарай беруге арналған бөлшек;
  2. Берілістің тісті дөңгелектердің тісінің саны көп дөңгелегі.[1]
  • Автомобиль доңғалағы - жоғары тасу қасиетімен ерекшелінетін реліссіз көлік құралының доңғалағы.
  • Реліссіз көлік құралғының доңғалағы - пневматикалық шинадан, шеңберден, күпшектен және байланыс элементтен тұратын доңғалақ; зауытішілік және арба көлігінің кейбір түрлерінің доңғалақтарында пневматикалық шиналары жоқ.
  • Жетектегі доңғалақ - автомобиль қаңқасынан итеруші күш түсетін, автомобильдің ілгерілеме қозғалысын өзінің теңселу қозғалысына айналдыратын доңғалақ.
  • Жетекші доңғалақ - энергия көзінен келіп түскен айналдырушы иінді күшті тарту күшіне айналдыратын, ал өзінің айналыс қозғалысын автомобильдің ілгерлеме қозғалысына айналдыратын доңғалақ.
  • Велосипед доңғалағы - аз кендігі мен төмен тасу қасиеттерімен ерекшелінетін, әдетте кегейлік рельссіз көлік құралының доңғалағы.
  • Делегейлі доңғалақ - шеңбердің күпшекпен байланысы элемент-диск көмегімен іске асырылатын доңғалақ.
  • Қосымша доңғалақ - жұмыс қатарынан шыққан доңғалақты ауыстыру үшін автомобильде тасымалданатын қосымша автомобильді доңғалақ.
  • Құрама доңғалақ - бағыттаушы және басқарылатын доңғалақ.
  • Қалақты доңғалақ - бір немесе бірнешалы тәж қалақпен қамтамасыз етілген доңғалак.
  • Мотоцикл доңғалағы - рельссіз көлікті құрал, әдетте шыбықты, орташа тасушы қабілеті бар.
  • Тартушы доңғалақ - шынжырлы қосқышты тартуды өзгертуші доңғалақ.
  • Өстік доңғалақ - гидродинамикалық қосқыш жұмыс сұйығы өскен қаңталдасып ауысатын гидромеханикапық қосқыштың лопасты доңғалағы.
  • Рөлдік доңғалақ - жүргізуші автомобильдің басқарылатын доңғалақтарының жағдайын өзгертуге арналған бұралатын рөлдік басқару дөңгелегі.
  • Басқарушы доңғалақ - рөлдік басқару арқылы көліктің жүрісінің бағытын өзгерту доңғалағы.
  • Доңғалақ блогi - автомобильдің тоқтағанға дейінгі доңғалақты тежеуіш арқылы тоқтату блогі.[2]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Физика / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д,, профессор Е. Арын – Павлодар: С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті, 2006. ISBN 9965-808-88-0
  2. Орысша-қазақша түсіндірме жалпы сөздік: Көлік / профессор Е. Арын — Павлодар : «ЭКО» ҒӨФ. 2006.